قدم به قدم تا نحوه کاشت بذر گیلاس

قدم به قدم تا نحوه کاشت بذر گیلاس

در گذشته های دور قبل از اینکه علم گیاهپزشکی تا این حد پیشرفت داشته باشد، معمولاً برای کاشت هر گونه درخت و گیاهی از بذر آن استفاده می کردند. جالب است بدانیم درختانی که امروزه وجود دارند، حاصل همین بذر هایی است که نیاکان ما آنها را کاشته و این چرخه ادامه دار تا امروز ادامه داشته است. چون امروزه در نهالستان های معتبر برای ایجاد یک پایه قوی جهت تولید نهال های اصلاح شده و ژنوتیپ یا تولید نهال های وارداتی بر روی پایه های ایرانی آن را انجام می دهند، این نوع درخت های گیلاس حاصل از رشد بذر به عنوان پایه وحشی و طبیعی شناخته شده است.

قدم به قدم تا نحوه کاشت بذر گیلاس

کیفیت کاشت بذر گیلاس تا چه حدی است؟؟

اگر شما در منزل باغچه کوچکی دارید و می خواهید به کاشت درخت گیلاس بپردازید، باید به این نکته توجه داشته باشید که کاشت بذر گیلاس، کیفیت لازم را نخواهد داشت، اگر میوه هم بدهد، بار کم داده و میوه با کیفیت نخواهد داد. همانطور که قبلا اشاره کردیم از این نوع درخت در نهالستان صرفا جهت پیوند زدن، مورد استفاده قرار می گیرد. با زبان ساده تر می توان گفت که از اصلا به زحمت آن نمی ارزد. شما به راحتی می توانید از نهالستان اطراف خانه خود یک نهال گیلاس تهیه کرده که سازگار با محیط اطراف و مخصوص برای کاشت در محوطه کوچک منازل باشد. با این وجود ما در ادامه مطلب سعی می‌ کنیم تا به روش کاشت تخصصی بذر درخت گیلاس که معمولاً در نهالستان از آن روش پیروی می کنند، به طور کامل به شما توضیح دهیم. در کل دلایلی که توصیه می شود شما بذر درخت گیلاس نکارید عبارتند از:

  • بی کیفیت بودن میوه های درخت گیلاس کاشته شده با بذر افشانی
  • کم بار بودن درخت گیلاس اگر بر پایه آن پیوند نکنند
  • مقاومت پایین در برابر انواع بیماری ها
  • کاشت نهال سریع تر و مطمئن تر از کاشت بذر می باشد.

چه نوع بذری برای کاشت انتخاب کنیم؟؟

در ابتدای بحث باید بگوییم که دو نوع گیلاس وجود دارد. گیلاس تلخ و گیلاس شیرین. رشد و سرعت گیلاس تلخ نسبت به گیلاس شیرین بالاتر می باشد. اگر شما بذر گیلاس تلخ را را کشت کنید و به راحتی رشد کرده و  آماده می شود. بعد از  به بلوغ رسیدن درخت می توانید بر روی آن عملیات پیوند و یا گرده افشانی را انجام دهید، تا میزان گیلاس های تولیدی افزایش پیدا کند.

قدم به قدم تا نحوه کاشت بذر گیلاس

البته منظورم این نیست که شما نمی توانید بذر گیلاس شیرین را بکارید. برای این منظور توصیه می شود حتما از میوه و نهال گیلاس تازه استفاده کنید. وقتی شما گیلاس را از شاخه جدا کنید درصد جوانه زدن آن بیشتر از میوه های است که از تره بار تهیه می کنید. شما تنها به کاشت یک بذر اکتفا نکنید به طور معمول حداقل ۱۰ الی ۱۵ بذر گیلاس شیرین را کاشت کنید. چون امکان دارد بیشتر آنها اصلاً به مرحله جوانه زدن نرسد.

مراحل کاشت بذر گیلاس

در ادامه سعی میکنیم مراحل کاشت بذر گیلاس را به طور کامل توضیح دهیم. ولی به یک نکته دقت داشته باشید، هر کسی روش خاصی برای کاشت بذر گیلاس دارد. اگر شما به سایت های مختلف مراجعه کرده و روش‌های متفاوت را دیده اید، فرقی ندارد چون همه روش های یک نتیجه را دارد. ما در اینجا می خواهیم روشی به شما معرفی کنیم که امتحان شده می باشد.

مرحله اول: جمع آوری دانه گیلاس مخصوص افشانی درخت گیلاس

شاید برای کسانی مهم نباشد، ولی مهمترین مرحله در کاشت بذر و خرید نهال گیلاس تهیه بذر های مناسب است، در مطالب بالا علت را بطور دقیق توضیح دادیم، چون امکان دارد برخی از بذر ها جوانه نزد. معمولا میوه هایی که کاملاً رسیده و بزرگ می باشد را انتخاب کنید. دانه ها را از گوشت آن جدا کرده و سپس تمیز بشویید. بر روی دستمال کاغذی در یک منطقه نیمه مرطوب قرار دهید تا کاملا خشک شود. مرحله جمع آوری دانه های گیلاس مهم است، چون شما نتوانید دانه های با کیفیت و مطلوب را پیدا کنید، اصلا به مرحله جوانه زدن نمی رسید تا مراحل دیگر را انجام دهید.

قدم به قدم تا نحوه کاشت بذر گیلاس

مرحله دوم: تعیین محل مناسب جهت کاشت بذر گیلاس

معمولاً کسانی که در این زمینه تجربه کافی دارند، اوایل پاییز اقدام به کاشت بذر گیلاس در محوطه آزاد می‌ کنند. درست است که جوانه درخت گیلاس برای رشد احتیاج به رطوبت و هوای سرد پاییزی دارد و ولی نباید اجازه دهید، هوای کمتر از ۲۵ درجه را تجربه کند. از این رو ما به شما توصیه می کنیم در یک محوطه سر بسته، دمای آن قابل کنترل است به کاشت بذر گیلاس بپردازید.

برای این منظور شما می توان دانه گیلاس را به همراه کمپوست در یک شیشه دربسته قرار دهید. مقداری با اسپری آب بر روی آن بپاشید، تا داخل شیشه کاملا مرطوب شود ولی مراقب باشید که خیس نباشد. سپس ظرف دربسته را در یک مکان خنک، سرد و تاریک قرار دهید. هر از گاهی به آن سر بزنید تا از جوانه زدن آن مطمئن شوید. مطمئناً در ظرف های شیشه ای بهتر می توانید مراحل رشد بذر گیلاس را مشاهده کنید. برای خاک داخل ظرف می توانید از کوکومیت، پیت ماس، شن، همچنین میتوانید از ورمیکولیت نیز بهره ببرید.

مرحله سوم: کاشت بذر جوانه زده در گلدان بزرگتر

در این مرحله خاک مغذی را برای کاشت را آماده کنید. شما می توانید به گل فروشی ها و نهالستان های اطراف مراجعه کرده و مقداری خاک مطلوب مخصوص این جوانه درخت گیلاس تهیه کنید. چون اگر خاک گلدان مناسب نباشد ریشه ها به راحتی نمی توانند تغذیه کنند و ممکن است در مرحله بعدی جوانه نابود شود. توجه کنید در این مرحله گلدان را مستقیم زیر نور خورشید قرار ندهید. چون هنوز به محیط ازاد عادت نکرده است. زمان هایی از روز که هوا سایه روشن و خنک باشد، یک الی دو ساعت آن را بیرون از منزل و محوطه نگهداری کنید تا به هوای آزاد عادت کند.

قدم به قدم تا نحوه کاشت بذر گیلاس

مرحله چهارم: کاشت نهال در محوطه حیاط

در این مرحله وقتی نهال گیلاس به یک رشد مناسب رسید، قسمتی از محوطه حیات خود را انتخاب کنید که کاملا نورگیر بوده و خاک مناسب داشته باشد. معمولاً زهکشی خاک درخت گیلاس باید بالا باشد. فراموش نکنید که معمولا PH خاک خنثی یا کمی اسیدی باشد. جهت زهکشی خاک می توانید از کمی ماسه هم استفاده کنید.

تا حد امکان از کاشت نهال گیلاس در خاک های رسی امتناع کنید، چون این نوع خاک ها محدود کننده هستند و مانع گسترش ریشه نهال می شود. به عمق گودالی که حفر می‌ کنید نیز دقت داشته باشید تا حداقل ۳۰ سانتیمتر باشد. اگر خاک منطقه کشت رسی است، شما می توانید به راحتی قسمتی از خاک را تغییر دهید. معمولاً بهترین نوع خاک خاک لومی و شنی می باشد که شخم زده و آماده برای کاشت نهال درخت گردو است.

قدم به قدم تا نحوه کاشت بذر گیلاس

نکات مهم به هنگام کاشت نهال در محوطه آزاد

مراحل مربوط به کاشت بذر را کامل برای شما توضیح دادیم، در این قسمت می خواهیم به چند نکته مهم و اساسی اشاره کنیم که به هنگام کاشت نهال در محوطه آزاد باید به آنها دقت داشته باشید:

قدم به قدم تا نحوه کاشت بذر گیلاس

  • رطوبت خاک: این مسئله بسیار مهم می باشد. سعی کنید همیشه رطوبت خاک به اندازی نگه دارید تا عمق ریشه کاملا مرطوب باشد. ولی از غرقابی کردن اطراف نهال به طور کاملاً جدید امتناع کنید. چون مقاومت نهال جوان خیلی کم می باشد، با غرقابی کردن اطراف آن، نهال را مستعد بیماری‌ های مختلف می باشد.
  • ارتفاع نهال: دقت داشته باشید که هنگام کاشتن نهال گیلاس در محوطه آزاد اندازه آن حداقل ۱۵ سانتی متر باشد‌.
  • زمان کاشت نهال: بهترین زمان برای انتقال نهال درخت گیلاس به محوطه آزاد زمانی است که به خواب زمستانی فرو می رود. به همین خاطر توصیه می شود اواخر فصل زمستان این کار را انجام دهید.
  • هرس: هیچگاه هرس نهال کاشته شده را فراموش نکنید، و از همان سال اول شروع کنید در حد چند شاخه کوچکتر کردن، وقتی بعد از چند سال اقدام به هرس نهال می کنید یک نوع شوک به آن وارد می شود.
  • کود دهی: در همان سال های اولیه اقدام به کود دهی نکنید. مخصوصا کودهای شیمیایی که دارای عناصر بیش از اندازه می باشد. چون باعث از بین بردن نهال تازه کاشته می شود. توصیه می شود از کودهای طبیعی و یا کمپوست های مغذی استفاده کنید تا مواد ویتامین مورد نیاز درخت را تامین کند.
  • پیوند زدن: در اوج رشد نهال از پیوند زدن آن به طور جدی خودداری کنید، چون استرس وارد شده باعث می شود تا نهال از ادامن رشد باز ماند.
  • مالچ پاشی: معمولا در گیاه پزشکی نوین توصیه می شود که درختان گیلاس را از همان سال اول کاشت مالچ پاشی کنید. منظور از مالچ پاشی این است که روی سطح خاک کاشته شده را با استفاده از کمپوست پوسیده بپوشانید.
  • استفاده از پایه: میتوانید برای محکم تر شدن نهال تازه کاشته شده در کنار آن نیز یک پایه استفاده کنید. تا با تکیه بر آن نهال به راحتی به رشد خود ادامه دهد. بر اثر وزش باد و اتفاقات غیر طبیعی از جای خود تکان نخورد.
  • حمله آفت و بیماری: مراقبت از گیاه در برابر انواع آفت ها و بیماری ها برای این منظور حتما تحت نظر متخصصین از سموم و آفت کش ها استفاده کنیم.
  • کنترل ماهانه نهال گیلاس: همیشه به صورت ماهانه نهال گیلاس را مورد بررسی قرار دهید تا در تنه آن هیچ گونه سوراخی وجود نداشته باشد. البته منظور سوراخ هایی است که از آن شیره تراوش شود و یا داخل آنها خاک اره داشته باشد. متاسفانه این سوراخ ها نشانگر نفوذ حشرات به بافت داخلی درخت و لارو گذاری آنها شده است. برای جلوگیری از این منظور می توانید دور نهال گیلاس را با توری بپوشانید، تا حشرات مزاحم بر روی آن تخم گذاری نکنند.
  • رنگ کردن: برای اینکه بتوانید نهال تازه کاشته شده را در فصل زمستان در برابر سرمای ناشی از آن محافظت کنید، بهتر است از رنگ پلاستیکی سفید رنگی استفاده کنید. فقط به این موضوع دقت داشته باشید که این رنگ سمی نباشد.
  • پیوند زنی: همانطور که در ابتدا اشاره کردیم کاشت بذر گیلاس باعث می شود تا شما محصول بی کیفیت و بد طعم داشته باشید. مگر اینکه از پیوند مناسب برای آن استفاده کنید. توصیه می شود خودتان به تنهایی این کار را انجام ندهید. بهتر است عمل پیوند زنی درخت گیلاس توسط یک متخصص و کارشناس انجام شود. معمولاً عمل پیوند زنی در سال دوم رشد نهال انجام می شود.
  • گرده افشانی: اگر نهال کاشته شده جزوه نژادهای باشد که به گرده افشان احتیاج داشته باشد، حتماً نسبت به این مورد باید دقت کافی داشته باشید. خرید درخت گیلاس جزو درخت هایی است که احتیاج زیادی به گرده افشانی ندارد.

کلام آخر

در این مقاله سعی کردیم تمامی مراحل کاشت بذر گیلاس را برای شما به طور کامل توضیح دهیم و همانطور که گفتیم معمولاً کسانی که اقدام به احداث باغ های بزرگ می کنند بهتر است از این روش استفاده نکنند. بهترین روش برای کاشت درخت گیلاس در باغ های بزرگ حتی اگر به تعداد آن کم هم باشد، خرید نهال اصلاح شده از نهالستان های معتبر و شناخته شده می باشد. چون این نهال ها شرایط خاصی دارند که این شرایط عبارتند از:

  • طی کردن نیاز سرمایی یک نهال
  • طی کردن مدت زمان لازم برای قرنطینه
  • داشتن کارت سلامت
  • طی کردن تمامی مراحل رشد یک نهال طبق الگوریتم و الگوی علمی دانش گیاه پزشکی
  • نهال کاملا سالم و عاری از هر گونه بیماری
  • شناسنامه دار بودن و داشتن شناسه از جهاد کشاورزی

اگر شما بتوانید خرید نهال گیلاس را از نهالستان های معتبر انجام دهید که فروش نهال گیلاس را با تضمین کیفیت و تضمین قیمت به شما ارائه دهند، در واقع با خیال راحت می توانید باغ گیلاس خود را احداث کنید. نهالستان های بزرگ و شناخته شده مانند برتر نهال که جزو بزرگترین نهالستان شمال غرب کشور ما می باشد.

شما با مراجعه به سایت نهالستان می‌ توانید با قیمت نهال گیلاس نیز آشنا شده، نسبت به خرید آن اقدام کنید. خوشبختانه این نهالستان محصولات خود را به صورت غیر حضوری و اینترنتی نیز در اختیار خریداران قرار می دهد، علاوه بر آن تمام راهنمایی ها و خدمات مشاوره ای را به صورت رایگان انجام می دهد. شما با تماس تلفنی یا اینترنتی می توانید سوالات خود را بپرسید.

مقالات مرتبط




نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ارتباط با برترنهال