نحوه تکثیر نهال گل محمدی در گلدان، باغ و باغچه

روش های مختلفی برای تکثیر نهال گل محمدی وجود دارد که داشتن آگاهی در این زمینه می تواند به باغداران کمک کند تا خود اقدام به تکثیر نهال گل محمدی کنند، در این مقاله روش های تکثیر نهال گل محمدی و رایج ترین و بهترین روش های تکثیر را به شما آموزش خواهیم داد پس با ما همراه باشید.

روش های تکثیر نهال گل محمدی:

بسیاری از باغداران برای احداث باغ خود اقدام به خرید نهال گل محمدی تکثیر شده در نهالستان ها می کنند که البته این روش مزیتهای خاص خود مانند اطمینان از سلامت نهال و موفقیت در کاشت خواهد داشت اما برخی دیگر علاقه دارند تا خود کار تکثیر را انجام دهند بنابراین در ادامه روشهای عمومی و رایج در تکثیر نهال گل محمدی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

قلمه زدن:

اولین، رایجترین و ساده ترین روشی که در تکثیر نهال گل محمدی وجود دارد روش قلمه زدن است، در این روش دو نوع قلمه می توان از گیاه مادری که سلامت آن تایید شده باشد تهیه کرد، قلمه های نرم و قلمه های خشبی، قلمه های نرم و خشبی هر دو در پایان فصل گل دهی تهیه می شوند با این تفاوت که قلمه های نرم را از شاخه های سبز و یک ساله جدا کرده و قلمه های خشبی را از شاخه های خشبی که گلدهی نداشته اند جدا می کنند.

قلمه گیری حتی می تواند در زمان هرس انجام شود اما قلمه ها باید طولی معادل 15 تا 20 سانتی متر داشته باشند و از زیر گره برگ دهنده جدا شده باشند تا در این ناحیه ریشه دهی بهتری نیز صورت بگیرد، قلمه ها را پس از فرو بردن در هورمون ریشه زا درون خاک قرار داده و روی گلدان را با پلاستیک بپوشانید تا کنترل رطوبت زیر پلاستیک منجر به سریع تر ریشه دادن قلمه ها شود.

نکاتی که باید در روش تکثیر قلمه ای به آن دقت شود از قرار زیر است:

اطمینان از سلامت پایه ی مادری دقت داشته باشید که انواع آفات و بیماریها از این روش قابل انتقال به نهال جوان بوده و بنابراین باید قبل از جدا کردن قلمه از سلامت کامل پایه ی مادری اطمینان داشته باشید.
خاک مناسب: بافت خاکی که برای کاشت قلمه انتخاب می شود باید نیمه سبک باشد، خاک باغچه با فشردگی مطلوب و زهکش مناسب می تواند برای کاشت قلمه مناسب باشد اما خاک رسی و سنگین مانع از ریشه زایی قلمه خواهد شد.
طول کاشت: بهتر است قلمه را تا نیمه و یا حتی تا ده سانتی متر از قلمه در خاک فرو ببرید.
کشیدن پلاستیک روی گلدان: کنترل رطوبت اطراف قلمه می تواند به رشد بهینه و ریشه دهی بسیار کمک کند پس از اهمیت کشیدن پلاستیک دور گلدان غافل نشوید.
محل قراردهی گلدان: گلدان را در جایی خنک، سایه و به دور از تابش مستقیم نور خورشید قرار دهید تا بدون ایجاد مشکل ریشه دهی کند.
پیوند زدن:

روش دیگر در تکثیر نهال گل محمدی روش پیوند زدن است، در این روش با استفاده از پیوند شکمی رقم مورد نظر از گل محمدی را بر پایه ی مقاوم و بومی پیوند می زنند، برای پیوند زدن بهتر است در از اوایل شهریور تا اواخر مهر اقدام به جدا سازی پیوندک و پیوند زدن کنید، پیوندک از سرشاخه های سالم و جوان گرفته شده و حدود پانزده میلیمتر پایین جوانه انتهای سرشاخه را برای قرار دادن داخل پیوند شکمی برش بزنید.

نهال سالم و فاقد آفت و بیماری را برای پیوند زدن انتخاب کرده و روی شاخه ی مورد نظر برشی به شکل T انگلیسی ایجاد کنید، برگهای پیوندک را بزنید اما یک سانتی متر از دم برگ را روی پیوندک باقی بگذارید، پیوندک را در محل پیوند قرار داده و با چسب باغبانی ببندید.

به منظور حصول اطمینان از گرفتن پیوند پس از چند هفته پیوندک را بررسی کرده و دم برگهای باقی ماده روی پیوندک را به آرامی با انگشت تکان دهید، دم برگها در صرت گرفتن پیوند باید به آرامی جدا شده و بریزند.

برای تکثیر از طریق پیوند به نکات زیر توجه ویژه داشته باشید:

انتخاب زمان صحیح پیوند زدن که معمولا اوایل شهریور تا اواخر مهرماه انتخاب می شود، انتخاب زمانی غیر از این به دلیل نامناسب بودن فشار آوندی سبب عدم گیرایی پیوند خواهد شد.
سالم بودن پایه و پیوندک: هر دو نهال پایه و نهالی که از آن پیوندک گرفته می شود باید از نظر ابتلا به افات و بیماریها سالم تشخیص داده شده باشد، در نظر داشته باشید که از این طریق بیماریهای ویروسی نیز قابل انتقال خواهند بود و باید هر دو پایه و پیوندک عاری از بیماریهای ویروسی تشخیص داده شوند.
انجام صحیح عمل پیوند: پیوند زدن کاری است که با تکرار و تمرین باید آموخته شود و بنابراین برای پیوند زدن باید از افراد ماهر و با تجربه در این زمینه کمک بگیرید.

خوابانیدن ساقه:

شاخه های گل محمدی قابلیت ریشه دهی از طریق خوابانیدن ساقه داشته و بنابراین با این روش نیز قابل تکثیر خواهند بود، برای این کار می توانید شاخه های نرم و منعطف را انتخاب کرده و چند قسمت جوانه و برگ را زیر خاک قرار دهید، پس از ریشه دهی می توانید به صورت قلمه ی ریشه دار شده از گیاه مادری آنها را جدا کرده و در محل جدید بکارید.

نکاتی را که در روش تکثیر خوابانیدن باید به آن توجه داشته باشید از قرار زیر است:

سالم بودن گیاه مادری: در این روش نیز مانند سه روش قبلی باید از سالم بودن پایه ی مادری به لحاظ درگیری با آفات و بیماریها اطمینان حاصل کرده باشید.
دقت در زمان خوابانیدن شاخه: در زمان خوابانیدن شاخه دقت داشته باشید که شاخه ی کاملا منعطف را انتخاب کنید تا در زمان خوابانیدن شاخه دچار ترک یا شکستگی نشود، ترک یا شکستگی مانع از رسیدن آب و مواد غذایی شده و ریشه دهی به خوبی صورت نمی گیرد.
دقت در زمان جدا سازی از پایه ی مادری و بیرون آوردن از خاک: در زمان جداسازی قلمه و بیرون آوردن ریشه از خاک دقت داشته باشید که به ریشه صدمه وارد نشود تا در زمان انتقال به محل کاشت اصلی شانس گیرایی قلمه پایین نیاید.
تکثیر نهال گل محمدی با روش پاجوش:

گل محمدی از جمله گیاهانی است که در طول عمر خود بین 20 تا 60 پاجوش تولید می کند، این موضوع در رابطه با ارقام بومی، وحشی و محلی صدق می کند، پاجوشها پس از 3 تا 4 سال از روئیدن قابلیت جدا شدن از نهال مادری را داشته و می توانند مستقلا به زندگی خود ادامه دهند، برای این امر با استفاده ی قیچی و چاقوی تیز باغبانی پاجوشهای سه تا چهار ساله را می توانید با دقت از گیاه مادری جدا کرده و در بستری با خاک مناسب بکارید.

دقت داشته باشید که کاشت پاجوش بهتر است در اوایل بهار و پیش از باز شدن جوانه های قلمه و گیاه مادری صورت بگیرد و ازطرفی آبیاری پس از کاشت پاجوش در محل جدید باید فورا و بدون فوت وقت انجام شود.

تکثیر نهال گل محمدی از طریق بذر:

روش دیگر تکثیر نهال گل محمدی که ممکن است در برخی از مراکز فروش نهال گل محمدی و نهالستان ها نیز صورت بگیرد تکثیر از طریق بذر است، البته این روش در واقع روش طبیعی تکثیر گل محمدی بوده وگلهای باقی مانده روی بوته ی گل محمدی پس از ریزش گلبرگ و تولید میوه تولید بذر خواهند کرد و این میوه ها با کمک باد در طبیعت پراکنده شده و بذرها تولید نهال جدید خواهند کرد.

در نهالستانها زمانی که بخواهند کار اصلاح نزاد انجام دهند ممکن است از این روش برای تکثیر نهال گل محمدی استفاده کنند و پس از رویش دان نهال به اندازه ی مورد نظر دان نهال را به محل مورد نظر انتقال می دهند، اما در نظر داشته باشید که ویژگی تفرق صفات در رابطه با تکثیر با روش بذر سبب می شود این روش گزینه ی مناسبی برای تکثیر نهال در ارقام اصلاح شده نباشد.

قیمت نهال گل محمدی:

با توجه به اینکه در نهالستان ها و مراکز فروش نهال گل محمدی از روش های گوناگون برای تکثیر نهال استفاده می شود بنابراین قیمت نهال گل محمدی با توجه به رقم و روشی که برای تکثیر آن استفاده شده است متفاوت خواهد بود، مورد دیگری که می تواند بر قیمت نهال گل محمدی تاثیر گذار باشد کیفیت تولید نهال است که با تاییدیه های سلامت و اصالت نهال قابل اثبات خواهد بود.

کلام آخر:

دانستید که روش های مختلفی برای تکثیر نهال گل محمدی وجود دارد و هر شخص به فراخور امکاناتی که در اختیار داشته باشد می تواند از روشهای ذکر شده برای تکثیر نهال گل محمدی استفاده کند اما نکته ای که در مورد همه ی روش های تکثیر قابل ذکر است این است که پایه ی مادری باید کاملا سالم و عاری از آفات و بیماریهای گیاهی باشد و در بسیاری از موارد این سلامت تنها با چشم قابل تشخیص نیست مانند آلوده بودن پایه ی مادری به ویروس های گیاهی و از این رو توصیه می شود برای احداث باغ گل محمدی نهال گواهی دار را از مراکز فروش نهال گل محمدی معتبر تهیه کنید و خود اقدام به تکثیر نهال نکنید.