شناسنامه ی بیماری شامل مجموعه ای از اطلاعات شامل عامل بیماری، نحوه ی انتقال بیماری، علائم و سایر اطلاعات مهم در مورد این بیماری است که ما این اطلاعات را در قالب جدول در اختیار شما عزیزان قرار داده و در ادامه به شرح برخی از این اطلاعات برای آگاهی بیشتر شما خواهیم پرداخت.
| عامل بیماری | نام عامل بیماری | علائم | عامل انتقال | بقا در طبیعت | دامنه ی میزبانی |
| باکتریایی | Pseudomonas syringae | شانکر تنه، شاخه، ترشح شیره از تنه، لکه های سوخته با حاشیه زرد روی برگ و میوه، ریزش میوه | باد، حیوانات، باران، انسان، ابزار کشاورزی و هرس | برگ و میوه های آلوده و ریخته کف زمین | وسیع و در بسیاری از درختان میوه هسته دار |
| قارچی | Cytospora spp. | شانکر تنه و شاخه، ایجاد لکه روی برگ و میوه، ریزش میوه، ترشح شیره ی فیتیله مانند و نارنچی ازتنه ی درخت و نقاط ریز سیاه رنگ روی پوست تنه | باد، حیوانات، باران، انسان، ابزار کشاورزی و هرس | برگ و میوه های ریخته کف زمین | وسیع به ویژه در درختان میوه ی هسته دار مانند گیلاس و البته درختان میوه ی دانه دار مانند سیب |
با توجه به اطلاعات آمده در جدول فوق دانستید که این بیماری اغلب در درختان میوه ی هسته دار با دو عامل قارچی و باکتریایی ایجاد خسارت می کند، عمده علائم ایجاد شده توسط این دو بیمارگر شبیه به هم بوده و معمولا باغدارا این بیماری را با علائم ترشح شیره از تنه ی درخت خود می شناسند اما اگر به برگ و میوه های درختان آلوده نگاه کنید لکه های سوخته روی برگ و میوه را نیز مشاهده خواهید کرد.
راه ورود هر دو بیمارگر به درختان میوه ی شما از طریق زخمهایی است که روی تنه و شاخه وجود داررد و بنابراین زخمهای ناشی از آفتابسوختگی و هرس تاثیر بسزایی در انتقال این بیماری به درختان شما می تواند داشته باشد.
از آنجایی که این بیماری از طریق زخم آفتابسوختگی به پوست تنه ی درختان وارد می شود بنابراین در محل زخم روی تنه فعالیت کرده و خود را به سیستم آوندی می رساند، سیستم آوندی را در گیر کرده و شما به ویژه در فصول گرم سال که آبیاری و کود دهی بیشتری به درختان انجام می دهید و فشار آوندی نیز بالا تر خواهد بود شاهد ترشح شیره از تنه ی درختان خواهید بود.
این شیره ای که از تنه ی درختان خارج می شود همان شیره ی گیاهی الوده به پیکره های باکتری و یا ریسه و اسپورعای قارچ عامل بیماری خواهد بود که در صورت تماس دست و لباس باغداران و یا حتی جانوران می تواند به سایر قسمتهای باغ منتقل شود.
شیره شیرین بوده و برای بسیاری از حشرات مانند مورچه ها جذاب است و بنابراین حشرات مانند مورچه ها، زنبورها و پروانه ها با نشستن روی این شیره ها و پرواز کردن به نقاط دیگر باغ سهم بزرگی در انتقال این بیماری بازی خواهند کرد.
علاوه بر نقش انسان و حشرات و حیوانات در انتقال این بیماری باید بدانید که بارندگی مهمترین و بزرگترین نقش را در انتقال بیماری به درختان سالم در یک باغ آلوده بازی خواهد کرد و در صورتی که این بیماری را در یک یا چند درخت در باغ خود داشته باشید باید بدانید که پس از وقوع بارندگی این بیماری قطعا می تواند به صورت طغیانی ظهور کند اگر راه ورود یعنی زخم روی تنه و شاخه ها باز باشد.
خسارتی که این دو بیمارگر به درختان شما وارد می کنند به صورت مستقیم با ریزش میوه ها و به صورت غیر مستقیم با ترشح شیره ی گیاهی به بیرون و ایجاد ضعف در درختان و در نهایت کاهش عملکر خواهد بود و بنابراین انجام اقدامات پیشگیرانه از ورود بیماری به باغ و در صورت ورود انجام اقدامات کنترلی نقش بسیار مهمی در کنترل خسارت این بیماری ایفا خواهد کرد.
روشهای کنترل بیماری شانکر در باغ میوه به دو صورت پیشگیری از ابتلا و کنترل بیماری در درختان بیمار صورت می گیرد که در ادامه هر دو روش را شرح خواهیم داد.
این جمله معروف که می گویند پیشگیری بهتر از درمان است را همه ما شنیده ایم و به اهمیت آن واقفیم، در مورد بیماری شانکر می توان با اطمینان این جمله را تایید کرده و همیشه به باغداران میوه به ویژه باغداران درختان میوه ی هسته دار هشدارهای لازم در رابطه با اپیدیمی بیماری شانکر داده می شود، در این قسمت روشهای مهم پیشگیری از بیماری را شرح خواهیم داد:
این دو بیمارگر می توانند همراه با نهال وارد باغ شما شوند و باید بدانید بیماریهایی که با نهال قابلیت انتقال دارند از جمله بیماریهای خطرناک و بسیار خسارت زننده یه شمار می روند، خرید نهال سالم و گواهی دار تنها کاری است که می توانید برای جلوگیری از ورود این بیماری به باغ خود انجام دهید.
راه دیگر پیشگیری از ورود بیماری به باغ برای باغات سالمی است که در مجاورت آنها باغات آلوده وجود دارد و بنابراین در مورد این باغات کنترل عبور و مرو بین باغات مجاور، عدم به کار گیری ابزار و ماشین آلات کشاوری متعلق به باغات آلوده و کنترل آفات حشره ای که ممکن است از باغات مجاور به باغ شما وارد شوند می تواند تا حد زیادی از ورود بیماری به باغ شما بکاهد.
هر دو عامل قارچی و باکتریایی قابلیت نفوذ به بافت سالم درخت را نخواهند داشت و به دنبال زخم روی تنه و شاخه برای ورود می گردند، بنابراین در صورتی که در زمان فعالیت قارچ و باکتری زخم باز در تنه یو شاخه ها وجود داشته باشد می تواند به بیمارگران شانکر فرصت ورود دهد.
جلوگیری از انجام هرس در زمان بارندگی اول فصل بهار و همچنین جلوگیری از آفتابسوختگی تنه ی درختان تاثیر زیادی در جلوگیری از ورود بیماری به درختان سالم باغ دارد، برای جلوگیری از خسارت آفتابسوختگی توجه به آبیاری و کود دهی درختانکه سبب تقویت پوست تنه می شود و همچنین پوشاندن رنگ سفید روی تنه ی درختان بسیار موثر خواهد بود.
هرس در زمانی که بارندگی رخ نداده باشد و یا بارندگی پس از هرس رخ ندهد به ویژه در اوایل بهار که دو بیمارگر فعال شده منتظر وجود زخم روی درخت هستند می تواند تا حد زیادی از ورود بیمارگرها به درختان باغ جلوگیری کند.
این روزها فروش نهال در ارقام مقاوم رواج بیشتری پیدا کرده است و ممکن است قیمت نهال مقاوم هم بالاتر از ارقام حساس باشد، باید بدانید که مقاوم بودن ژنتیکی درختان و همچنین مقاومت اکتسابی آنها تاثیر زیادی در کاهش ورود، استقرار و خسارت بیماریها خواهد داشت، بنابراین خرید نهال مقاوم و تقویت آنها با آبیاری و کود دهی مناسب نیز از جمله اقدامات پیشگیرانه برای ابتلای درختان به بیماری به شمار می رود.
از بین بردن برگ و میوه های ریخته کف باغ تاثیر بسیار زیادی در جلوگیری از همه گیر شدن بیماری در باغ و یا حتی ورود بیماری به باغ خواهد داشتف در پاییز بهتر است به جای رها کردن برگ و میوه های ریخته کف باغ آنها را تعیین تکلیف کنید، جمع آوری کرده بسوزانید و یا از آنها کمپوست تهیه کرده و کمپوست کاملا پوسیده تحت شرایط استاندارد را در باغ به عنوان کود مورد استفاده قرار دهید.
چنانچه در باغ خود با درختان بیمار با علائم ذکر شده رو به رو شدید لازم است اقدامات زیر را برای کنترل بیماری در این درختان انجام دهید.
کلام آخر:
با توجه به اهمیت این بیماری در باغات میوه هسته دار انجام اقدامات پیشگیرانه نظیر خرید نهال سالم، جلوگیری از هرس در زمان بارندگی و جلوگیری از آفتابسوختگی تنه ی درختان با آبیاری، کود دهی و پوشش رنگ سفید روی تنه ی درختان اهمیت زیادی در جلوگیری از ابتلای درختان سالم داشته و انجام اقدامات کنترلی نظیر ار بین بردن برگ و میوه های آلوده و ریخته کف باغ و سمپاشیهای به موقع و اصولی می تواند مانع از انتشار بیماری در باغ شود.
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کابران