یکی از بیماریهای بسیار خطرناک درختان گلابی بیماری آتشک گلابی است، این بیماری که به دلیل علائم خاصی که ایجاد می کند به نام آتشک نامگذاری شده است قدرت پراکنش و تخریب بسیار بالایی به ویژه در مناطق مرطوب و پرباران دارد، در این مقاله ضمن معرفی عامل بیماری آتشک گلابی به شما راهکارهای عملی و اصولی برای مقابله با این بیماری خطرناک در باغات هلو را آموزش خواهیم داد پس با ما همراه باشید.
در باغاتی که بیماری آتشک گلابی وارد شده باشد بارزترین علائم سوختگی شاخه ها و سرشاخه های گلابی است به طوری که ممکن است گمان کنید کسی با روشن کردن آتش زیر درختان شما باعث سوختن برگ و شاخه ها شده است، سوختگی به صورتی است که برگ و سرشاخه ها سیاه و خشک می شوند.
علاوه بر سوختگی سرشاخه ها علائم سوختن شکوفه ها در اول فصل بهار به ویژه در صورت بروز بارندگی و همچنین ایجاد قطرات شبنم مانند روی میوه های جوان گلابی به ویژه پس از بارندگی را شاهد خواهید بود، در صورتی که در باغ گلابی خود با این علائم مواجه شده اید هر چند تعداد درختان درگیر بسیار کم باشد هشدار اپیدمی زود هنگام در باغ خود به وسیله ی این بیمارگر را جدی گرفته و تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا به شما آموزش دهیم چگونه می توانید این بیماری را در باغ خود کنترل کرده و از ابتلای درختان سالم به این بیماری جلوگیری کنید.
عامل بیماری آتشک گلابی یک باکتری به نام Erwinia amylovora است، این باکتری بیمارگر گیاهی به درختان گلابی که ضعیف، حساس و البته دارای زخم باشند حمله کرده و با تکثیر درون بافت گیاهی علائم ذکر شده در بخش پیشین را ایجاد می کنند.
این باکتری بیمارگر مانند تمام انواع و گونه های دیگر باکتری قدرت نفوذ به بافت سالم درختان را نداشته و برای نفوذ خود نیاز به زخم دارد، زخمی که ممکن است حتی در اثر هرس ایجاد شده باشد، ممکن است برای شما این سوال مطرح شود که آیا تمام درختانی که هرس می کنیم در معرض بیمار شدن قرار می گیرند؟ در پاسخ به این پرسش باید بگوییم خیر، تنها درختانی در معرض آلوده شدن قرار می گیرند که در زمان وجود زخم مرطوب باشند و بیمارگر نیز در کنار آنها حضور داشته باشد.
بنابراین وجود رطوبت و زخم هر دو از لازمه های بیمار شدن درختان در صورت حضور باکتری بیمارگر است، در صورتی که باکتری حضور داشته باشد اما درختان سالم، بدون زخم، مقاوم و البته بدون رطوبت سطحی باشند این بیمارگر خلع سلاح شده و کاری از دست آن برای ورود به درخت سالم بر نخواهد امد.
این باکتری می تواند به صورت آزاد در برگ و میوه های آلوده و ریخته روی زمین حضور داشته باشد و در بهار با کمک قطرات باران و آب آبیاری از یک گوشه ی باغ به گوشه ی دیگر باغ منتقل می شود، در انتقال این بیماری به مناطق سالم باغ شما باغداران و کارگران شما نیز دخیل هستید، باغداران و کارگرانی که بهداشت را در باغ رعایت نمی کنند و بدون ملاحظه پس از تماس با درخت بیمار با درختان سالم تماس پیدا می کنند می توانند بیمارگر را به مناطق سالم باغ انتقال دهند و البته در انتقال بیمارگر بارندگی همراه با باد تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت.
شاید به همین دلیل است که این بیمارگر در باغات سیب و گلابی که در شهرها و مناطق مرطوب و پرباران وجود دارند خسارت بیشتری وارد کرده و برای باغداران دردسر زا شده است، به هر روی کنترل و پیشگیری از ابتلای درختان گلابی به این بیماری امری بسیار ضروری در تمام مناطق گلابی کاری کشور است که در ادامه روشهای پیشگیری از ابتلای درختان و همچنین روشهای درمان درختان بیمار را به شما آموزش خواهیم داد.
برای پیشگیری از ابتلای درختان به این بیماری انجام اقدامات زیر ضروری است:
در نظر داشته باشید که این بیماری به راحتی به همراه نهال آلوده قابل انتقال بوده و از آنجایی که رعایت اصول علمی و بهداشت در تولید نهال برای جلوگیری از ابتلای درختان به این بیماری بسیار اهمیت دارد بنابراین مراکر فروش نهال گلابی و یا تولید نهال گلابی که کار تولید و فروش را بدون رعایت اصول علمی و بهداشتی انجام می دهند ریسک بالاتری برای ابتلای نهال به این بیماری خطرناک ایجاد خواهند کرد، بنابراین برای جلوگیری از انتقال بیمارگر به باغ خود بهتر است مرکزی را برای خرید نهال گلابی انتخاب کنید که معتبر بوده و نهال را با گواهی سلامت ارائه کند.
با توجه به اینکه قیمت نهال گلابی مقاوم به این بیماری و همچنین نهال گلابی گواهی دار بالاتر از نهال گلابی بدون این امتیازات است ممکن است برخی از باغداران از اهمیت این موضوع در زمان احداث باغ غافل شده و باغ خود را در ریسک ابتلا به این بیماری خطرناک قرار دهند و توصیه ی ما به این باغداران این است که سرمایه ی خود را در خطر نابودی به دلیل این بیماری با انتخاب ارقام نامناسب و حساس قرار ندهند.
چه در باغ خود درخت آلوده به این بیماری داشته و چه نداشته باشید برای انجام هرس ملزم به رعایت نکات زیر هستید تا از ابتلای درختان سالم خود به این بیمارگر جلوگیری کنید:
هرس شاخه ها باید در شرایطی انجام شود که شاخه ها در اثر بارندگی مرطوب نشده باشند و حتی تا زمانی که سرشاخه های هرس شده تولید کالوس می کنند بهتر است بارندگی رخ ندهد، بنابراین برای انجام هرس و تعیین تاریخ مناسب بهتر است با هواشناسی منطقه ی خود هماهنگ باشید و تاریخی بدون باران را برای انجام این امر انتخاب کنید.
رعایت بهداشت در زمان انجام هرس نکته ی بسیار مهم دیگری است که شاید بتوان با جرات گفت این نکته مهمترین نکته در کنترل و پیشگیری از ابتلای درختان به بیماری آتشک گلابی است، این بیمارگر همراه با ابزار هرس می تواند از درخت بیمار به درخت سالم انتقال پیدا کند و بنابراین هرس شاخه های آلوده و سپس هرس شاخه های سالم درختان سالم می تواند منجر به آلوده شدن درختان سالم شود.
برای رعایت بهداشت در زمان هرس توصیه می شود که در زمان هرس ظرفی حاوی محلول ضد عفونی کننده که می تواند آب وایتکس ده درصد و یا آب الکل 70 درصد باشد با خود به همراه داشته باشید و برای انجام هرس نیز دو ست هرس در اختیار داشته باشید و پس از هرس کردن هر درخت به صورت جداگانه چه بیمار باشد و چه نباشد ست اول را داخل ظرف ضدعونی کننده قرار داده و ست بعدی را مورد استفاده قرار دهید، با این شیوه با دستان خود بیماری را از درخت بیمار به سالم انتقال نخواهید داد.
سم پاشی پس از انجام هرس به ویژه در باغاتی که درختان آلوده وجود دارد از اقدامات بسیار ضروی جهت جلوگیری از پراکنش بیماری در باغ خواهد بود، با این کار باکتریهایی که به صورت آزاد پراکنده شده نمی توانند از زخم هرس برای ورود استفاده کنند و از بین می روند، برای سم پاشی می توانید از سمومی که بر پایه ی مس فرموله شده اند مانند اکسی کلرور مس استفاده کنید که قدرت باکتری کشی فوق العاده ای دارد.
داشتن برنامه ی کودی و همچنین برنامه ی آبیاری منظم و اصول و مطابق با نیاز درختان از جمله اقداماتی است که می تواند درختان را در برابر ابتلا به این بیماری واکسینه کند، تامین عناصر غذایی مورد نیاز درختان گلابی مطابق با آزمایش تجزیه ی آب و خاک و همچنین تعیین برنامه ی آبیاری منظم بر اساس نیاز حتی در زمستان می تواند در جلوگیری از ابتلای درختان به این بیماری موثر باشد.
آفات و بیماریهای دیگر می توانند با ضعفی که در درختان گلابی ایجاد می کنند منجر به حساس شدن درختان گلابی در برابر ابتلابه این بیماری خطرناک شوند، بنابراین در صورت ابتلای درختان باغ خود به سایر آفات و بیماریها هر چه سریعتر اقدام به کنترل آنها کرده و از آسیب پذیر شدن درختان در برابر ابتلا به بیماری آتشک گلابی جلوگیری کنید.
وجود رطوبت روی شاخه های درختان برای مدت زمان طولانی درختان گلابی را برای ابتلا به این بیماری مستعد می کند و تنها راه برای خشک شدن زود هنگام درختان پس از بارندگی رعایت فاصله ی مناسب بین درختان است، رعایت فاصله ی مناسب بین درختان گلابی می تواند سبب دریافت نور کافی و برقراری تهویه در باغ شده و پس از بارندگی درختان با سرعت بیشتری خشک می شوند اما در باغات با تراکم بالا علاوه بر سایه اندازی تهویه ی خوبی برقرار نبوده و درختان زود خشک نمی شوند.
در باغاتی چند درخت آلوده وجود داشته باشد خطر ابتلای تمام درختان در آینده ای نزدیک وجود داشته و بنابراین برای کنترل این بیماری باید خیلی زود اقدامات لازم را انجام داد، در ادامه برخی از مهمترین اقدامات کنترلی در باغ مبتلا را شرح خواهیم داد.
رعایت بهداشت در باغ مبتلا شامل جمع آوری و سوزاندن برگ و میوه های آلوده و ریخته کف باغ در پاییز، ضد عفونی کردن ابزار هرس و همچنین کاهش عبور و مرور کارگران بین منطقه ی آلوده و سالم در باغ است که با رعایت این نکات بهداشتی شاهد کاهش گسترش بیماری در باغ و همچنین کاهش شدت بیماری در سال آینده خواهید بود.
اصول هرسی را که در بخش پیشین به آن اشاره شد در باغات مبتلا باید با جدیت بیشتری دنبال کنید و از اهمیت اجرای اصول هرس در باغات مبتلا به ویژه در مناطق مرطوب و پرباران غافل نشوید.
در طول فصل بارندگی و یا آب پاشی روی درختان و یا تماس دست و بدن کارگران با شاخه های آلوده می تواند این بیماری را به سرعت در باغ انتشار دهد و بنابراین هرس و سوزاندن شاخه های آلوده کمک بسیاری در جهت جلوگیری از انتقال بیماری در طول سال خواهد داشت.
سم پاشی درختان با سموم مسی مانند اکسی کلرور مس به صورت دوره ای از ابتدای بهار و پیش از تورم جوانه ها و پس از هر بارندگی در کنترل بیماری در درختان بیمار و جلوگیری از گسترش بیماری در باغ نقش بسزایی خواهد داشت.
تقویت درختان سالم و بیمار در باغ با استفاده از کودهای آلی مانند اسید هیومیک و یا کودهای با درصد پتاس بالا می تواند باعث افزایش قدرت ایمنی درختان در برابر ابتلا به بیماری شده و همچنین قدرت درختان بیمار را در مقابله با عامل بیماری افزایش خواهد داد.
کلام آخر:
با توجه به اهمیت بسیار بالایی که بیماری آتشک گلابی در باغات گلابی به ویژه باغاتی که در مناطق مرطوب و پرباران احداث می شوند دارد رعایت نکات پیشگیرانه از ابتلای درختان به بیماری بسیار ضروری خواهد بود چرا که این بیماری قدرت انتشار بسیار بالایی داشته و در صورت آلوده شدن درختان ممکن ست کنترل اوضاع به سرعت از دست باغداران خارج شود اما در صورت ابتلای درختان خود به این بیماری نیز می توانید با انجام اقدامات اصولی کنترل بیماری را در باغ خود کنترل کرده و نگران اپیدمی آن در باغ و همچنین خسارت بالای آن نباشید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران