معرفی بیماری‌های باکتریایی و قارچی درخت انگور، سم قارچ کش

معرفی بیماری‌های باکتریایی و قارچی درخت انگور + بهترین سم قارچ کش

عوامل بیمارگر در درختان انگور می توانند خسارت بالایی را سالانه به تاکستان ها وارد کنند و درصد بالایی از محصول را از بین ببرند، برخی از بیماریهای معروف مانند سفیدک پودری و سفیدک داخلی انگور، نزد باغداران به خوبی شناخته شده بوده و برخی دیگر مانند بیماری ویروسی برگ بادبزنی مو کمتر شناخته شده هستند، در این مقاله به معرفی بیماری های درختان انگور که توسط عوامل قارچی و باکتریایی ایجاد می شود می پردازیم و به شما می آموزیم چگونه می توانید این بیماریها را در باغ خود کنترل کنید.

بیماری های باکتریایی درخت انگور

باکتریها که به عنوان اولین ساکنان زنده ی کره ی خاکی شناخته شده اند و با وجود قدمت دیرینه ای که در زندگی روی کره ی زمین دارند توانسته اند برای گذران زندگی و رشد خود از موجودات زنده ی دیگر به نحو احسنت استفاد کنند، این موجودات که به صورت تقسیم شدن دوتایی تکثیر می شوند می توانند در عرض مدت زمان بسیار کوتاهی به جمعیت میلیونی دست پیدا کرده و به میزبانان خود که می توانند انسانها، گیاهان و جانوران باشند صدمات زیادی وارد کنند.

برخی از باکتریها البته به عنوان موجودات مفید شناخته شده و در درمان بیماریها و یا در کشاورزی در تثبیت عناصر غذایی و جذب آن توسط گیاهان نقش داشته و بنابراین همه ی باکتریها بیمارگر و مضر نیستند، همین امر سبب می شود در رابطه با کنترل باکتریهای بیمارگر هوشیارانه تر عمل کنیم و روشهای عمومی کنترل بیماریهای باکتریایی را کمتر به کار ببندیم تا جمعیت باکتریهای مفید آسیب نبینند.

در این بخش مهمترین بیماری باکتریایی درخت انگور را معرفی کرده و روش کنترل اصولی و کاربردی آن را به شما آموزش خواهیم داد.

بیماری سرطان طوقه و یا گال باکتریایی طوقه انگور:

این بیماری باکتریایی معروف که به وسیله ی باکتری بیمارگر و خاکزاد اگروباکتریوم ایجاد می شود از خاک و به وسیله ی ریشه ی زخمی وارد درخت انگور شده و خود را به محل طوقه و یا ساقه می رساند، در محل طوقه و ساقه ی درخت انگور وارد سلول میزبان شده و با کمک پلاسمیدی که در خود دارد زن تکثیر را به ژنوم میزبان متصل کرده و به این وسیله دی ان ای میزبان به دستور باکتری به خود دستور تقسیم سلولی می دهد.

در اثر این فرمان سلولهای درخت به صورت توده ای شروع به تقسیم کرده و توده ای که ایجاد می شود مانند سرطان در بدن انسانها از سلولهای خود درخت است، این سلولها با رشد و تقسیم بیشتر به آوندهای درخت فشار وارد کرده و باعث انسداد آوندها می شود، انسداد آوند ها همان و ضعف درخت بیمار همان و به این شکل بیمارگر سبب خشک شدن درخت میزبان خواهد شد.

در رابطه با این باکتری لازم است بدانید که اگروباکتریوم می تواند سالیان سال در خاک بدون میزبان و به صورت خفته وجود داشته باشد اما به محض جضور ریشه ی زخمی میزبان به سمت آن جلب می شود، جالب است بدانید ماده ای که از ریشه ی زخمی درخت میزبان ترشح می شود سبب جلب باکتری از مسافت دور تر شده و باکتری خود را با کمک جریان آب می تواند خود را به ریشه ی زخمی برساند.

نکات مهم در رابطه با آلوده شدن درخت انگور به بیماری سرطان طوقه:

در زمان خرید نهال انگور چنانچه نهال با ریشه ی آسیب دیده خریداری کنید و خاک زمین مورد نظر شما به این باکتری آلوده باشد قطعا درخت شما به این بیماری مبتلا خواهد شد.
آلودگی می تواند همراه با خاک گلدان نهال به باغ شما منتقل شده و با کاشت ناصحیح و با دقت کم درختان در زمین که منجر به آسیب آنها می شود منجر به جلب باکتری به همه ی درختان خواهد شد.
درخت آلوده درمان قطعی نداشته و نگهداری آن در باغ سبب افزایش ریسک ابتلای سایر درختان به بیماری خواهد شد.
بریدن بافت سرطانی و گال از روی درخت به درمان بیماری کمک نکرده بلکه منجر به انتشار سریعتر بیماری در باغ خواهد شد و با ابزار و لباس کارگران به راحتی از درخت آلوده و زخمی به درختان سالم منتقل خواهد شد.
کنترل بیماری در باغ با تشخیص هر چه سریعتر درخت بیمار وحذف آن امکان پذیر بوده و باید خاک محل حذف درخت بیمار را با باکتری کشهای موثر تیمار کنید.
به منظور پیشگیری از آلوده شدن درختان انگور به این بیماری باید از مراکز فروش نهال انگور که نهال را با گواهی سلامت ارائه می کنند خرید کنید، خاک زمین مورد نظر خود را قبل از احداث باغ آزمایش کرده و در صورت آلوده بودن با آفتابدهی خاک را عاری از بیمارگر کنید و در نهایت در باغی که درخت آلوده وجود دارد به هیچ عنوان از شیوه ی آبیاری سطحی استفاده نکنید و در صورت اجبار به استفاده از این سیستم می توانید آبیاری محل درخت آلوده را از سایر درختان جدا کنید.

بیماریهای قارچی و شبه قارچی

چندین بیماری قارچی و شیه قارچی مهم در مورد درختان انگور وجود دارد که در بسیاری از تاکستانهای ایران رواج داشته و سلامت درختان انگور و باردهی آنها را تحت تاثیر قرار داده اند، در این بخش مهمترین بیماریهای قارچی و شبه قارچی درخت انگور را نام برده و مدیریت اصولی آنها را به شما آموزش می دهیم.

بیماری قارچی سفیدک پودری:

عامل این بیماری قارچی Uncinella necator است، این قارچ یک پارازیت اجباری است که توانایی رشد روی محیط کشت و محیط غیر زنده را ندارد، بقای این قارچ در طبیعت به صورت میسیلیوم در جوانه های سال آینده و یا به صورت آسکوکارپ در مناطق معتدل سردسیری استف در واقع در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر این قارچ به صورت میسیلیوم در جوانه های سل بعد زمستان گذرانی خواهد کرد.

اهمیت این موضوع به شیوه ی کنترل اینوکولوم اولیه ی بیماری در زمستان بر می گردد به این صورت که در مناطق سردسیر برای کنترل مایه ی اولیه ی بیماری در زمستان باید برگ و میوه های آلوده و ریخته کف زمین را جمع کرده و از بین ببرید در حالی که این بیمارگر در مناطق گرمسیر آسکوکارپ تولید نکرده و در برگهای ریخته کف زمین زمستانگذارنی نمی کنند.

البته با توجه به تغییرات اقلیمی در مناطق مختلف توصیه می شود جمع آوری برگ و میوه های آلوده و ریخته کف زمین به صورت یک اصل بهداشتی در باغ هر سال و پس از ریزش برگها و برداشت محصول انجام شود.

به منظور کنترل این بیماری در باغات انگور علاوه بر جمع آوری و سوزاندن برگ و میوه های آلوده و ریخته کف باغ باید سم پاشیهای دوره ای را نیز در طول فصل انجام دهید، چرا که این بیماری ممکن است به صورت میسیلیوم در جوانه ها خفته باشد و با شروع بهار بیدار شده و فعالیت خود را مستقیما از روی درخت آغاز کند.

بنابراین اولین سم پاشی با سمومی مانند الوزال و یا کارتان پیش از باز شدن جوانه ها و ادامه دادن سم پاشیها به صورت دوره ای و منظم و همچنین هرس شاخه های آلوده و سوزاندن آنها از مهمترین اقدامات کنترلی در باغات آلوده به این بیمارگر هستند.

بیماری شبه قارچی سفیدک کرکی یا داخلی و یا سفیدک دروغین انگور:

عامل سفیدک کرکی در واقع شبه قارچی به نام Plasmopara viticola است، این شبه قارچ دارای ریسه های بدون دیواره ی عرضی بوده و تولید اسپورانژیوم و اسپورانژیوسپور می کند، اسپورانژیوسپورها می توانند همراه با آب آبیاری و یا قطرات باران به درختان سالم منتقل شده و آنها را بیمار کنند.

این بیماری با تولید لکه های کلروتیک در برگهای انگور شناخته می شود که در زیر برگ در شرایط مرطوب لایه ای ارغوانی رنگ شامل اسپورانژیوفورها و اسپورانژیومهای بیمارگر وجود دارد، مهمترین خسارت و علائم بیماری روی خوشه ها و حبه ها به صورت پوشش سفید تا خاکستری رنگ کاملا مشهود است.

ترک خوردن حبه ها در طول دوران رشد و بزرگ شدن و همچنین ریزش حبه ها و تنک شدن خوشه ها از مهمترین عوارض این بیماری است که به باغات انگور وارد می شود، حبه هایی که نمی ریزند و یا ترک بر نمی دارند ظاهری خاک آلود و کثیف پیدا کرده و بازار پسندی آنها کم می شود، جالب است بدانید در حال شیرین شدن و درشت شدن هستند کمتر در معرض حمله ی این شبه قارچ قرار گرفته و در واقع این عامل بیماری به قوره ها حمله می کند.

بیمارگر در خاک و لا به لای برگ و میوه های آلوده به سر می برد و در بهار و با مساعد شدن شرایط آب و هوا و زمانی که غوره های جوان تشکیل می شوند با کمک آب باران روی درختان رفته و ایجاد بیماری می کند، پراکنش این بیماری در باغ به راحتی و با دست و لباس کارگران و آب آبیاری انجام شده و سرعت بالایی در انتشار دارد.

به منظور کنترل این بیماری در باغات آلوده باید در نظر داشته باشید که در مرحله ی اول درختان آلوده در باغ را به سرعت تشخیص داده و در طول فصل مراقبت بیشتری از آنها به عمل آورید، هرس شاخه های آلوده و سم پاشی آنها از ابتدای بهار از مهمترین اقدامات کنترلی این بیماری است.

نکته ی بسیار مهم در رابطه با کنترل این بیماری در باغ این است که این بیماری در باغات با تهویه ی پایین و دریافت نور خورشید پایین شدت بیشتری پیدا می کند، بنابراین رعایت فاصله ی مناسب بین درختان انگور در زمان احداث باغ و هرس و تنک کردن شاخه ها به منظور دریافت نور بیشتر توسط شاخه ها به کنترل این بیماری و همچنین پیشگیری از ابتلا به آن بسیار اهمیت دارد، نوع تربیت درخت انگور نیز اهمیت زیادی در کنترل بیماری دارد به طوری که در تربیت کپه ای یا چراغی انگور بیشترین آمار ابتلا به بیماری وجود داشته اما در نوع تربیت روسیمی کمترین میزان ابتلا و خسارت این بیماری و حتی سایر بیماریهای قارچی را شاهد هستیم.

قارچ کشهای قابل استفاده برای کنترل شیمیایی این بیماری شامل ترکیبات مس دار، در تیوکارباماتها و فتالمیدها هستند که می توانند این شبه قارچها را نابود کنند، استفاده از قارچ کشهای سیستمیک نیز برای نفوذ به درون برگ درختان و از بین بردن ریسه های بین سلولی بسیار موثر هستند، قارچ کشهایی نظیر فوزتیل آلومینیوم و یا متالاکسیل قارچ کشهای سیستمیکی هستند که اثر معالجه کنندگی و درمانی داشته و می توان در آب آبیاری آنها را مورد استفاده قرار داد.

بیماری قارچی آنتراکنوز مو:

ای بیماری که به وسیاه ی قارچ بیمارگر Sphaceloma ampelinum ایجاد می شود روی برگها و سر شاخه های جوان دیده شده و خود را به صورت لکه های مدور و متحدالمرکز قهوه ای و نکروز شده نشان می دهد، این بیمارگر می تواند سبب ریزش برگها و خشک شدن سرشاخه ها شده و در برگهای بزرگتر با ریزش منطقه ی لکه برگ حالت سوراخ دار و غربالی به خود می گیرد.

سم پاشی زمستانه ی درختان به منظور کنترل مایه ی زمستان گذران بیماری در باغ با محلول سولفات مس و در بهار نیز با قارچ کش کاپتان و یا توپسین ام می تواند در کنترل بیماری موثر باشد، خرید نهال انگور در ارقام مقاوم و همچنین هرس شاخه های آلوده و سوزاندن آنها نیز به افازیش مقاومت درختان در برابر بیماری بسیار کمک کننده خواهد بود.

پوسیدگی سیاه انگور:

بیماری آزار دهنده ای که در باغات انگور سبب سیاه شدن و چروکیده شدن حبه های انگور شده و باعث کاهش کمی و کیفی میوه ی انگور می شود بیماری قارچی پوسیدگی سیاه انگور است، این بیمارگر قارچی که با تولید پیکنید روی خوشه های انگور به سرعت رشد کرده و گسترش پیدا می کند پس از مدت زمان کوتاهی سبب سیاه شدن حبه ها و چروکیده شدن و البته کشمشی شدن حبه ها خواهد شد.

به منظور کنترل این بیماری سم پاشی باغات انگور با استفاده از بنومیل در سه نوبت از ابتدای بهار بسیار اهمیت دارد، در باغاتی که در سال گذشته این بیماری در باغ مشاهده شده است رعایت بهداشت باغی و از بین بردن برگهای پاییزی اهمیت بسیاری داشته و نباید از اهمیت سم پاشی در طول فصل نیز غافل شد.

قارچ کشهای دیگری مانند کاپتان و تریادیمفون نیز بر روی این بیماری موثر بوده و می توانید برای جلویری از ایجاد مقاومت در قارچ از آنها نیز به تناوب استفاده ممایید.

بیماری قارچی پوسیدگی خاکستری انگور:

بیماری قارچی دیگری که می تواند علائم کشمشی شدن حبه های انگور را ایجاد کند بیماری قارچی پوسیدگی خاکستری انگور با عامل Botrytis cinerea است، این بیمارگر که به عنوان یک بیمارگر پس از برداشت نیز شناخته می شود در باغ نیز می تواند به خوشه های انگور حمله کرده و با آسیب زدن به حبه های انگور سبب خاکستری شدن حبه ها و در نهایت خشک و چروکیده شدن آنها شود.

روی خوشه های آلوده در ابتدا لکه های سفید رنگ ایجاد می شود و سپس به مرور لکه های سفید ایجاد لکه های تیره تر و در نهایت خاکستری رنگ می شوند، به محض مشاهده ی علائم لکه های سفید روی خوشه ها باید نسبت به کنترل بیماری اقدام کنید چرا که نه تنها سبب آسیب به خوشه ها شده بلکه می تواند به سرعت نیز در باغ پراکنده شده و سایر درختان را نیز آلوده کند.

پیشگیری از این بیماری بسیار موثر تر از درمان آن با قارچ کشها موثر است و برای پیشگیری از ابتلای درختان به این بیماری باید تمرکز خود را بر زهکشی و تهویه ی بین درختان بگذارید، رعایت فاصله ی مناسب بین درختان در زمان کاشت و نوع تربیت درختان به گونه ای که بیشترین دریافت نور را داشته باشند مانند تربیت انگور به شیوه ی رو سیمی می تواند بیشترین تاثیر را بر کنترل و پیشگیری از این بیماری داشته باشد.

استفاده از مالچ بین ردیفهای انگور نه تنها با کنترل رطوبت اضافه در باغ به کنترل این بیماری کمک می کند بلکه از ابتلای درختان به بیماریهای خطرناک دیگری نظیر سفیدک داخلی نیز بسیار موثر خواهد بود.

کلام آخر:

در نظر داشته باشید که علاوه بر شناسایی دقیق بیماریهای قارچی و باکتریایی در باغ انگور استفاده از روشهای پیشگیرانه از همان ابتدای احداث باغ بسیار اهمیت داشته و رعایت نکردن آنها می تواند خارت سنگینی به باغات انگور واردکند، اقداماتی نظیر خرید نهال انگور مقاوم، تربیت درست درخت انگور به نحوی که تهویه در بین شاخ و برگ درختان و همچنین دریافت نور بیشتر صورت پذیرد و در نهایت پایش دقیق و مرتب باغ انگور می تواند در کاهش ابتلای درختان شما به بیماریهای خسارت زننده ی قارچی و باکتریایی کمک کند.

چنانچه برای کنترل بیماریهای قارچی و باکتریایی در باغ انگور خود و یا برای دریافت قیمت نهال انگور مقاوم به این بیماریها نیاز به دریافت مشاوره و راهنمایی داشته باشید می توانید از طریق شماره تماسهای قید شده با مشاوران ما به صورت مستقیم در تماس باشید.