آشنایی با 1+6 آفات و بیماری های مهم درختان شلیل

آشنایی با 1+6 آفات و بیماری های مهم درختان شلیل

درخت شلیل که یکی از درختان مثمر است که در فصل تابستان گرم به بار می نشیند و دارای میوه هایی خوشمزه با طعمی شیرین و شکلی تقریبا گرد یا کروی مانند است که ظاهری شبیه میوه هلو دارد با این تفاوت که اندازه میوه های شلیل کوچک تر و بدون کرک است، این درخت زیبا جزو درختان مرتفع است به طوری که ارتفاع این درختان اغلب ده متر و یا بیشتر است، درخت شلیل دارای برگ هایی به شکل نیزه مانند است.

یکی از ویژگی های درختان شلیل این است که این درختان دارای عمر کوتاهی هستند بنابراین حفظ سلامتی این درختان در این بازه کوتاه برای دست یابی به باردهی مطلوب خیلی مهم و پر اهمیت است، و می دانیم که آفات و بیماری های مهم درختان شلیل از جمله مواردی است که بر سلامت درختان میوه تاثیر گذاشته و میزان باردهی را کاهش می دهد بنابراین شناخت آفات و بیماری های مهم درختان شلیل بسیار ضروری است چرا که برای کنترل این عوامل بایستی ابتدا این عوامل به خوبی شناخته شوند در این مقاله مهم ترین آفات و بیماری های درختان شلیل و روش های کنترل آنها به اختصار شرح داده می شود.

آفات و بیماری های شلیل

آفات و بیماری های مهم درختان شلیل

میزان باردهی درختان مختلف میوه از جمله درختان شلیل تحت تاثیر عوامل بسیار مختلفی قرار دارد و هر یک از این عوامل ممکن است میزان باردهی درختان میوه را افزایش و یا کاهش دهد و یکی از فاکتورهایی که میزان باردهی درختان شلیل را به میزان بسیار چشم گیری کاهش خواهد داد آفات و عوامل ایجاد کننده بیماری در روی این درختان است که بر هر باغداری واجب است آفات و بیماری های مختلفی که ممکن است به درختان شلیل آنها حمله کنند و نیز روش های موثر کنترل آنها را بشناسد تا بتواند به موقع و با روش های مناسب مانع از ایجاد خسارت و کاهش باردهی درختان شلیل خود شوند

مهم ترین آفات درختان شلیل

1)شته های هلو و شلیل

شته‌ها گروهی از حشرات مکنده هستند که با مکیدن شیره گیاهی موجب ایجاد علایم مختلف در درختان شلیل و هلو می گردند سه جنس و گونه مختلف از شته درختان شلیل و نیز هلو را مورد تهاجم قرار می دهند که شامل شته سبز هلو با نام علمی Myzus persicae، شته سیاه هلو و شلیل Brachycaudus helichrysi و شته خالدار هلو شلیل Pterochloroides persicae است.

این سه گروه مختلف شته درختان شلیل و هلو را مورد حمله قرار داده و به دلیل نرخ رشد زیادی که دارند جمعیت آنها حالت طغیانی می گیرد و ضمن تغذیه از شیره گیاهی موجب ضعف درختان شلیل و هلو می شوند از سوی دیگر به دلیل تغذیه از برگ ها موجب زرد شدن، خشک شدن و ریزش آنها می شوند و این امر موجب کاهش سطح فتوسنتز درخت می شود و از این طریق نیز به ضعیف شدن درختان منجر می شوند.

همچنین این شته ها ضمن تغذیه از درختان ماده ای چسبناک به نام عسلک ترشح می کنند که این عسلک با جذب سایر آفات و بیماری ها مانند قارچ مولد دوده موجب ایجاد خسارت بیشتر در درختان شلیل می شوند.از سوی دیگر این حشرات ممکن است باعث انتقال عوامل بیماری زای ویروسی و باکتریایی به درختان شلیل شوند و از این طریق نیز موجب خسارت به این درختان گردند.

آفات و بیماری های شلیل

کنترل شته ها

  • کنترل بیولوژیک این شته ها: که مهم ترین شکارگر شته کفشدوزک ها هستند می توانید با رها سازی کفشدوزک ها در باغات شلیل و هلو می توانید جمعیت این آفت را به مقدار بسیار زیادی کاهش دهید، همچنین استفاده از زنبورهای های شکارگر این شته ها نیز موثر است.
  • از بین بردن فرم زمستان گذران این آفات در فصل زمستان با اقداماتی مانند جمع آوری بقایای آلوده در باغ، هرس شاخه های آلوده در باغ، از بین بردن علف های هرز
  • تغذیه مناسب درخت جهت افزایش مقاومت در درخت
  • آبیاری منظم درختان شلیل و جلوگیری از ایجاد تنش خشکی
  • کشت گیاهان تله
  • کنترل شیمیایی با سموم مناسبی مانند کنفیدور، ایمیداکلوپراید، دی کلروس، مالاتیون، استامی پراید و اتیون

2)کرم سر شاخه خوار هلو و شلیل

یکی از آفات مهم باغات میوه است که علاوه بر شلیل و هلو درختانی مانند آلو، گوجه سبز و ازگیل را مورد حمله قرار داده و موجب ایجاد خسارت می شود، این آفت بخش های مختلف درختان شلیل و هلو مانند جوانه ها،غنچه ها و گل ها، شاخه های جوان، سر شاخه ها و در نهایت میوه را مورد تغذیه قرار می دهد و موجب ریزش گل، خشک شدن جوانه ها، خشک شدن سر شاخه ها و نیز کوچک ماند و ریزش میوه و نیز کرمو شدن میوه ها می شود و باعث کاهش کمیت و کیفیت میوه های شلیل شده و نیز باعث ضعف درخت نیز می شود.

کنترل آفت

  • از بین بردن فرم زمستان گذران آفت
  • تغذیه صحیح باغ
  • سم پاشی زمستانه با سموم مناسب و روغن ولک
  • سم پاشی بهاره با سموم مناسبی مانند دلتامترین، آبامکتین، دیازینون ودیمیتوات

آفات و بیماری های شلیل

3)سن های درختان شلیل و هلو

یکی دیگر از گروه حشرات مکنده سن ها هستند درختان مختلف میوه از جمله شلیل را مورد تهاجم و تغذیه قرار داده و خسارت زا می شوند، این سن ها که به سن های بد بو نیز معروف هستند از جوانه های گل و نیز گل های درختان شلیل، میوه های نارس و کوچک و حتی میوه های رسیده درختان شلیل تغذیه می کنند و علایمی مانند ریزش گل، ریزش میوه ها و نیز بد شکلی میوه ها را ایجاد می کند حتی از میوه های آلوده صمغی ترشح می شود که موجب چسبندگی میوه و جذب گرد و خاک و آفات دیگر می شود.

کنترل آفت

  • از بین بردن فرم زمستان گذران آفات با اقداماتی مانند از بین بردن علف های هرز
  • از بین بردن میزبان های ثانویه این آفات در باغ های شلیل مانند انواع مختلف علف های هرز
  • استفاده از کارت های زرد برای جذب حشرات ماده
  • استفاده از تله های فرمونی برای مختل نمودن پرواز حشرات ماده
  • کنترل شیمیایی با سموم مناسب طبق نظر کارشناسان کشاورزی

مهم ترین بیماری های درختان شلیل

1)بیماری لب شتری هلو و شلیل

بیماری لب شتری یا پیچیدگی برگ هلو و شلیل یکی از شایع‌ترین و مهم‌ترین بیماری‌های باغات شلیل و هلو محسوب می شود که هر ساله خسارات زیادی به باغات شلیل و هلو در سراسر ایران وارد می کند که یک بیماری قارچی است و عامل بیماری ابتدا برگ ها مورد حمله قرار می‌دهد و برگ ها در ابتدا دچار رنگ پریدگی و پیچیدگی می شوند و رنگ آنها نیز تغییر می کند و گاها سرخ یا جگری می شوند و در حالت پیشرفته بیماری برگ ها کاملا پیچیده شده و پف می کنند و مانند لب شتر می شوند به همین دلیل به این نام خوانده می شود.

در نهایت عامل بیماری موجب برگ ریزی شدید، تغییر رنگ شاخه های جوان به زرد و یا سبز خشک شدن سر شاخه ها و ایجاد زخم های برجسته مانند روی میوه ها، کوچک و کم شدن میوه و نیز ریزش میوه میشود که در صورت شدت بیماری موجب خشک شدن کامل درخت می شود.

آفات و بیماری های شلیل

کنترل بیماری

  • بهداشت باغ
  • تغذیه صحیح درختان
  • مدیریت آبیاری باغ
  • عدم استفاده بیش از حد از کودهای اوره و نیتروژن
  • کنترل شیمیایی با استفاده از سموم مسی مانند اکسی کلرورر مس، بردوفیکس و سم مانکوزب در فصل پاییز پس از برگ ریزی درختان شلیل و نیز در زمستان پیش از تورم جوانه به منظور کاهش اینوکلوم اولیه در بهار، همچنین سم پاشی در بهار پیش از گسترش بیماری

2)بیماری لکه غربالی شلیل

یکی دیگر از بیماری های قارچی مهم درختان هسته دار به ویژه شلیل و هلو لکه غربالی است که عامل بیماری اندام های مختلف درختان شلیل را از جمله سرشاخه ها، برگ ها و میوه ها هدف قرار می دهد و علایم مختلفی را در این اندام ها ایجاد می کند به این صورت که ابتدا لکه‌های ریز، گرد و یا کروی و رنگ پریده ای در روی برگ ها و میوه ها ظاهر می شود که کم کم این لکه های رنگ پریده بزرگ شده و تغییر رنگ می دهند و در نهایت نکروز شده و می ریزند و برگ ها حالت سوراخ مانند می گیرند که این امر موجب اختلال در ترابری آب و شیره گیاهی می شود و موجب کوچک ماندن و ریزش شدید برگ ها می شود و میوه ها نیز کوچک مانده و پیش از موعد می ریزد.

این بیماری با تاثیر بر روی برگ و کاهش فتوسنتز از یک سو و ایجاد لکه در روی میوه ها از سوی دیگر موجب کاهش کیفیت و کمیت میوه های درخت شلیل شده و سود دهی باغ را کاهش می دهد و باغدار را متضرر می گرداند

کنترل بیماری

  • استفاده از ارقام مقاوم
  • کشت نهال سالم و عاری از عامل بیماری
  • رعایت بهداشت باغ
  • از بین بردن مکان زمستان گذرانی عامل بیماری به منظور کاهش اینوکولوم اولیه
  • سم پاشی زمستانه با سمومی مانند بردوفیکس و اکسی کلرور مس
  • کنترل شیمیایی با توجه به مشاهده علایم بیماری در باغ با سمومی مانند کاپتان و مانکوزب

 

3)پوسیدگی قهوه ای یا مومیایی درختان شلیل

پوسیدگی قهوه ای یکی از بیماری هایی است که بیشتر به گل ها خسارت زده و روی قسمت های مختلف گل از جمله گلبرگ ها و کاسبرگ ها لکه های قهوه ای ایجاد می شود که به مرور با گسترش بیماری این لکه ها از پوشش خاکستری رنگ بافت قارچ پوشیده می شود و مومیایی مانند می شود این بیماری حتی ممکن است برخی سر شاخه های جوان و نیز میوه های رسیده را نیز مورد حمله قرار دهد و موجب مومیایی و خشک شدن آنها گردد و به این صورت میزان باردهی درخت را به مقدار قابل توجهی کاهش می هد قارچ عامل بیماری در شرایط مرطوب بیشتر خسارت زا می گردد.

کنترل بیماری

  • هرس شاخه های آلوده در فصل زمستان و خارج کردن آنها از باغ و یا سوزاندن آنها
  • جمع آوری میوه های آلوده و مومیایی شده باقی مانده روی درخت و نیز میوه های پای درخت به منظور از بین بردن فرم زمستان گذران عامل بیماری
  • کنترل شیمیایی با سموم مناسبی مانند کاپتان و تیوفانات متیل به نسبت های توصیه شده توسط کارشناسان گیاه پزشکی و در زمان مناسب

4)سفیدک سطحی

یکی از بیماری هایی که ممکن است با مساعد بودن شرایط کمیت و کیفیت میوه های شلیل را به شدت کاهش دهد سفیدک سطحی است که توسط گروهی از قارچ ها ایجاد می شود که در اکثر باغات شلیل و هلو در ایران و البته جهان ایجاد خسارت می کند این بیماری شرایط گرم وخشک و رطوبت بالا بیشتر بروز می کند

قارچ عامل بیماری جوانه های گل و برگ را مورد حمله قرار می دهد و رشد ریسه های قارچ روی برگ ها و میوه ها ظاهری کپک مانند به آنها می دهد و همین عامل موجب کاهش سطح فتوستنز، خشک شدن برگ ها و ریزش آنها و ایجاد حالت چوب پنبه ای شدن در میوه ها و در نهایت ریزش آنها می شود که به شدت کمیت و کیفیت میوه های شلیل را کاهش می دهد.

کنترل بیماری

  • استفاده از ارقام مقاوم
  • هرس شاخه های آلوده
  • جمع آوری میوه های آلوده از باغ
  • بهداشت باغ
  • تغذیه مناسب درختان
  • کنترل رطوبت
  • کنترل شیمیایی با سموم توصیه شده توسط کارشناسان گیاه پزشکی

نتیجه گیری

آفات و بیماری ها یکی از عوامل محدود کننده میزان باردهی و کاهنده کیفیت میوه های شلیل در نقاط مختلف کشور هستند که بر باغداران واجب است برای کنترل این عوامل محدود کننده راه های مناسب مدیریتی را به کار ببندند و به عنوان نخستین قدم در مدیریت آفات و بیماری ها بایستی به انتخاب ارقام مقاوم و سالم اشاره نمود که در این مهم نقش نهالستان های فروش نهال شلیل بسیار پر رنگ و موثر است از این رو به باغداران توصیه می شود برای خرید نهال شلیل، نهالستانی را انتخاب کنند که بتوانند کیفیت و سلامت نهال خود را تضمین نمایند و ضمانت نامه کیفیت به شما ارائه کنند.

بنابراین برای خرید نهال و انتخاب نهالستان تنها به قیمت نهال شلیل توجه نکنید زیرا نهال شلیل بی کیفیت که ممکن است ارزان تر باشند به دلیل نا سالم بودن در آینده خسارات جبران ناپذیری برای باغداران در پی خواهند داشت

 

مقالات مرتبط




نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ارتباط با برترنهال