سرمای هوا در زمستان در مناطق سردسیر و معتدل می تواند سبب سرما زدگی و یخ زدگی درختان شود و درختان میوه ای که در این مناطق کاشته می شوند سیستم دفاعی و تکاملی خزان را برای محافظت از خود در برابر سرما انتخاب کرده اند، در درختان میوه ای که در این مناطق کاشته می شوند و به درختان میوه ی معتدله شهرت دارند، برای بیدار و فعال شدن در بهار رفع نیاز سرمایی ضرورت دارد، در این مقاله شما را با تعریف دقیق نیاز سرمایی، اهمیت تامین آن در مناطق معتدله و نیاز سرمایی انواع درختان میوه آشنا خواهیم کرد.
با کوتاه شدن طول روز و کاهش دما درختان میوه ی معتدله مانند درختان میوه ی دانه دار و هسته دار خزان دار در درون خود شروع به تولید هورمونی به نام آبسیزیک اسید خواهند کرد، این هورمون سبب ایحاد لایه ی جدا کننده در مسیر آوندی برگ درختان شده و موجب ریزش برگها می شود، در طی این پروسه فشار شیره ی آوندی نیز کاهش پیدا کرده و درخت با وجود هورمون آبسیزیک اسید با فعالیت بیولوژیکی بسیار کم به اصطلاح به خواب می رود.
هر نوع درخت میوه ی معتدله بسته به رقم با دریافت تعداد ساعات مشخصی سرمای زیر هفت درجه سانتی گراد از خواب بیدار می شود و در واقع این تعداد ساعات سرمای زیر هفت درجه با از بین بردن هورمون خواب یا همان آبسیزیک اسید درختان را به بیدار شدن تحریک خواهد کرد، بنابراین تامین تعداد ساعت سرمای مورد نیاز برای بیدار شدن درختان در بهار اهمیت بسیار زیادی دارد.
همانطور که دانستید مهمترین اثر تامیننیاز سرمایی درختان میوه ی معتدله بیدار شدن آنها در بهار خواهد بود، اما همیشه خسارت تامین نشدن نمی تواند به صورت بیدار نشدن درختان خود را نشان دهد بلکه این خسارت به صورتهای دیگری نیز بروز خواهد کرد که در ادامه به برخی از مهمترین خسارات تامین نشدن نیاز سرمایی درختان اشاره خواهیم کرد.
این تاثیر به ویژه در درختان میوه ای که میوه به صورت خوشه ای تولید می کنند خود را بیشتر نشان می دهد و سبب پوک شدن میوه ها در خوشه و یا تشکیل نشدن میوه در خوشه می شود مانند پسته.
روگوز به حالتی گفته می شود که فاصله ی میان گره ها در اثر کاهش رشد میانگره کاهش پیدا می کند و درختان در محل سرشاخه ها حالت گپه ای و بد فرم به خود می گیرند.
جوانه هایی که در اواخر تابستان سال گذشته شکل گرفته اند در بهار در صورت تامین نشدن نیاز سرمایی قادر به باز شدن نبوده و ریزش خواهند کرد.
تامین ناقص نیاز سرمایی می تواند سبب تشکیل میوه شود اما میزان میوه ای که در این شرایط تولید می شود بسیار کم است، اهمیت این موضوع را باغداران پسته ای درک می کنند که به واسطه ی گرمایش هوا به ویژه در سالهای اخیر با آن رو به رو بوده و کاهش شدید در عملکرد درختان خود را مشاهده می کنند.
درختانی که نیاز سرمایی آنها به خوبی مرتفع نشده باشد نمی توانند در برابر آفات و بیماریها به خوبی از خود مقاومت نشان داده و آفات و بیماریها در این باغات خسارت بیشتری وارد خواهند کرد.
عدم تامین یکنواخت نیاز سرمایی در همه ی جوانه ها باعث می شود برگ و شکوفه ی درختان به صورت یکنواخت و همزمان شکوفا نشده و یکی از نشانه های عدم تامین درست نیاز سرمایی در درختان همین عدم هماهنگی در باز شدن جوانه ها خواهد بود.
درختان میوه با توجه به نیاز و عدم نیاز و یا حتی نیاز کم به سرما برای شکوفا شد در بهار به سه دسته ی درختان میوه ی معتدله، درختان میوه نیمه گرمسیری و درختان میوه ی گرمسیری تقسیم بندی می شوند.
درختان میوه ی معتدله آن دسته از درختان میوه هستند که به لحاظ شایط آب و هوایی مطلوب و تامین شدن نیاز سرمایی خود در عرضهای جغرافیایی 30 تا 50 درجه شمال و جنوب کره ی زمین کاشته می شوند، در این مناطق درختان میوه خزان پذیر بوده و برای شکوفا شدن به تعداد ساعات مشخصی سرما نیاز دارند، تعداد ساعات سرمای مورد نیاز این درختان در ارقام مختلف متفاوت است، این درختان مانند انواع درختان میوه ی دانه دار و هسته دار و توت ها هستند که به واسطه ی خزان پذیر بودن در برابر سرما مقاوم هستند.
درختان میوه ی نیمه گرمسیری درختانی خزان پذیر مانند انجیر و انار و یا همیشه سبز مانند مرکبات، زیتون و خرما هستند که مقاومت کمتری نسبت به سرما داشته و بیشتر در عرضهای جغرافیایی 20 تا 30 درجه شما و جنوب کره ی زمین کاشته می شوند.
در این مناطق زمستانها کوتاه بوده و سرما در زمستان به صورت یخبندان نخواهد بود و بنابراین این گونه درختان میوه به خوبی در این مناطق رشد خواهند کرد.
درختان میوه ی گرمسیری نیاز سرمایی ندارند و بیشتر در عرضهای جغرافیایی 0 تا 23 درجه کاشته می شوند، در این مناطق زمستان سرد وجود نداشته و درختانی که در این مناطق کاشته می شوند نیازی به تامین نیاز سرمایی و مقاومت در برابر سرما ندارند، انواع درختان میوه ی استوایی مانند موز، انبه و نارگیل هستند.
در زمان خرید نهال باید به توانایی آب و هوایی نطقه ی خود برای تامین نیاز سرمایی درختان توجه داشته باشید و برای این موضوع باید بدانید هر نوع درخت میوه به چه میزان نیاز سرمایی نیاز دارد، تفاوت در میزان نیاز سرمایی در بین درختان میوه ی معتدله و نیمه گرمسیری معمولا به ژنتیک آنها بر می گردد و بنابراین نیاز سرمایی هر رقم درخت میوه یک مقدار ثابت و مشخصی خواهد داشت.
| درختان میوه دانه دار | درختان میوه هسته دار | درختان میوه نیمه گرمسیری | |||
| سیب | 300-1200 | زرد آلو | 300-1000 | انجیر | 100-500 |
| گلابی | 150-1500 | آلو | 300-1000 | انار | 100-300 |
| به | 100-500 | پسته | 600-1400 | زیتون | 400-700 |
| خرمالو | 700-1000 | کیوی | 400-800 | ||
| هلو | 150-1200 | انگور | 100-500 | ||
| گردو | 400-1500 | ||||
| بادام | 400-700 | ||||
نیاز سرمایی ارقام مختلف گردو
| ارقام پرفروش گردو | نیاز سرمایی |
| گردو چندلر | 600-800 |
| گردو فرنور | 700-1500 |
| گردو پکان | 1500 |
| گردو ژنوتیپ پالیز تیپهای مختلف | 600-800 |
| گردو ژنوتیپ برتر | 700-1500 |
نیاز سرمایی ارقام مختلف پسته:
| ارقام پرفروش پسته | نیاز سرمایی |
| کالیفرنیا | 1000 |
| کله قوچی | 600 |
| فندقی | 800 |
| احمد آقایی | 1000 |
| اکبری | 1200 |
با توجه به اهمیت تامین نیز سرمایی در درختان میوه ی معتدله و نیمه گرمسیری باید بدانید چه دلایلی سبب می شود نیاز سرمایی درختان شما تامین نشود تا با جلوگیری از آنها از خسارت این فاکتور در باغ خود جلوگیری کنید.
کارشناسان فروش نهال با دریافت اطلاعات از شرایط اقلیمی منطقه ی شما می توانند به شما بگویند که آیا نیاز سرمایی درخت مورد نظر در منطقه ی شما تامین خواهد شد یا خیر؟بنابراین برای انتخاب رقم درخت حتما از مشاوره ی کارشناسان ماهر در این زمینه بهره بگیرید.
ضعف تغذیه ای و استفاده از کود ازته در انتهای تابستان سبب افزایش نیاز سرمایی درختان می شود که این امر می تواند سبب تامین نشدن نیاز سرمایی درختان باغ شود.
گرمایش زمین در سالهای اخیر سبب شده دمای زمستان در اغلب مناطق افزایش پیدا کند و این امر سبب می شود درختانی که از سالهای قبل در یک منطقه کاشته می شدند و مشکلی برای تامین نیاز سرمایی نداشتند در سالها ی اخیر با مشکل عدم تامین نیاز سرمایی مواجه شوند.
این مشکل که بیشتر در مناطق نیمه گرمسیر کشور مانند استانهای یزد، کرمان و اصفهان رخ می دهد با افزایش دمای هوا در زمستان به بیشتر از 16 درجه سانتی گراد سرمای ذخیره شده در درختان از بین می رود و در بهار درختان شکوفه نمی شوند.
با توجه به مشکلاتی که ممکن است در راه تامینن یاز سرمایی درختان پیش بیاید بهتر است با راهکارهای تامین نیاز سرمایی درختان آشنا شوید.
هرس سرزنی باعث از بین رفتن غالبیت و یا چیرگی انتهایی شده و به تامین نیاز سرمایی کمک خواهد کرد.
با کود دهی مناسب درختان از ضعف آنها و افزایش نیاز سرمایی در آنها جلوگیری کنید.
در صورت کم بودن نیاز سرمایی درختان می توانید با خیال راحت زمستان را سپری کنید و از بابت گرم شدن هوا در زمستان و یا مسائل دیگر نگرانی نداشته باشید.
در صورتی که با توجه به سرمای هوا در زمستان از بابت تامین نشدن نیاز سرمایی نگران بودید می توانید از آب پاشی روی درختان و یا میست استفاده کنید که می تواند به تامین نیاز سرمایی کمک کند.
در مناطقی که به ویژه در سالهای اخیر به دلیل گرمایش زمین نگرانی از بابت تامین نشدن نیاز سرمایی وجود دارد می توان از محلول پاشی برخی از ترکیبات شیمیایی و روغنها استفاده می شود، این ترکیبات در تامین نیاز سرمایی درختان، بازشدن همزمان شکوفه ها و جوانه ها و همینطور افزایش شکوفایی در ارقامی که غالبیت انتهایی بیشتری دارند می شود.
این روغن که از دسته پارافینهای امولسیون شونده و بسیار پر استفاده در کشاورزی است به ویژه در پسته کاریهای کشور برای تامین نیاز سرمایی درختان مورد استفاده قرار می گیرد، اما در رابطه با مصرف روغن وولک باید توجه داشته باشید که این روغن را از شرکتهای معتبر تهیه بفرمایید چرا که سود جویان به جای استفاده از پارافین امولسیون شونده از گازوئیل استفاده می کنند که اثرات مخربی در پی دارد.
این ترکیب با داشتن دو عنصر غذایی پر مصرف سبب شکسته شدت خواب زمستانه و بازگشایی همزمان همه شکوفه ها در زمان مشخص خواهد شد، این ترکیب را باید با غلظت 5 درصد محلول پاشی کنید.
این اسید آمینه نیز در شکستن خواب زمستانه موثر است.
روغنهای گیاهی مانند روغن سویا، روغن آفتابگردان و روغن کلزا نیز با غلظت 5 درصد می تواند در باز شدن همزمان شکوفه ها موثر واقع شود.
دانستید که تامین نیاز سرمایی درختان معتدله و نیمه گرمسیری اهمیت زیادی در رشد و شکوفایی این درختان دارد و بهترین راهکار برای تامین نیاز سرمایی درختان این است که هر رقم را در مکانی بکارید که به لحاظ شرایط آب و هوایی نیاز سرمایی آن تامین شود، اما چنانچه به هر دلیلی امکان تامین نشدن آن وجود داشت و یا به دلیل بروز گرمای ناگهانی در زمستان و اواخر استفند امکان وزد باز شدن شکوفه ها وجود داشت با استفاده از ترکیبات موثر معرفی شده مانند روغن ولک بازگشایی جوانه ها را در زمان مقرر و به صورت یکدست القا کنید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران