انجیر درخت کم توقعی نسبت به سایر درختان میوه است اما این باعث نمی شود که باغداران انجیر با بی توجهی به رشد درخت انجیر منتظر باردهی و سود دهی باغ انجیر خود باشند، در واقع کم توقع بودن این درختان برای افرادی که یک درخت انجیر در منزل می کارند بسیار مناسب است و دردسر زیادی برای آنها ایجاد نمی شود اما برای باغدارانی که قصد بهره برداری تجاری از باغ خود دارند رعایت یکسری اصول و قواعد در مورد این درختان ضروری است، در این مقاله با استناد به تجربیات باغداران موفق در زمینه ی تولید انجیر به شما روش صحیح پرورش درخت انجیر با هدف تولید بهتر و بیشتر را می آموزیم.
برای اینکه بخواهید درختان انجیر پربار و سوده دهی داشته باشید باید تکاتی را از زمان احداث باغ انجیر رعایت کنید در ادامه برخی از مهمترین نکات را تحت عنوان نکات طلایی به شما آموزش می دهیم.
کسانی که قصد احداث باغ انجیر دارند باید به نیازهای محیطی انجیر آگاهی کامل داشته باشند و در راستانی تامین نیازهای محیطی درخت انجیر باید بهترین مکان را برای کاشت درخت انجیر انتخاب کرد.
درختان انجیر از سرما بیزارند، کاشت درخت انجیر در مناطقی با اقلیم سرد سیری امکان پذیر نیست چرا که در این شرایط آب و هوایی زمستان سرد و یا سرمای بهاره سبب از بین رفتن درختان انجیر می شود، بنابراین در صورتی که در مناطق گرمسیری مانند مناطق گرم و خشک و یا گرم و مرطوب که در زمستان و یا در اوایل بهار سرمای شدید حادث نمی شود قصد احداث باغ انجیر داشته باشید باید به شما بگوییم که بهترین گزینه را برای دریافت سود از زمین خود انتخاب کرده اید.
در نظر داشته باشید که در شرایط آب و هوایی که دما پایین و رطوبت بالا باشد حتی اگر درخت ازبین نرود و به باردهی برسد میوه هایی تولید می کنند که در بیشتر موارد ترک خورده و بی کیفیت بوده و برای مشتریان بازار پسندی بالایی ایجاد نمی کند.
درختان انجیر به دریافت 8 ساعت نور کامل خورشید در روز نیاز داشته و درختانی گرما دوست هستند، برای کاشت درخت انجیر زمین هایی که در سایه ی درختان بلند جنگلی، سایه ی دیوار و یا در شیب نامناسب قرار دارند اصلا مناسب نیستند، بنابراین برای احداث باغ انجیر زمینی به دور از سایه را انتخاب کنید، در صورتی که قصد کاشت انجیر در حیاط منزل را دارید نیز باید این نکته ی بسیار مهم را در نظر گرفته و از کاشت درخت انجیر در سایه ی درختان دیگر خود داری کنید.
زمین و مکانی را که برای کاشت درخت انجیر انتخاب می کنید باید دارای خاک مناسب برای کاشت درخت انجیر باشد، درختان انجیر در زمینه ی خاک مناسب نیز حساس نبوده و درختانی کم توقع هستند اما ایده آل ترین شرایط خاک برای کاشت درخت انجیر خاکی است که دارای بافت لومی، با زهکشی مناسب و دارای اسیدیته ی خنثی باشد.
کاشت درخت انجیر در خاک کمی سنگین و کمی سبک و دارای مقداری شوری و اسیدیته ی بالا و قلیایی نیز امکان پذیر بوده اما این فاکتورها از حدی نباید فراتر بروند، در این زمینه باید دقت داشته باشید که با دریافت آزمون تجزیه ی خاک میزان اسیدیته، شوری و بافت دقیق خاک را تعیین کنید و با دریافت مشاوره از کارشناسان فروش نهال انجیر در نهالستانها در صورتی که معیارهای خاکشناسی مطلوب بودند اقدام به کاشت نهال انجیر کنید.
خاکی که زهکشی کافی نداشته باشد سبب افزایش تجمع رطوبت در خاک شده و همین امر سبب ترک خوردن میوه ی انجیر می شود، رطوبت خاک برای رشد و باردهی درخت انجیر مناسب است اما رطوبت تجمعی مانند آنچه در خاک با زهکشی ضعیف و خاک سنگین اتفاق می افتد اصلا مناسب نیست، برای تامین رطوبت کافی درختان مناسب بودن بافت خاک بسیار اهمیت دارد و از این رو گفته می شود بافت خاک را با اضافه کردن کودهای دامی به سمت لومی شدن سوق دهید.
دومین نکته ی طلایی در احداث باغ با سود دهی بالا خرید نهال انجیری است که پر بار باشد و محصول آن به لحاظ کیفی از بازار پسندی و محبوبیت بالایی برخوردار باشد، ارقامی از انجیر مانند نهال انجیر استهبان و نهال انجیر بورسا از محبوبترین و با کیفیت ترین ارقام انجیر موجود در بازار هستند که کاشت آنها برای باغدار به صرفه خواهد بود.
بسیاری از باغداران برای خرید نهال انجیر به نهالستانها مراجعه می کنند، باید بدانید روشی را که نهالستان برای تکثیر نهال انجیر استفاده می کند در کیفیت محصول انجیر تاثیر گذار است، در میان روشهای مختلفی که برای تکثیر نهال انجیر استفاده می شود استفاده از روش قلمه و یا برش چوب سخت بسیار مناسب تر خواهد بود.
در نهالستانهای بزرگ و معتبر از درختان انجیر سالم و با میوه های با کیفیت که قدرت باردهی بالا دارند استفاده شده و از چوب سخت، سالم و جوان آنها قلمه هایی تهیه می شود و پس از ریشه دار کردن قله به بستر کاشت اصلی منتقل می کنند.
یکی از نکات بسیار مهم و کلیدی در باردهی مناسب درخت انجیر کاشت نهال انجیر در سن مماسب است، این موضوع بسیار مهم که شاید در ذهن برخی از باغداران آنقدر مهم نباشد و یا حتی در ذهن برخی غلط جا افتاده باشد حتی می تواند موفقیت یا عدم موفقیت در احداث باغ را رقم بزند، به طوری که در صورت کاشت نهال با سن نادرست ممکن است نهالهای شما پس از انتقال از دست بروند.
بهترین سن برای انتقال نهالی که با شیوه ی قلمه تکثیر شده باشد سن یک سال است در این سن نهال از سیستم ریشه ای گسترده برخوردار نبوده و بنابرای در حین جابجایی و کاشت در زمین اصلی آسیب کمتری می بیند و علاوه بر این احتمال آلودگی نهال به آفات و بیماریها در فرصت محدود یکسال به شدت پایین می آید.
مدیریت صحیح تغذیه ی درخت انجیر از تکاتی است که به باردهی و رشد بهینه ی این درختان کمک می کند، در این راستا رعایت نکات زیر الزامی است:
کود دهی باید هر ساله و به میزان مورد نیاز درخت انجام شود به این صورت که با انجام آزمایش تجزیه ی خاک و برگ کمبودهای غذایی را به درستی تشخیص داده و مطابق با آن اقدام به کود دهی درخت انجیر کنید.
استفاده از کود دامی پوسیده و انواع کودهای شیمیایی که دارای عناصر ریز مغذی و یا پرمصرف مورد نیاز درخت انجیر باشد به صورت سالیانه الزامی است.
رعایت فاصله ی مناسب بین درختان انجیر از یک سو و همچنین رعایت فاصله ی درخت انجیر از سایر درختان اطراف آن در باغچه های کوچک کمک بزرگی به رشد و باردهی این درختان می کند، در نظر داشته باشید اگر درخت سریع الرشدی را در کنار درخت انجیر قرا بدهید به دلیل سرعت بیشتری که در جذب عناصر غذایی دارد سبب ایجاد ضعف غذایی در درخت انجیر می شود و بنابراین در صورتی که قصد کاشت انجیر در باغچه را دارید باید به میزان دریافت عناصر غذایی درختان مجاور و فاصله ی آنها از درخت انجیر توجه داشته باشید.
نکته ی مهم دیگر در این زمینه رعایت فاصله ی مناسب بین درختان انجیر در یک باغ انجیر است، در این زمینه رعایت فاصله ی حداقل چهار متر نه تنها از رقابت غذایی بین درختان جلوگیری می کند بلکه سبب دریافت نور کافی در دوره ی بلوغ خواهد شد.
در تعیین زمان مناسب برای کود دهی سن درخت و نوع کود بسیار اهمیت دارد به عنوان مثال اگر بخواهید از کود دامی پوسیده استفاده کنید بهترین زمان استفاده از آن در زمستان خواهد بود اما برای استفاده از کود سه گانه ی N/P/K اوایل تا اواسط بهار مناسب است، چرا که این کود باردهی را در درختان انجیر تنظیم می کند.
یا به عنوان مثال برای استفاده از کود آلی اسید هیومیک زمان خاصی تعریف نشده و شما در هر زمان حتی در زمستان نیز می توانید برای تقویت درختان انجیر از این کود استفاده کنید تنها توصیه ای که برای زمان استفاده از این کود وجود دارد استفاده از اسید هیومیک در اوایل شروع باردهی و شکوفه دهی درختان است که در برخی موارد رزیش جوانه های میوه دهنده را سبب می شود.
نکته ی کلیدی بعدی در زمینه ی باردهی مناسب درختان انجیر داشتن برنامه ی آبیاری منظم است، آبیاری کم و یا آبیاری زیاد هر دو به درخت انجیر آسیب وارد می کند، با توجه به کم توقع بودن و مقاوم بودن درخت انجیر به کم آبی و خشکی برخی از باغداران این مقاومت را با بی توجهی به آبیاری اشتباه می گیرند، دقت داشته باشد که کم توقع بودن درختان انجیر به آب دریافتی سبب می شود این درختان در مناطق با بارندگی مناسب برای کاشت دیم مناسب باشند اما در صورتی که درخت انجیر را به صورت آبی می کارید باید بر اساس سن درخت، بافت خاک و فصل بهترین دور بیاری را تنظیم کرده و در زمان و میزان صحیح آبیاری کوتاهی نکنید.
با توجه به اینکه باردهی درخت انجیر بیشتر در شاخه های جوان و یک ساله اتفاق می افتد هرس درخت انجیر در اواخر زمستان سبب تحریک درخت به تولید شاخه های جوان و یکساله شده و همین امر باردهی درخت انجیر را افزایش می دهد، علاوه بر این هرس سبب از بین رفت شاخه های بیمار و آفت زده شده و از این جهت نیز به افزایش باردهی درخت انجیر کمک خواهد کرد.
تا اینجا دانستید که چه مراقبتهایی را باید برای باردهی بهتر و با کیفیت تر درختان انجیر در نظر بگیرید اما در این قسمت قصد داریم به دلایل بارندادن درختان انجیر بپردازیم که ممکن است شما نیز با آن مواجه شده باشید.
در نظر داشه باشید نهال انجیری که به شیوه ی قلمه زدن از ارقام تجاری تولید شده باشد و در سن یک الی دو سالگی به زمین اصلی منتقل شده باشد باید بتواند در سال اول یا دوم پس از کاشت نهال باردهی خود را هر چقدر کم آغاز کند، اگر چنین نبود باید به بررسی دلایل زیر در مورد باغ خود بپردازید.
در صورتی که در زمان کاشت نهال به کافی بودن عناصر موجود در خاک توجه نکرده باشید و نهال را در خاک فقیر کاشته باشید نهال نمی تواند باردهی خود را در زمان مقرر آغاز کند، برای این منظور باید در زمان کاشت نهال با توجه به نتیجه ی آزمایش خاک کود مناسب را در چاله ی کاشت نهال مورد استفاده قرار دهید و یا در صورت عبور از این مرحله و کاشت نهال با دریافت مشاوره از مشاورین ماهر نوع کود مناسب را مورد استفاده قرار دهید.
توجه داشته باشید که در سال اول پس از کاشت نهال معمولا استفاده از کود توصیه نمی شود اما در صورت ضرور باید نوع کود مناسب استفاده شود و چنانچه کود نادرست استفاده شود می تواند منجر به گیاهسوزی و خشک شدن نهال شود.
آبیاری نهال تازه کاشته شده با توجه به فصلی که نهال به زمین منتقل می شود باید به صورت اصولی و منظم انجام شود، در غیر این صورت ریشه ی نهال به انداه ی کافی و به درستی در سال اول گسترده تشده و از باردهی درخت جلوگیری می کند.
کمبود آب و یا بیش بود آب آبیاری می تواند منجر به ریزش جوانه های میوه و از دست رفتن باردهی شود و شما در نهایت بادرختی مواجه هستید که میوه نداده است.
ارقامی از انجیر که برای باردهی نیاز به گرده افشانی پایه ی دیگر انجیر دارند مانند نهال انجیر بورسا در صورتی که گرده افشانی به درستی انجام نشود سبب ریزش جوانه های میوه شده و درخت باردهی ندارد، کاشت پایه ی گرده افشان به تعداد مناسب در باغ از اهمیت بالایی برخوردار است، گرده افشانی درختان انجیر ممکن است به دلیل بارندگی و سم پاشیهای بی رویه که منجر به نابودی حشرات گرده افشان شود نیز به مخاطره بیوفتد که این موارد نیز باید به خوبی در نظر گرفته شود.
آفات و بیماریهایی نظیر بیماری ویروسی موزائیک برگ انجیر، بیماری شانکر انجیر و آفاتی مانند کنه ی تارعنکبوتی نیز سبب ریزش میوه ها و میوه ندادن درخت انجیر می شود، در نظر داشته باشید که بسیاری از آفات و بیماریها می تواند با خرید نهال آلوده به باغ وارد شود و از این رو خرید نهل انجیر گواهی دار بسیار با ارزش است، حتی اگر قیمت نهال انجیر گواهی دار بالاتر از نهال بدون گواهی باشد خرید نهال گواهی دار بسیار به صرفه تر خواهد بود.
در صورتی که آفت و یا بیماری خاصی در باغ مشاهده شد با کنترل و مدیریت اصولی آن مانع از دست رفتن محصول خود شوید، دقت کنید که در راستای کنترل آفات و بیماریها سم پاشی اولین راه چاره نبوده و لازم است بدانید آفات و بیماریها تنها به درختانی حمله می کنند که از نظر تغذیه ای و آبیاری ضعیف باشند، بنابراین در گام اول با توجه داشتن به برنامه ی کودی و آبی درختان از بیمار شدن و یا آفت زده شد آنها جلوگیری کنید.
برای داشتن درختان انجیر با باردهی با کیفیت و بالا باید از کاشت درخت انجیر در آب و هوای مناسب تا مراقبت و نگهداری اصلی از این درختان را مورد توجه قرار دهید، درختان انجیری که در اقلیم مناسب و خاک مناسب کاشته شده باشند در صورتی که از مراقبت اصولی برخوردار باشند بهترین و بیشترین باردهی را برای شما به همراه دارند، در این زمینه از اهمیت دریافت مشاوره با کارشناسان ماهر غافل نشده و از زمان خرید نهال تا کاشت و مراقبت از این درختان را با دریافت مشاوره به صورت اصولی انجام دهید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران