کشور ما به دلیل داشتن پهنهای وسیع دارای اقلیمهای متفاوتی است که این امر سبب شده که ایران به عنوان کشوری چهار فصل شناخته شود و در هر نقطهای از آن گیاهان مختلفی رشد کنند و اقلیم کشور کاملا مناسب برای کاشت انواع مختلفی از درختان میوه است و اگر به این موضوع دقت کنید خواهید دید هر محصولی با نام اقلیم سازگار خود شناخته میشود به عنوان مثال پسته رفسنجان، انار ساوه که این محصولات در این مناطق رشد مطلوب و میوه مرغوب دارند.
درخت ازگیل که در مناطق مرطوب و جنگلی مانند شمال کشور و در جنگلهای مازنداران به صورت محلی یا خودرو رشد میکند و برخی از ارقام درخت ازگیل در دیگر نقاط کشور مانند استان فارس قابلیت رشد دارند که سازگار با آب و هوای نیمه گرمسیری هستند و میتوانند در مناطقی با تابستان نسبتا گرم و زمستان معتدل یا سرد رشد کنند اما قادر به رشد و حیات در مناطق خیلی گرم یا به اصطلاح گرمسیری نیستند.
پس برای کاشت درخت ازگیل در مناطق نیمه گرمسیری اولین کاری که باید انجام داد این است که نهال متناسب با این شرایط آب و هوایی را به درستی شناسایی کرد سپس اقدام به خرید نهال ازگیل کرد و هدف از نگارش این مقاله معرفی ارقام گرمسیری درخت ازگیل است تا کسانی که در این منطقه قصد کاشت نهال ازگیل دارند بتوانند اطلاعات کافی در این زمینه را به راحتی بدست آورند.
نهالهای جوان نسبت به درختان بالغ در برابر آب و هوای گرم و کم آبی حساسترند زیرا سیستم ریشهای ضعیفتری دارند و از طرفی دیگر درختان بالغ اگر در برابر گرما و تنش خشکی یا کم آبی قرار بگیرند در ابتدا یکسری علائم از خود نشان میدهند که اگر به این موضوع دقت نشود سبب ضعف درخت، کاهش محصول و در نهایت مرگ درخت میشود پس بهتر است برای پیشگیری از این مشکل ارقام متناسب با این اقلیم را شناسایی کرد سپس اقدام به کاشت نهال کرد.
درختان بالغ و نهالهای جوان زمانی که در برابر تنش خشکی و گرما قرار میگیرند و یا به اصطلاح دچار گرمازدگی میشوند یکسری علائم و نشانها از خود بروز میدهند که یک باغدار باید به خوبی این علائم را بشناسد و از خسارات احتمالی پیشگیری کند، در ادامه به این علائم اشاره میکنیم.
اصالت و زادگاه درخت ازگیل را مناطق آسیای جنوبی مانند کشور چین و ژاپن بیان میکنند که از آن جا توسط یک دانشمند گیاهشناس به اروپا و سایر نقاط کره خاکی منتقل شده است و طبق مطالعات انجام شده 700 سال پیش از میلاد مسیح در یونان و 200 سال پیش از میلاد به روم وارد شده است.
این درخت در ایران قدمتی در حدود 10 هزار سال دارد و در نواحی جنوبی دریای خزر یا نواحی شمالی کشور رشد میکند و در نواحی ارسباران تا چناران مانند استانهای گیلان و مازندران، خراسان رضوی و رشته کوههای زاگرس و البرز مثل استانهای البرز، قزوین، فارس و… کاشت میشود.
درخت ازگیل دارای چندین رقم است که رقم جنگلی و محلی آن را در زبان انگلیسی به آن common meddler گفته میشود و در کشور ما نیز در زبان مازنی به نام کندس یا کنس و یا خرمای گیلان شناخته میشود و نام علمی آن Mespilus germanica است و در رده بندی گیاهی در خانواده گلسرخیان یا Rosaceae قرار دارد که در قسمتهای جنگلی به خصوص در نواحی سایه روشن جنگل به صورت وحشی و محلی رشد میکند.
برگهای درخت ازگیل، کشیده و به شکل تخم مرغی یا بیضی و به رنگ سبز تیره هستند که در پاییز به زرد و در نهایت قرمز تغییر رنگ می دهند سپس خزان میکنند و گلهای آن در بهار پدیدار میشوند از مشخصات آنها میتوان به 5 گلبرگی، دو جنسی سفید رنگ بودن و خوش عطر بودن اشاره کرد که برای گرده افشانی نیاز به حشرات گرده افشان مانند زنبور عسل دارد.
میوههای برخی از ارقام آن به رنگ قهوهای و به شکل گرد یا گلابی با مزهایی ترش و ملس هستند و برخی دیگر به رنگ زرد روشن با بافتی آبدار، طعمی شیرین و به شکل گرد یا بیضی نمایان میشوند که بسته به نوع رقم و شرایط آب و هوایی منطقه در اواخر بهار تا اوایل تابستان تشکیل میشوند.
درخت ازگیل برای رشد بهینه اقلیم معتدل را ترجیح میدهد اما برخی از ارقام درخت ازگیل طی سالیان دراز این توانایی را پیدا کردهاند که خود را با شرایط اقلیمی نیمه گرمسیری سازگار کنند به نحوهی که میتواند دماهای بالا را تحمل و در برابر خشکی و کم آبی مقاومت کنند همچنین برای میوه دهی و گلدهی به مدت مشخصی در روز به نور کامل آفتاب نیاز دارند که این امر بر روی کیفیت و طعم میوهها تاثیر مطلوب دارد.
اما باید به این موضوع دقت کرد که آب و هوای گرمسیری مناسب برای رشد درخت ازگیل نیست زیرا دماهای خیلی بالا روی عملکرد و حتی بقا آن اثر منفی خواهد گذاشت و رقم ازگیل ژاپنی برای رشد در مناطق نیمه گرمسیری پیشنهاد میشود که در ادامه ویژگی های این رقم را معرفی میکنیم.
این نهال چینی به اقلیم نیمه گرم برای رشد و حیات خود نیاز دارد به طوری که در تابستان باید نور غیر مستقیم و گرما دریافت کند و در زمستان تا دمای 2- درجه سانتی گراد را میتواند تاب بیاورد و دماهای پایینتر سبب شوک و سرمازدگی آن میشود پس باید در مناطقی کاشته شود که حداکثر از سطح دریا 2000 متر ارتفاع داشته باشند و نیاز سرمایی آن در این مناطق باید به مدت 500 تا 800 ساعت در دمای منفی 7 تا 8 درجه سانتی گراد تامین شود.
گلهای درخت ازگیل ژاپنی سفید رنگ، خوشهای و خوش عطر هستند، در صورتی که زود گل باشند در آذر ماه گلدهی و در اوایل بهار میوه دهی خواهند داشت و اگر دیر گل باشند در اسفند ماه یا اوایل بهار گلدهی و در خرداد ماه میوه دهی دارند، این گلها خود باروند و گرده افشانی آنها با کمک باد و زنبور عسل انجام میگیرد که برای بازدهی بیشتر میتوان به ازای هر 15 نهال یک رقم گرده زا کاشت.
میوههای این نهال در حدود 30 تا 50 گرم وزن دارند که بخشی از این وزن مربوط به هستههای آن است که به رنگ قهوهای براق در مرکز میوه قرار دارند از نظر شکل ظاهری میوه گرد یا تخم مرغی شکل است در زمانی که نارس است به رنگ سبز و بافت سفت و ترش مزه یا اسیدی است و در زمان رسیدگی کامل میوه به رنگ زرد براق یا قهوهای با بافت نرم و آبدار و طعمی شیرین تبدیل میشود که این نهال پربازده میتواند 40 تن در هکتار باردهی داشته باشد.
جمع بندی
به طور کلی انتخاب هر نوع نهالی در ارتباط مستقیم با شرایط اقلیمی منطقه است و با توجه به شرایط آب و هوایی محل کاشت باید نوع رقم را انتخاب کرد بنابراین در هنگام خرید نهال ازگیل، انتخاب نوع رقم آن باید متناسب با نوع اقلیم منطقه باشد پس با در نظر گرفتن این نکته میتوانید سازگار ترین و بهترین نهال ازگیل را انتخاب کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع نهال ازگیل میتوانید به صورت حضوری به سراغ نهالستانهای مجوز دار بروید یا به صورت آنلاین (بر خط) به سایت نهالستانهای معتبر وارد شوید و هر گونه اطلاعاتی از قبیل لیست انواع نهالهای موجود، قیمت نهال و تخفیفات مربوط به فروش نهال در این نهالستانها و مشاورههای لازم بهره مند شوید.
مقالات مرتبط
نظرات کاربران