همیشه این سوال وجود دارد، چرا هرس درخت گیلاس برای باغداران مهم و ضروری است؟ چرا کشاورزان موظف هستند هرس درخت گیلاس را به صورت تخصصی انجام دهند، آیا هرس درخت گیلاس تاثیر بسزایی بر روی سلامتی و طولانی بودن عمر اقتصادی آن خواهد داشت یا نه؟
درخت گیلاس متعلق به گروه درختان Prunus است و گونه‌های مختلف میوه گیلاس در جهان وجود دارد و معروفترین آنها در سه کشور ایران، آمریکا و ترکیه کاشته می‌شود، همه گونه های درخت گیلاس تمایل به رشد گسترده عرضی و رشد طولی دارند، این درختان گاهی اوقات تا 10 متر ارتفاع داشته و هرس منظم آنها کمک زیادی به سوددهی درخت می‌کند.
امروزه درخت گیلاس به صورت اصلاح شده و پیوندی بر پایه نهال آلبالو وحشی تولید شده است، نهال‌های اصلاح شده ارتفاع چندان زیادی ندارند و نهایت ارتفاع آنها در شرایط کاملا مناسب و ایده آل ۵ تا ۶ متر است، همین امر باعث شده تا رسیدگی به درختان گیلاس راحت باشد، با این وجود کشاورزان نباید هرس سالیانه درخت گیلاس را فراموش کنند.
طبق بررسی‌های انجام شده ریشه درخت گیلاس ضعیف و تنبل است، ازدیاد شاخه و برگ این درخت باعث می‌شود تا ریشه انرژی تمامی انرژی خود را صرف تغذیه آن کرده در نتیجه سیستم دفاعی ریشه در برابر انواع بیماری و آفات کاهش پیدا می‌کند، در ادامه هدف از هرس درخت گیلاس، نحوه هرس همچنین بهترین زمان هرس درخت گیلاس را به شما توضیح خواهیم داد
کشاورزان برای اینکه بتوانند ساختار شاخه های درخت گیلاس تشویق کنند تا شاخه‌ها بتوانند میوه های درشت و پربار را تحمل کرده و به خاطر سنگین بودن میوه تولیدی نشکند، مجبور هستند سالانه یک یا دو با هرس درخت گیلاس را انجام دهند، در واقع هدف اصلی از هرس درخت گیلاس تقویت شاخه‌ها برای حمایت و پشتیبانی از برداشت خوب و پربار است.
تجربه ثابت کرده است هرس درخت اصولی و استاندارد درخت گیلاس همچنین اجازه می دهد تا گردش هوا در بین شاخه‌ها به خوبی جریان داشته و نور بیشتری به میوه برسد، همین فرایند سلامت درخت را تا چند برابر افزایش داده و برداشت گیلاس را ساده تر می‌کند، باغداران به منظور ارتقاء این نی درخت گیلاس موظف هستند، به دلایل ایمنی به طور منظم شاخه‌های مرده، تنک شده یا آسیب دیده را هرس کنند، ولی دلیل اصلی شاخه های بیمار چیست؟
هر کدام از این شاخه های بیمار مستعد انواع بیماری و آفت زدگی هستند، اگر شاخه های بیمار و تنک شده برداشته نشوند، عوامل باکتریایی، قارچی و آفات ریز از طریق آنها وارد بافت درون درخت شده و بعد از گذر زمان بخش اعظمی از درخت را آلوده کرده، ایمنی و سلامت درخت را به صورت خاموش از بین می‌برد بدون اینکه کشاورز اطلاع داشته باشد.
از دیگر اهداف هرس درخت گیلاس، ایجاد ساختار و مهندسی باز و متعادل شاخه‌هایی گیلاس است و به هرس فرم دهی مشهور است با استفاده از هرس فرم دهی نه تنها جریان هوا و نفوذ نور خورشید به خوبی انجام می‌شود، بلکه درخت از لحاظ ظاهری شکل بهتری دارد، هرس را از همان سال‌های اول کاشت شروع می‌کنند البته هرس فرم دهی مزایای دیگری دارد که عبارتند از:
وقتی که ۳۰ الی ۴۰ سال از عمر درخت گیلاس گذشت معمولاً کشاورزان مجبور هستند درخت خود را جوانسازی کنند، بهترین روش برای جوانسازی درختان استفاده از هرس اصولی و استاندارد طبق اصول و قاعده گیاه پزشکی است، البته گاهی اتفاق می افتد کشاورز یک نهال نا مرغوب گیلاس خریداری کرده و شاخه های آن بسیار ضعیف و شکننده هستند، به خاطر باردهی فراوان شاخه های درخت شکسته و یا در سال بعدی بیمار می‌شوند.
برای جلوگیری از ریسک خود تخریبی درخت گیلاس ضعیف و یا میانسال توصیه می‌شود باغداران نوسازی درخت گیلاس را هدف خود قرار دهند، برای نوسازی درخت لازم است دو یا سه سال متوالی کشاورز هرس درخت را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کند تا شاخه‌های پیر و کهنسال همچنین بیمار را هرس کرده تا درخت گیلاس بار دیگر بتوانند شاخه جوان را تولید کند.
معمولاً برای هرس درخت گیلاس یک بازه زمانی مشخصی در نظر گرفتند، این بازه زمانی باعث می‌شود نه تنها انرژی درخت را از بین نبرد بلکه هرس درخت تاثیر بیشتری داشته باشد، بهترین زمان برای هرس درخت گیلاس زمان خواب آن است، البته باغدار اجازه ندارد در فصل زمستان شاخه های درخت را قطع کند چون باعث صدمه به درخت می‌شود.
نکته: البته برای هرس نهال جوان گیلاس باید یک نکته را بازگو کنیم، چون سیستم دفاعی نهال از درختان تنومند ضعیف تر است، توصیه می‌شود تنها بازه زمانی که برای هرس فرم دهی این درخت در نظر داشته باشید اوایل فصل بهار باشد، هرس در اواخر فصل پاییز مطمئنا برودت هوا باعث صدمه به شاخه‌های این درخت می‌شود.
کشاورزان در فصل تابستان به هیچ عنوان اجازه ندارند هرس سنگین درخت گیلاس را انجام دهند، چون هرس تابستانه درخت گیلاس باعث می‌شود تا قدرت و انرژی این درخت برای تولید میوه کاهش چشمگیری داشته باشد، هدف از هرس تابستانه صرفاً حذف کردن شاخه های نازک و علفی است تا تاج درخت شلوغ و پر ازدحام نباشد.
بانک زبان ساده اگر بخواهیم توضیح دهیم شاخه ای را در نظر بگیرید تا جایی که میوه در آن وجود دارد نگهداری کرده و مابقی شاخه که رشد طولی و نازک دارند را قطع کنید، این کار باعث می‌شود تا تاج درخت آزاد شده و نفوذ نور خورشید با قدرت بیشتری انجام شود همچنین گردش هوا جریان داشته باشد.
اگر درخت گیلاس را در زمان مورد نظر هرس نکنید یا گ بعد از هرس کردن رسیدگی اصولی و استاندارد نداشته باشید، قسمت شاخه‌های قطع شده التیام پیدا نکرده و باعث بروز مشکلات و صدمات جبران ناپذیری به درخت گیلاس خواهد شد، از مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
گاهی هرس غیر اصولی و غیر استاندارد باعث صدمه به درخت گیلاس می‌شود، این صدمات جبران ناپذیر بوده و حتی مرگ و خشک شدن درخت گیلاس را به همراه دارد، یک باغدار باید آگاهانه عملیات هرس درخت گیلاس را آغاز کند، اگر هیچ آگاهی در این مورد ندارید یا تجربه‌ای در زمینه هرس درخت گیلاس به دست نیاورده اید، می‌توانید از مراکز معتبر و شناخته شده مانند برتر نهال کمک بگیرید، کارشناسان این نهالستان آماده ارائه مشاوره و خدمات برای کشاورزان در سراسر نقاط کشور هستند، از بارزترین نکات و قوانینی که یک کشاورز و باغدار موظف است در زمان هرس درخت گیلاس آنها را رعایت کنند عبارتند از:
به این مسئله توجه داشته باشید که درخت گیلاس عادت به رشد عمودی دارد و اگر رشد عمودی کنترل نشود درخت گیلاس ارتفاع زیادی گرفته و باردهی آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، معمولاً درختان اصلاح شده و پیوندی گیلاس در رشد جانبی باروری مناسب تری از خود دارند، از فواید مهم سربرداری و هرس درختان گیلاس می‌توان تسریع در باروری آن اشاره کرد.
وقتی کشاورز مانع از رشد طولی و علفی شاخه‌های درخت گیلاس می‌شود، مطمئنا این درخت تمامی انرژی خود را صرف در شکوفه دهی و باروری آنها خواهد کرد، تحریک شاخه های بارده زمانی امکان‌پذیر است که کشاورز بتواند زوایای مناسبی برای انشعاب شاخه ها پیدا کند، معمولاً شاخه هایی که زاویه آنها خیلی کمتر بوده و به یکدیگر نزدیک تر هستند، باروری کمتری دارند، پس باغدار باید شاخه هایی را قطع کنند که بسیار نزدیک به هم رشد می‌کند.
علم گیاه پزشکی ثابت کرده است درختان پایه کوتاه و یا پایه متوسط که رشد جانبی دارند بیشتر از درختان پایه بلند میوه تولید می‌کنند و کیفیت میوه های تولید شده نیز بیشتر است، پس کشاورز با شناختن شاخه‌های اصلی و نگهداری آنها سعی می‌کنند شاخه‌های جانبی و اضافی را قطع کرده و به باروری درخت کمک زیادی بکنند.
در واقع با تناسبی که بین شاخه ها ایجاد می شود، میزان پراکندگی شاخه ها کاملا متناسب با میزان پراکندگی ریشه ها در سطح زیرین خاک خواهد بود، پس ریشه درخت گیلاس نیاز ندارد بیشتر از قبل مواد مغذی را جذب کند تا شاخه های اضافی و علفی را تغذیه کند، البته به غیر از هرس درخت گیلاس موارد دیگری نیز بر در باروری درختان تاثیر سزایی دارد، از مهمترین آنها می‌توان به خرید نهال گیلاس با کیفیت و شناسه دار از نهالستان‌های معتبر اشاره کرد.
مراکز با سابقه و با اعتبار که به تکثیر و فروش نهال گیلاس می‌پردازند، سعی کرده‌اند با توجه به آخرین روش و متد گیاه پزشکی انواع نهال گیلاس را تکثیر کرده و به دست کشاورزان برسانند، مخصوصاً نهال‌های اصلاح شده و پیوندی بر پایه آلبالو تلخ نه تنها سیستم دفاعی قوی دارند بلکه باروری مناسب و اقتصادی از خود نشان می‌دهند.
برای آگاهی از قیمت نهال گیلاس و آشنایی با مراحل سفارش و خرید اینترنتی این محصول بهتر است به سایت اینترنتی بزرگترین نهالستان در شمال غرب کشور مراجعه کرده و با کارشناسان نهالستان در ارتباط باشید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران