مشخصات نهال سالم، خوب و استاندارد چیست؟

مشخصات نهال سالم، خوب و استاندارد چیست؟

یکی از اصول بسیار مهم در زمان احداث باغ، کاشت نهال سالم است، اما منظور از نهال سالم چیست و چه فاکتورهایی را باید برای سلامت نهال در نظر گرفت؟ در این مقاله تمام فاکتورهای مهمی که باید برای تایید سلامت یک نهال در نظر گرفته شود شرح داده و به شما می آموزیم چگونه می توانید نهال سالم را از نهال ناسالم تشخیص دهید پس با ما همراه باشید.

مشخصات نهال سالم، خوب و استاندارد چیست؟

سلامت فیزیکی نهال:

اولین شرط در تضمین سلامت نهال سلامت فیزیکی نهال است، سلامت فیزیکی به معنای سالم بودن شاخ و برگ و ریشه های نهال خواهد بود، سلامت شاخساره و ریشه را باید به صورت چشمی رصد کنید، در محموله ی نهالی که به دست شما می رسد باید در زمان کاشت نهال تک تک نهالها را با دقت مورد بررسی قرار داده و پس از اطمینان از سالم بودن شاخه و ریشه آن را بکارید.

در صورتی که شاخه دچار شکستگی و خم شدگی بود آن شاخه ی آسیب دیده را هرس کرده و پس از استفاده از محلول قارچ کش و باکتری کشی مانند اکسی کلرور مس محل هرس را با چسب باغبانی بپوشانید و سپس آن را بکارید.

در صورتی که ریشه دچار آسیب شده باشد نیز باید همین کار را انجام دهید، قبل از کاشت ریشه های آسیب دبده را هرس کرده، آن را در محلول پرالیناژ (شامل خاک رس، آب، قارچ کش، باکتری کش و نماتد کش) فرو برده و سپس آنرا در چاله بکارید.

برای بررسی دقیق و بدون ایراد سلامت فیزیکی توصیه می شود یک نفر مسئول بررسی سلامت بوده و فرد دیگر مسئول کاشت نهال، تا عدم توجه و تمرکز مانع از بررسی دقیق ریشه ها و شاخه ها نشود.

فرض کنید باغی چند هکتاری را می خواهید تاسیس کنید و برای احداث این باغ صدها نهال را همزمان خریداری کرده و در یک تاریخ مشخص باید آنها را در زمین بکارید، با بالا رفتن تعداد نهال برای کاشت قطعا تمرکز کارگران ودقت آنها پایین آمده و ممکن است به دلیل عجله ای که برای به اتمام رساندن کار دارند دقت کافی برای بررسی دقیق ریشه و شاخه به خرج ندهند، این مورد سبب می شود پس از چند وقت متوجه خشک شدن برخی از نهالها شوید و ممکن است حتی ندانید علت چیست؟

به منظور کاشت نهال سالم و کاهش این خطا توصیه می شود خرید نهال را از مراکزی انجام دهید که معتبر و پرفروش بوده و برای هال خود ضمانت نامه ارائه می کنند تا اولا از سلامت فیزیکی نهال اطمینان کامل داشته باشید و در ثانی در صورت بروز هر مشکل نهالستان با توجه به ضمانتی که به شما ارائه کرده است اقدام خواهد کرد.

سلامت نهال از نظر ابتلا به آفات و بیماریها:

سلامت فیزیکی نهال شامل دو بخش مهم سلامت شاخساره و سلامت ریشه بود اما سلامت از نظر ابتلا به آفات و بیماریها جنبه های بسیار مهم و متعددی را شامل می شود که باید به آن پرداخته شود، همه آفات و بیماریها قابلیت انتقال با نهال را ندارند اما برخی از آفات و بیماریها که قابلیت انتقال به نهال را دارند باید به دقت مورد بررسی قرار گرفته و در صورت آلوده بودن ان نهال باید کنار گذاشته شود.

اهمیت تشخیص سالم بودن نهال از نظر ابتلا به آفات و بیماریها:

آفات و بیماریهایی که از طریق نهال آلوده می توانند به باغ منتقل شوند مشکلات زیر را می توانند برای باغدار ایجاد کنند:

  • عدم گیریایی نهال:

برخی از آفات و بیماریها در زمان کاشت نهال خود را نشان نمی دهند اما پس از چند ماه متوجه خشک شدن نهال تازه کاشته شده می شوید.

  • عدم رشد درخت:

برخی از بیماریها مانند بیماریهای نماتدی ریشه باعث کاهش رشد و یا توقف رشد نهال شده و نهالیکه قرار است در سال اول س از کاشت به سرعت رشد کند نمی تواند رشد مطلوب داشته باشد.

  • عدم باردهی به موقع:

برخی از آفات و بیماریها به واسطه ی کاهشی که در رشد رویشی ایجاد می کنند مانند بیماریهای طوقه و ریشه مانع از باردهی به موقع نهال می شوند، امروزه نهالستانها اقدام به فروش نهال پیوندی و زود بازده می کنند و این نهالها می توانند از یک الی سه سال پس از کاشت باردهی خود را آغاز کنند که به اصطلاح به این گونه نهالها زود بازده گفته می شود اما در صورتی که نهال الوده به بیماری و یا آفت باشد ممکن است باردهی ان چند سال به تعویق بیوفتد.

  • عدم عملکرد مطلوب در واحد هکتار:

باغداران امروزه اقدام به خرید نهال با باردهی بالا در هکتار می کنند تا بتوانند سود بیشتری از باغداری خود به دست آورند اما اگر نهالی را که خریداری کرده اند آلوده به افت و یا بیماری باشد عملکرد مطلوب و مورد انتظار به هیچ عنوان حاصل نمی شود.

مشخصات نهال سالم، خوب و استاندارد چیست؟

  • آلوده شدن کل باغ:

آلوده شدن کل باغ عارضه ی بسیار مهمی است که وارد شدن یک نهال آلوده به باغ می تواند در پی داشته باشد، فرض کنید سیستم آبیاری باغ شما غرقابی یا سطحی باشد با این سیستم آبیاری تنها کافی است یک نهال آلوده به بیمارگرهای خاکزاد را وارد باغ خود کنید و از آن پس با کمک سیستم آبیاری سطحی حتی درختان سالم باغ نیز به سرعت و طی یک الی دو سال آلوده به بیماریهای خاکزاد از قبیل نماتد ریشه گرهی، قارچها و شبه قارچهای پوسیدگی ریشه و طوقه و عامل پژمردگی آوندی درختان خواهد شد.

تشخیص سلامت نهال از آفات و بیماریهای مهم قابل انتقال با نهال

با توجه به اینکه سالم بودن نهال اهمیت بسیار زیادی در احداث باغ دارد بنابراین شما باید از سالم بودن نهال پیش از کاشت اطمینان داشته باشید، در جدول زیر مجموعه ای از آفات و بیماریهای مهم و خطرناک و قابل انتقال با نهال را نام برده و راه حل تشخیص آنها را ذکر می کنیم.

محل استقرار آفات و بیماریهای مهم نحوه ی تشخیص
طوقه و ریشه کرم سفید ریشه بررسی خاک اطراف ریشه
سوسک کپنودیس بررسی خاک اطراف ریشه و پوست طوقه
زنجره مو بررسی خاک اطراف ریشه
پوسیدگی رزلینیایی بررسی طوقه و ریشه و کاشت بافت مشکوک روی محیط کشت
پوسیدگی آرمیلاریایی بررسی طوقه و ریشه و کاشت بافت مشکوک روی محیط کشت
پوسیدگی فیتوفتورایی بررسی طوقه و ریشه و کاشت بافت مشکوک روی محیط کشت
نماتد زخم ریشه جداسازی نماتد از خاک در آزمایشگاه
نماتد ریشه گرهی جداسازی نماتد از ریشه و خاک اطراف ریشه
ساقه گال باکتریایی طوقه و ساقه بررسی دقیق بافت طوقه و ساقه
سوسک ها و پروانه های پوستخوار بررسی دقیق پوست ساقه و تنه
شاخساره ویروسهای بیمارگر آزمایشات مولکولی و سرولوژیکی
شته ها بررسی دقیق شاخساره
کنه ها بررسی دقیق شاخساره
بیماریهای قارچی و باکتریایی شاخساره مانند لکه سیاه، آنتراکنوز، شانکر و غیره بررسی دقیق شاخساره و کاشت بافت مشکوک روی محیط کشت اختصاصی
سوسک شاخک بلند رزاسه بررسی سر شاخه ها
کرم خراط بررسی شاخه ها

همانطور که در جدول مشاهده می کنید بسیاری از آفات و بیماریها را می توان از روی ظاهر تشخیص داد اما این امر مستلزم داشتن تخصص و تجربه است، مشاهده ی بافت پوست و شاخساره ی نهال برای بررسی وجود آفات و بیماریهای مهم ذکر شده در شرایطی که نهال برگ ندارد و نشان نمی دهد که در اثر حمله ی افت و بیماری ضعیف شده است کار دشواری ست.

در برخی موارد تشخیص وجود آنها از روی ظاهر نیاز به تجهیزاتی مانند لوپ ویا ذره بین و البته دید کارشناسی دارد که بتوان وجود آنها روی شاخساره های بدون برگ در زمستان را ثابت کرد.

از طرفی با توجه به داده های جدول مشاهده می کنید که تشخیص یرخی از بیماریها منوط به تشخیص آزمایشگاهی بوده و به صورت چشمی قابل تشخیص نیستند مانند بیماریهای نماتدی و یا ویروسی را باید حتما با انجام آزمایشات خاص در آزمایشگاه گیاهپزشکی تشخیص دهید.

نکته ی دیگری که باید در مورد تشخیص سلامت آفات و بیماریها روی نهالهای خریداری شده باید به آن توجه داشته باشید این است که اگر بخواهید خود شما برای این آزمایشات هزینه کنید هزینه ی بسیار زیادی را در سطح وسیع و در احداث باغات هکتاری در بر خواهد داشت و از طرفی برای زمان محدودی که برای کاشت نهال در اختیار دارید کار زمان بری نیز خواهد بود، در اینجا این پرسش مطرح خواهد شد راه حل چیست و باغداران چگونه می توانند با صرف هزینه ی کمتر از سلامت نهالهای خریداری شده اطمینان حاصل کنند؟

حصول اطمینان از سلامت نهال با صرف زمان و هزینه ی کمتر:

همانطور که مشاهده کردید کار تایید سلامت نهال چه به لحاظ فیزیکی و چه به لحاظ آفات و بیماریهای مهم صرف نظر از زمان بر و هزینه بر بودن کاری تخصصی بوده و نگاه یک فرد غیر متخصص قطعا نمی تواند مانند نگاه یک فرد متخصص باشدف علائم و نکاتی که در دید فرد متخصص آشکار است از دید فرد غیر متخصص پنهان بوده و این ریسک تشخیص ندادن را به همراه دارد.

برای اطمینان کامل از سلامت نهال و صرفه جویی در زمان و هزینه لازم است که باغداران نهال را به صورت تایید شده خریداری کنند تا دیگر نیازی به بررسی نهال از لحاظ سلامت نداشته باشند.

خوشبختانه نهالستانهای مجوز دار و معتبر ملزم به رعایت قانون تایید سلامت نهال پیش از فروش بوده و این نهالستانها با قراردادهایی که با کیلینک های گیاهپزشکی دارند می توانند آزمابیشات را با صرف هزینه ی کمتر انجام دهند و البته در این نهالستانها کارشناسان حفظ نباتات و جهاد کشاورزی نیز نظارت کامل داشته و باغداران با خرید نهال از این مراکز می توانند از بابت سلامت نهال با دریافت گواهی سلامت اطمینان حاصل کنند.

مشخصات نهال سالم، خوب و استاندارد چیست؟

کلام آخر:

دانستید که تایید سلامت نهال می تواند هزینه بردار و زمان بر باشد و در عین حال ریسک خطا در تشخیص با افراد غیر متخصص نیز بسیار زیاد است، در نهالستانهایی که نهال به صورت تایید شده و گواهی دار به فوش می رسد ممکن است قیمت نهال کمی بالاتر باشد اما چنانچه هزینه ی تشخیص تک تک آفات و بیماریهای مهم ذکر شده در جدول را در نظر بگیرید و البته هزینه ی ناشی از کاشت نهال ناسالم را نیز بتوانید محاسبه کنید می بینید که هزینه ی کم بابت خرید نهال تایید شده ارزش آن را خواهد داشت که هزینه های بعدی را به دوش باغدار نگذارد.

برای دریافت مشاوره در رابطه با رید نهال و یا قیمت نهالهای گواهی دار و تایید شده می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

مقالات مرتبط




نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ارتباط با برترنهال