یکی از بیماریهای مهم درختان میوه در مناطق مختلف انواع سفیدکها هستند، سفیدکها که به دو صورت داخلی و سطحی روی درختان میوه و البته انواع زراعتها ایجاد بیماری می کنند می توانند با از بین بردن سطح سیزینه ی گیاه و همچنین ایجاد پوشش ومانع برای رسیدن نور به سطح برگ از انجام درست فتوسنتز جلوگیری کرده و سبب ضعف و کاهش باروری گیاهان و درختان میوه شوند، در این مقاله شما را با دو نوع بسیار مهم با دامنه میزبانی وسیع سفیدک سطحی و داخلی آشنا کرده و به شما می آموزیم چگونه می توانید این دو بیماری را در باغات میوه ی خود کنترل کنید.
سفیدک سطحی بیماری قارچی است که به ایجاد ریسه های سفید روی برگ و میوه ی گیاهان و درختان میوه شناخته می شود، قارچ عامل سفیدک سطحی ریسه های خود را روی برگ و میوه گسترده کرده و در نقاطی که شرایط برای نفوذ آن فراهم باشد آپرسوریوم خود را درون سلول میزبان می فرستند و از فرآورده های گیاهی داخل سلول استفاده می کند.
سفیدکی سطحی یک پارازیت اجباری است به این معنا که بدون میزبان خود زنده نمی ماند و تنها ریسه های خود را می تواند روی سلولهای میزبان گسترش دهد بنابراین پلی فاژ بودن راهی برای بقای این قارچ است تا بتواند در زمانی که میزبان وجود ندارد بتواند بقای خود را تامین کند.
راه دیگری که این پارازیت اجباری برای بقای خود تدارک دیده است تولید کلیستوتسیوم در برگهای آلوده و ریخته روی زمین است، این اندام مقاوم تنها در مناطقی که زمستانهای بسیار سرد دارند تولید شده و قارچ عامل سفیدک سطحی در مناطق گرمسیری به صورت میسیلیوم درون جوانه و سرشاخه های تازه و یک ساله ی درختان میزبان زمستانگذرانی می کند.
بنابراین می توان گفت این بیماری در مناطق سردسیر و گرمسیر وجود دارد اما نحوه ی زمستانگذرانی این بیماری در مناطق سردسیر و گرمسیر با هم متفاوت بوده و بنابراین نحوه ی کنترل بیماری در این دو منطقه نیز باهم متفاوت خواهد بود.
تمام باغداران بیماری سفیدک سطحی را به واسطه ی ایجاد لایه ی پودری رنگ سفید روی سطح برگ و میوه های درختان خود می شناسند اما خوب است بدانید سفیدک سطحی همچنین می تواند سبب ایجاد لکه های کلروز زاویه دار روی برگ شود و از طرفی می تواند روی میوه ی برخی از درختان مانند انگور اثرات جانبی مانند ترک خوردن میوه را ایجاد کند.
اگر غوره ها به سفیدک سطحی مبتلا شوند سلولهای پوست غوره مرده و از بین می رود و زمانی که غوره می خواهد آب جذب کند و رشد کند در محل سلولهای مرده رشدی رخ نداده و در زمان رسیدگی میوه ها شاهد ترک خوردن میوه ها خواهید بود، علاوه بر آن خشک و کشمشی شدن میوه نیز می تواند از اثرات جانبی سفیدک سطحی روی درختان انگور باشد.
بنابراین علائم سفیدک سطحی با توجه به نوع میزبان و شرایط آب و هوایی می توانتد متغیر باشد و علائم ثابت و یکسان مانند تولید ریسه های آردی روی سطح برگ و میوه ندارد.
این یک سوال رایج در بین باغداران است که قارچ عامل سفیدک سطحی از کجا می آید؟ بسیاری از باغداران گمان می نند که این بیماری همراه با بادهای گرم تابستان به باغ آنها آمده و ایجاد خسارت می کند، در این بخش راه های ورود بیمارگر به باغ شما را توضیح خواهیم داد.
همانطور که پیشتر نیز بیان شد قارچ بیماری در مناطق گرم به صورت ریسه درون جوانه ها زمستان گذرانی کرده و در بهار همراه با باز شدن جوانه ها به رشد خود ادامه داده و با گرم تر شدن هوا به صورت تصاعدی شدت پیدا کرده و در باغ پراکنده می شوند.
باغداران و کارگران باغ زمانی که به درختان آلوده دست می زنند و یا از کنار درخت آلوده عبور می کنند کنیدیهای قارچ به دست و لباس آنها چسبیده و به درختان سالم منتقل می شوند.
قطرات باران و وزش باد می تواند کنیدیهای قارچ را در فواصل دور به باغات و درختان سالم انتقال دهد، بنابراین در منطقه ای که این بیماری وجود دارد ورود این بیماری به باغ شما اجتناب ناپذیر بوده و همیشه باید در مورد آلودگی درختان باغ خود به این بیماری هوشیار باشید و اقدامات پیشگیرانه و کنترلی را درست در زمان مقرر و به موقع انجام دهید.
اگر تجربه ی باغداری داشته باشید می دانید که ان بیماری در برخی از باغات و درختان میوه و در برخی از سالها شدت بیشتری پیدا می کند و باغداران همیشه به دنبال پاسخ این پرسش هستند که به چه دلیل این بیماری در باغ آنها در برخی از سالها شدت بیشتری دارد؟
در درجه ی اول باید به این موضوع توجه داشته باشید که بیماری سفیدک سطحی معمولا به همه ی انواع درختان میوه می تواند خسارت یکسانی وارد کند اما برخی از درختان میوه به دلیل نوع میوه ای که دارند آسیب پذیرتر هستند، به عنوان مثال خسارت بیماری سفیدک سطحی روی درخت انگور شدت بیشتری پیدا می کند چرا که هجوم قارچ به میوه ی انگور سبب خشک شدن میوه ها و یا ترک خوردن میوه ی انگور شده و کاهش عملکرد در باغ انگور شدید تر ظاهر می شود.
نکته ی دوم در مورد شدت خسارت بیماری سفیدک سطحی این است که گرمای هوا و تنش آبیاری در مناطق گرم و خشک معمولا باعث افزایش خسارت این بیماری می شود، گذشته از این در تمام مناطق تنش آبی و غذایی از جمله عوامل خسارت زننده به این بیمارگر خواهند بود، بنابراین در سالهایی که می بینید هوا گرم تر شده و تنش آبی به درختان وارد شده و البته رطوبت نسبی هوا پایین تر است به دنبال رفع تنشهای وارد آمده به درختان خود باشید و در مورد احتمال طغیان سفیدک سطحی در باغ خود اگاه باشید.
بیماری سفیدک سطحی روی درختان ضعیف و حساس مستقر می شود بنابراین با خرید نهال مقاوم و تقویت آبی و غذایی این درختان در سالهای باغداری می توانید مانع از استقرار آن روی درختان خود شوید.
نکته ی مهم دیگر در رابطه با پیشگیری از ابتلای درختان خود به این بیماری این است که باغ خود را با نهال سالم و گواهی شده احداث کنید، از آنجایی که احتمال انتقال بیمارگر از طریق نهال در مناطق گرمسیر وجود دارد بنابراین برای احداث باغ خود مرکز فروش نهال معتبر و مجوز داری را انتخاب کنید که برای تولید نهال گواهی سلامت دریافت کرده باشد و خیال شما از بابت سلامت نهال راحت باشد.
نکته ی نهایی در مورد پیشگیری از ابتلا به سفیدک سطحی این است که در صورتی که می بینید در یک سال هوا گرم تر شده و رطوبت نسبی هوا به شدت پایین آمده است با در نظر داشتن احتمال طغیان این بیماری پایش مرتب در باغ خود را از دست نداده و به محض مشاهده ی یک درخت آلوده اقدامات کنترلی از جمله استفاده از سموم قارچ کش مناسب را انجام دهید.
لازم به ذکر است سم پاشی پیشگیرانه بدون مشاهده ی بیماری در باغ به هیچ عنوان توصیه نمی شود چرا که استفاده بی رویه و غیر ضرور از سموم تاثیرات مخربی بر طبیعت می گذارد که تاثیرات آن به صورت طغیان آفات و بیماریهای ثانویه در آینده نمایان خواهد شد.
زمانی که وجود سفیدک سطحی در باغ شما محرز شد استفاده از سم پاشی کنترلی به صورت دوره ای البته در مرحله ی اول روی درختان آلوده توصیه می شود، در پاییز از بین بردن و سوزاندن برگ و میوه های ریخته روی زمین و در بهار سال آبنده همزمان با باز شدن جوانه ها سم پاشی کنترلی برای از بین بردن اینوکولوم اولیه بیمارگر در باغ توصیه می شود.
در کنترل بیماری سفیدک سطحی می توانید از گوگرد پاشی استفاده کنید و یا از سموم موثری که در ترکیب خود گوگرد دارند نیز می توانید استفاده کنید، اما در مورد سم پاشی درختان دقت داشته باشید که به هیچ عنوان سم پاشی و یا گوگرد پاشی را در اوقات گرم روز انجام ندهیدف بهترین ساعت برای سمپاشی درختان سفیدک دارد در هنگام غروب است که چند ساعتی با گرمای هوا و تابش خورشید فاصله داشته باشد.
نوعی دیگری از بیماری سفیدک روی درختان میوه وجود دارد که می تواند خسارت بالایی را به باردهی و عملکرد درختان میوه وارد کند، بیماری سفیدک داخلی بر خلاف بیماری سفیدک سطحی در شرایط مرطوب و پرباران و در شرایطی که رطوبت نسبی هوا بالا باشد توسعه پیدا کرده و شدت بیشتری پیدا میکند.
عامل سفیدک داخلی شبه قارچ بوده و قارچ نیست، بنابراین شبه قارچ بیمارگر تولید اسپورانژیوم و زئوسپورهایی می کند که به کمک آب باران و رطوبت از درختی به درخت دیگر منتقل می شود.
این بیمارگر می تواند در شرایط آب و هوای سرد و در شرایط سرد زمستان در مناطق سردسیر به صورت ااوسپور در لا به لای برگهای ریخته کف باغ زمستان گذرانی کرده و در بهار با شروع بارندگی و بالا رفتن درجه دما مجددا اسپورهای الوده کننده ی خود را تولید می کند که به کمک قطرات باران روی برگ و شاخه های جدید تازه سبز شده مهاجرت خواهد کرد.
مهمترین نکته در مورد شناسایی یک بیماری در باغ تشخیص ان از روی علائم ظاهری است، علائم بیماری سفیدک کرکی روی درختان به این صورت است که در ابتدا نقاط سبز تیره و آبگز مانند را روی برگ درختان خود می بینید که به تدریج این لکه ها به صورت کلروز و سپس به صورت نکروز در خواهند آمد، جالب است که این لکه ها می توانند زاویه دار و یا بدون زاویه باشند و این به ضخامت رگبرگها بستگی دارد.
در زمانی که رطوبت نسبی هوا بالا است در صورتی که به محل لکه های سبز تیره روی برگ و به پشت برگها نگاه کنید لا به لای ارغوانی رنگ پشت برگ دیده می شود که این نشان دهنده ی رویش اسپورانژیوم های شبه قارچ بیمارگر بوده که اماده ی رها سازی اسپورهای خود در فضای باغ و گسترش هر چه بیشتر بیماری در باغ هستند.
به همین دلیل است که به سفیدک داخلی سفیدکرکی نیز گفته می شود چرا که لایه ی اسپورانژیوم و اسپورانژیوفورهای ارغوانی رنگ مانند یک لایه ی کرکی شکل پشت برگ ظاهر می شوند.
سفیدک کرکی تنها در صورت بالا بودن تراکم شاخ و برگ و تراکم درختان در باغ و بالا بودن رطوبت نسبی شدت پیدا می کند بنابراین اولین و موثرترین اقدام برای کنترل این بیماری در باغ در مرحله ی اول رعایت فاصله ی مناسب بین درختان برای دربافت نور بیشتر و البته فراهم کردن تهیه ی بیشتر در باغ است.
هر چه نور بیشتری به شاخ و برگ درختان بتابد و رطوبت شاخ و برگ درختان زودتر خشک شود شدت بیماری در باغ کمتر خواهد شد، اگر باغ شما در منطقه ای پر باران قرار دارد رعایت فاصله ی مناسب و تراکم مناسب درختان در باغ راهی باری جلوگیری از شیوع این بیماری در باغ بوده و بسیار ضروری است.
در صورت ابتلای درختان به این بیماری سم پاشی با سموم ماسب و موثر می تواند راهگشایی برای کنترل این بیماری مخرب باشد اما تعداد دفعات سم پاشی در باغ باید با مشورت گرفتن از متخصصان و کارشناسان گیاهپزشک انجام شود، تعداد دفعات سم پاشی بر اساس شرایط آب و هوایی، میزان بارندگی و شدت بیماری در باغ تعیین می شود که ممکن است باغداران نتوانند این موضوع را به راختی تشخیص دهند ونیاز به تشخیص افراد متخصص خواهند داشت.
دانستید که سفیدکها می توانند به دو صورت داخلی و سطحی روی درختان میوه ایجاد بیماری کنند هر دو در صورت مساعد بودن شرایط رشدی خود می توانند بسیار خسارت آفرین باشند، رعایت فاصله ی مناسب بین درختان در زمان کاشت، خرید نهال سالم و مقاوم و پایش مداوم باغ در مناطقی که ریسک این بیماریها بالا است از جمله اقداماتی است که بای جلوگیری از ابتلاب درختان به این دو بیماری مخرب باید انجام داد و در صورت لزوم باید از سم پاشی با سموم موثر والبته ایمن نیز بهره برد.
برای دریافت مشاوره در رابطه با نحوه ی کنترل این بیماری و دریافت قیمت نهال درختان میوه در ارقام مقاوم و گواهی دار می توانید با کارشناسان ما به صورت مستقیم و از طریق شماره تماسهای اعلام شده ارتباط برقرار کنید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران