شانکرهای پوستی درخت هلو زخمهایی هستند که در ابتدا ممکن است خود را به صورت زخمهای سطحی و پوسته پوسته شدن تنه ی درختان نشان دهند اما با گذشت زمان سبب ایجاد زخمهای عمیق و خشک شدن شاخه ها و شکوفه ها و حتی کل درخت می شوند، در این مقاله به بررسی عوامل میکروبی و فیزیولوژیکی ایجاد کننده ی شانکرهای پوستی درخت هلو خواهیم پرداخت.
شانکرهای پوستی به معنای زخم هایی هستند که در سطح پوست درخت هلو ایجاد می شوند و به واسطه ی این زخمها و بسته به عمق آنها راه ارتباطی آوندی بین شاخساره و ریشه قطع خواهد شد و بنابراین زردی، پژمردگی و خشک شدن درختان و همچنین کاهش عملکرد را در پی خواهد داشت، این شانکرها با فعالیت دو عامل میکروبی روی درختان ایجاد می شوند که در ادامه به معرفی آنها و نحوه ی بیماریزایی آنها روی درختان هلومی پردازیم.
دسته ی اول شانکرهای پوستی درخت هلو شانکرهایی هستند که به واسطه ی فعالیت باکتریهای بیمارگر از گونه ی Pseudomonas syringae ایجاد می شوند، این باکتری در تمام فضای پیرامون و در لا به لای شاخ و برگ درختان می تواند وجود داشته باشد اما راه ورود این بیمارگر به درون درخت و ایجاد بیماری توسط آن تنها به واسطه ی زخم خواهد بود.
باکتریها اندام نفوذ کننده به دیواره ی سلولی نداشته و تنها و تنها از طریق زخمهایی که در اثر نیش حشرات، ابزار کشاورزی و هرس و یا زخمهایی که به واسطه ی شرایط بد آب و هوایی ایجاد می شوند به درون درخت نفوذ می کنند.
پس از نفوذ به درون درخت شروع به فعالیت کرده و با از بین بردن مسیر آوندی ایجاد بیماری خواهند کرد، مهمترین نشانه ی ایجاد بیماری توسط این عامل ترشح شیرابه کدر رنگ از تنه ی درختان و لکه های سوخته روی میوه و برگ است که این لکه های سوخته در حاشیه ی خود حاله ای زرد رنگ دارند.
میکروب بعدی که می تواند در ایجاد شانکر پوستی در درختان هلو موثر باشد عامل قارچی به نام سیتوسپورا است، شانکری که به وسیله ی این بیمارگر ایجاد می شود نیز شانکر سایتوسپورایی نامیده می شود.
در شانکر سایتوسپواریی نیز ایجاد زخم و ترشح شیرابه به بیرون را در برخی از موارد شاهد هستید اما زخمروی تنه به ندرت مانند شانکر باکتریایی عمیق می شود، مهمتریننشانه ی این بیماری ترشح شیرابه هایی نارنجی رنگ به صورت گلوله ای و یا فیتیله ای است و زخم و پوسته پوسته شدن تنه ی درختان را نیز شاهد خواهید بود.
لکه ها می تواند با کمک قطرات باران و با وزش باد روی برگ و میوه نیز انتقال پیدا کند و بنابراین لکه ها می تواند روی برگ و میوه نیز به وجود بیایند، در نتیجه خسارت این بیماری نیز هم به صورت مستقیم با ایجاد لکه روی برگ و میوه و هم به صورت غیر مستقیم با ایجاد خسارت بر مسیر آوندی بر عملکرد درختان هلو خواهد بود.
در بخش معرفی عوامل میکروبی ایجاد کننده ی شانکر پوستی در درختان هلو آموختید که این عوامل میکروبی به خودی خود نمی توانند وارد بافت درخت شوند و برای نفوذ به آن نیاز به ایجاد زخم روی تنه، شاخه و یا سایر قسمتهای گیاه دارند، در این بخش مهمترین عوامل ایجاد کننده ی راه نفوذ عوامل ایجاد کننده ی شانرک به تنه ی درختان هلو را به شما معرفی کرده و به شما می آموزیم چگونه از ایجاد آنها جلوگیری نمایید.
عارضه ی آفتابسوختگی مهمترین و موثر ترین راه برای ایجاد شکاف روی تنه ی درختان هلو بوده و می تواند راه را برای ورود میکروبها به تنه ی درختان باز کند، درختان حساس به گرمای هوا در تابستان و درختانی که از برنامه ی کود دهی و آبیاری مناسب برخوردار نباشند بیشتر در معرض آفتابسوختگی و ایجاد شکاف در تنه قرار می گیرند، اگر خسارت آفتابسوختگی بدون ورود میکروب به تنه ی درخت باشد ترشح شیرابه شفاف است اما اگر باکتری و یا قارچ به آن نفوذ کرده باشد شیرابه کدر رنگ خواهد شد.
برای جلوگیری از عارضه ی آفتابسوختگی اولین راهکار خرید نهال هلو مقاوم به گرما و آفتاب و دومین راه تقویت درختان و اجرای برنامه ی مظم آبیاری است، در نظر داشته باشید که پوشاندن رنگ سفید همراه با سموم قارچ کش و باکتری کش محافظتی روی تنه ی درختان می تواند در کنترل آفتابسوختگی تنه و ممانعت از وزود میکروبها موثر باشد.
دومین راه مهم ورود بیمارگرها به درختان از طریق زخم ناشی از هرس خواهد بود، در این مورد زمان انجام هرس بسیار اهمیت دارد، در صورتی که هرس را در زمان بارندگی، قبل و یا بعد از آن انجام دهید به ویژه در اوایل بهار راه را برای ورود بیمارگرها باز کرده و زخم در زمانی که باکتریها و قارچها فعالیت خود را آغاز کرده اند باز خواهد شد.
برای جلوگیری از این مورد توصیه می شود هرس را در زمانی انجام دهید که شاخه ها کاملا خشک بوده و پس از هرس نیز بارندگی رخ نمی دهد و در صورت بروز بارندگی سم پاشی پس از هرس بسیار اهمیت خواهد داشت.
لازم به ذکر است که باید هرس درختان آلوده و زخم دارد را به صورت جداگانه از درختان سالم انجام داده و ابزار هرس را پس از هرس هر درخت با محلول ضد عفونی کننده ی آب و وایتکس استریل کرده وبرای درخت بعدی مورد استفاده قرار دهید.
وزش باد و خوردن شاخه های درختان به هم در بهار می تواند زخمهای ریزی در سطح پوست درختان ایجاد کند و بنابراین راه برای ورود میکروبها باز خواهد شد، برای تاثیر کمتر وزش باد روی درختان در درجه ی اول احداث باد شکن اطراف باغ به ویژه در مناطق باد خیز و در درجه ی دوم رعایت فاصله ی مناسب بین درختان بسیار اهمیت دارد، کارشناسان فروش نهال هلو می توانند در زمینه ی فاصله ی مناسب بین درختان در زمان کاشت اطلاعات لازم را بدهند چرا که فاصله ی مناسب بین هر رقم با رقم دیگر و البته با توجه به شیب و موقعیت زمین مورد نظر متفاوت خواهد بود.
در صورتی که درختان از فاصله ی مناسب برخوردار باشند وزش باد سبب ساییده شدن شاخ و برگ درختان به هم و ایجاد زخم نخواهد شد.
پرندگان و جوندگان می توانند سبب ایجاد زخم روی تنه ی درختان شوند، حتی عبور دام مانند گوسفند و بز داخل باغ می تواند سبب ایجاد زخم روی تنه ی درختان شود چرا که گوسفندان و به ویژه بزها علاقه به بالا رفتن از تنه ی درخت و خوردن برگ آنها دارند و همین سبب ایجاد زخم خواهد شد، با کنترل جوندگان در باغ و همینطور کنترل عبور دام به باغ جلوی ایجاد زخم را بگیرید.
بیمارگرهای ایجاد کننده ی شانکر زمستان را در لا به لای برگ و میوه های آلوده و ریخته کف زمین و همینطور در زخم های سال گذشته و در شیرابه های ترشح شده سپری می کنند و فعالیت آنها در زمستان محدود می شود اما با وقوع بارندگی در بهار و بالارفتن دما فعالیت آنها آغاز شده و به دنبال زخم برای نفوذ به درختان سالم می گردند.
این میکروبها با کمک قطرات باران و با کمک باد به قسمتهای محتلف درختان رسیده و در صورتی که زخم وجود داشته باشد ورود می کند، لازم به ذکر است که حتی اگر همه مسیرهای ورود را که در قسمت قبل به آنها اشاره کردیم مسدود کنید باز هم جوانه زدن درختان با ایجاد زخمهای ریز می تواند راه را باز کند و بنابراین کنترل بهاره ی بیماری بسیار اهمیت خواهد داشت.
برای جلوگیری از ورود بیمارگرها در اول فصل سم پاشی درختان با سموم محافظتی و درمانگر با پایه ی مسی مانند اکسی کلرور مس و یا کاپتان و یا ترکیب هر دو بسیار موثر است، سم پاشی باید قبل از تورم جوانه ها صورت بگیرد چرا که در زمان تورم جوانه ها زخم ایجاد می شود ممکن است قبل از سم پاشی شما میکروبها از طریق زخمجوانه ها وارد شده باشند.
رعایت بهداشت در باغات مبتلا و یا حتی باغات سالم می تواند جلوی انتشار و گسترش بیماری وحتی شدت بالای بیماری در سالهای بعد را بگیرد، اقدامات بهداشتی در باغات مبتلا و سالم شامل اقدامات زیر خواهد بود:
پس از برداشت و در زمان برگریزی تمام برگ و میوه های آلوده و ریخته کف باغ و یا حتی برگ و میوه های سالم را جمع آوری کرده و یا برای تهیه ی کمپوست به شیوه ی علمی و درست مورد استفاده قرار دهید و یا به طور کامل آنها را بسوزانید.
شیرابه ها می توانند حاوی میکروبهای فعال باشند و از این رو از بین بردن شیرابه ها، تراشیدن آنها و ضماد کردن سموم موثر بر آنها می تواند مانع از ترشح میکروب در زمان بارندگی به درختان دیگر شود، در صورت امکان توصیه می شود محل زخم را با چسبهای باغبانی و یا با هر وسیله ی دیگری مانند گونی بپوشانید تا باران کمتر با آن برخورد کرده و به اطراف پاشیده شود.
هرس شاخه های آلوده اقدام بهداشتی موثر دیگری است که باید در باغات آلوده انجام شود و شاخه های هرس شده باید سوزانده شوند.
آب پاشیدن روی درختان آلوده و آبیاری بارانی درختان بیماری را شدت می دهد، بنابراین از آب پاشی روی درختان اکیدا خود داری کنید.
در این بخش راه های کنترل بیماری شانکر هلو را به صورت تیتر وار ارائه می کنیم.
کلام آخر
بیماری شانکر عمیق پوستی در نهال هلو تنها مربوط به این درختان نمی شود و عامل بیماری بسیاری از درختان میوه ی دانه دار و هسته دار را می تواند مبتلا کند، این بیماری با عامل قارچی و یا باکتریایی می توانید خسارت بسیار زیادی را به باغات شما وارد کند در صورتی که درختان باغ حساس باشند و نکات کنترلی ارائه شده در باغ رعایت نشود، در صورت مشاهده ی یک درخت آلوده در باغ خود هر چه زودتر اقدامات کنترلی و پیشگیرانه از توسعه ی بیماری را در باغ پیاده سازی کنید، برای اطلاع از قیمت نهال مقاوم به بیماری و آفتابسوختگی می توانید با ما در تماس باشید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران