پیشرفت و توسعه ی علم کشاورزی همواره با هدف تولید بیشتر، با کیفیت تر و سالم تر بوده است، در این راستا شاخه هایی از علم کشاورزی پدید آمده و توسعه پیدا کرده اند که کشاورزان را به این اهداف برسانند، استفاده از ارقام قدیمی و بومی نمی توانستند کشاورزان را به این اهداف برسانند اما علم کشاورزی در شاخه ی اصلاح نبات با تولید ارقام اصلاح شده توانست در این امر به کشاورزان و باغداران یاری برساند.
در این مقاله با تعریف ارقام اصلاح شده و با تمرکز بر اصلاح نهال گردو به ذکر مزیتهای ارقام اصلاح شده پرداخته و انواع ارقام اصلاح شده ی گردو را به شما معرفی خواهیم کرد.
رقم اصلاح شده به رقمی گفته میشود که ویژگیهای منفی ارقام بومی و قدیمی در آن به واسطه ی عملیات مختلف اصلاحی تغییر و بهبود پیدا کرده است، این عملیات میتواند به صورت ژنتیکی و در آزمایشگاه های ژنتیک کشاورزی اتفاق افتاده باشد، میتواند به صورت یک عملیات باغبانی مانند عمل پیوند زدن گردو رخ داده باشد و یا ترکیبی از هر دو منجر به تولید یک نهال اصلاح نژاد، شده باشد.
شاید برای شما این پرسش مطرح شود که یک رقم اصلاح شده چه ویژگیهایی نسبت به ارقام بومی و قدیمی برتری پیدا کرده و چه ویژگیهایی از ارقام بومی و قدیمی را در علم اصلاح نباتات و یا با تکنیکهای باغبانی اصلاح کرده اند؟
در این بخش به بررسی ویژگیهای اصلاح شده ی ارقام جدید نسبت به ارقام بومی و قدیمی میپردازیم.
در آزمایشگاه های ژنتیکی و یا با استفاده از عمل تلقیح انتخاب شده در این آزمایشگاه ها دانشمندان ارقامی از گردو را ایجاد کرده اند که ویژگیهای مثبت بسیاری نسبت به ارقام بومی و قدیمی دارند:
ارقام بومی و قدیمی در بهترین حالت قادر به تولید دوتن محصول در واحد هکتار بودند در حالی که باردهی ارقام اصلاح شده گاهی به 7 تن در هکتار افزایش پیدا میکند، این در حالی است که هزینه ی نگهداری از درختان گردو در واحد هکتار ممکن است برابری کرده و یا حتی در مورد ارقام قدیمی و بومی گاهی این هزینه ممکن است بیشتر از ارقام اصلاح شده باشد، بنابراین با یک حساب سرانگشتی میتوانید محاسبه کنید که سود دهی ارقام اصلاح شده در واحد هکتار بیشتر از ارقام بومی و قدیمی خواهد بود.
در ارقام اصلاح شده سعی شده که ارزش غذایی میوه با افزایش میزان باردهی نه تنها کاهش پیدا نکند بلکه افزایش هم داشته باشد، به عنوان مثال در ارقام اصلاح شده درصد چربی مفید میوه گردو بالاتر خواهد بود، درصد عناصر غذایی مانند فسفر و پتاسیم که میتواند سلامت بدن و به ویژه قلب و عروق را تامین کند نیز در ارقام اصلاح شده بالاتر بوده و بنابراین مصرف کننده با مصرف واحد مشابه از گردو اصلاح شده درصد بیشتری مواد غذایی مفید نسبت به ارقام بومی و قدیمی دریافت میکند.
یکی از فاکتورهای تعیین کننده ی کیفیت میوه ی گردو نسبت وزنی مغز به وزن کل میوه است، این نسبت در واقع نشان میدهد که چند درصد از وزن کل میوه را مغز آن تشکیل میدهد و بالاتر بودن این نسبت نشان دهنده ی بالاتر بودن کیفیت میوه خواهد بود.
در ارقام بومی و قدیمی وزن پوست چوبی بالا بوده و مغز میوه کوچکتر است در حالی که در ارقام اصلاح شده این ویژگی منفی اصلاح شده و به دلیل سبک تر بودن و نازک تر بودن پوست چوبی درصد مغز نسبت به وزن کل میوه افزایش پیدا کرده و در ارقام اصلاح شده مانند نهال گردو چندلر و یا نهال گردو ژنوتیپ برتر بیشتر از 50 درصد و گاهی تا 60 درصد وزن کل میوه به مغز آن تعلق دارد، این ویژگی سبب افزایش بازار پسندی میوه گردو اصلاح شده در بازار میشود.
ارقام بومی و قدیمی گردو درختانی بودند که در طول عمر خود درختانی غول پیکر را ایجاد میکردند و پس از رسیدن به سن بلوغ رسیدگی به این درختان و به ویژه برداشت میوه از آنها با مشکلات زیادی روبه رو میشد، اما ارقام اصلاح شده ارتفاع کنترل شده ای داشته و ارتفاع آنها بین 4 تا 6 متر متغیر است، اینارقم معروف به ارقام گردو پایه کوتاه هستند. ارتفاع کم نسبت به ارقام بومی و قدیمی سبب شده باغداران بهتر بتوانند باغ خود را مدیریت کرده و با هزینه ی مالی و جسمی کمتری برداشت میوه را انجام دهند.
ارقام بومی و قدیمی علاوه بر ارتفاع زیاد حجم تاج زیادی داشتند و این سبب میشد در باغات وسیع باغداران مجبور به رعایت فاصله ی حداقل ده تا دوازده متر بین درختان باشند، این امر سبب کاهش کاهش تعداد اصله درخت در واحد هکتار میشد و از طرفی میزان باردهی هر درخت گردو هم که کم بود و در نهایت باغداری گردو با ارقام بومی و قدیمی عملا به صرفه نبود.
ارقام اصلاح شده با حجم تاج محدود تری که دارند علاوه بر قابلیت کاشت نهال به فاصله ی کمتر، تراکم بیشتر درختان و همچنین افزایش عملکرد در واحد هکتار رسیدگی به درخت گردو را نیز ساده تر کرده و به دلیل توانایی در مراقبت و پایش بیشتر این درختان به ندرت به صورت خاموش و نهفته مبتلا به آفات گردو و بیماریهای مختلف میشوند.
یکی از ویژگیهای منفی ارقام بومی و محلی این است که معمولا سالهای زیادی زمان صرف میشود تا درخت باردهی خود را آغا کرده و از آن پس هم چند سال زمان صرف میشود تا درخت به بلوغ باردهی برسد این در حالی است که در ارقام اصلاح شده این ویژگی اصلاح شده و این ارقام خیلی زود باردهی خود را شروع کرده و سن بلوغ باردهی نیز کمتر خواهد بود.
ار آنجایی که فروش نهال گردو اصلاح شده معمولا به صورت پیوندی است شیوه ی تکثیر پیوندی نیز بر این امر موثر بوده و حتی خیلی سریعتر هم باردهی و بلوغ باردهی آغاز میشود.
این مورد تنها ایراد ارقام ژنتیکی اصلاح شده است، در واقع زمانی که تمام ایرادات ذکر شده در بالا در ارقام اصلاح شده به صورت ژنتیکی اصلاح شد متاسفانه مقاومت این ارقام به آفات و بیماریها و شرایط نامساعد خاک گردو کاهش پیدا میکند، اما جای نگرانی نیست چرا که این ایراد نیز با استفاده از تکنیک باغبانی پیوند زدن بر پایه ی ارقام مقاوم و بومی قابل اصلاح شدن خواهد بود.
در مورد ارقام اصلاح شده ای که به صورت پیوندی تکثیر میشوند تمام ویژگیهای مثبت ذکر شده در بخش قبلی قابل توصیف است اما به دلیل پیوند خوردن بر پایه ی ارقام مقاوم و بومی تنها ایراد کمبود مقاومت به آفات و بیماریها و شرایط خاک درخت گردو نیز بر طرف شده و این درختان میتوانند از عمر مفید بالایی نیز برخوردار باشند.
ویژگی مثبت دیگر ارقام پیوندی این است که در صورتی که خرید نهال گردو پیوندی را حداکثر در سن دو سال انجام دهید و در زمین اصلی بکارید این نهال میتواند حداکثر یک الی دو سال پس از کاشت نهال باردهی خود را آغاز کند.
تکثیر به روش پیوند زدن بر پایه ی ارقام مقاوم در نهالستانهای هر کشور انجام شده به طوری که ارقام اصلاح شده ای مانند نهال گردو چندلر، نهال گردو فرنور و یا نهال گردو ژنوتیپ برتر که اصالتی غیر بومی دارد در هر کشوری که کاشته شود باید در نهالستان بر پایه ی ارقام بومی و مقاوم آن کشور پیوند زده شود، در ایران برای تکثیر ارقام اصلاح شده از روش پیوند بر پایه ی بومی و بذری گردو استفاده میشود.
بنابراین دریافتید که کاشت ارقام اصلاح شده ای که به صورت پیوندی تکثیر شده باشند بسیار به صرفه تر بوده و در واقع تنها راهی که برای تکثیر ارقام اصلاح شده پیشنهاد میشود شیوه ی تکثیر پیوندی است.
در آنجا ممکن است این سوال برای باغداران مطرح شود که آیا میتوانیم نهال پایه را بکاریم و سپس خود ما اقدام به پیوند زدن کنیم؟ از آنجایی که بسیاری از باغداران با تجربه به پیوند زدن احاطه داشته و این کار را به سادگی انجام میدهند گمان میکنند بالا تر بودن قیمت نهال گردو پیوندی تسبت به نهال بذری به دلیل هزینه ی پیوند زدن بوده و با این کار به فکر صرفه جویی در هزینه های احداث باغ گردو میافتند، در این قسمت به دلایل لزوم خرید نهال گردو پیوند خورده و آماده از نهالستانهای معتبر خواهیم پرداخت.
این مرحله مهمترین مرحله در انجام پیوند است، در واقع مهارت در انجام پیوند مهمترین مرحله ی پیوند زنی نیست که بالاتر بودن قیمت نهال گردو پیوندی بخواهد به هزینه ی پیوند زدن بر گردد، اطمینان از سالم بودن نهال پایه و پیوند مستلزم گذراندن آزمایشات گیاه پزشکی است که هر کدام بسته به موادی که در آزمایش مصرف میشود میتواند قیمت متفاوتی داشته باشد.
شاید با خود بگویید که سلامت را از ظاهر میتوان تشخیص داد اما باید بگوییم تشخیص سلامت کامل تنها با آزمایش امکان پذیر است چرا برخی از بیماریهای گردو مانند بیماریهای ویروسی که با پیوند زدن منتقل میشود در سالهای اول با مشاهده قابل تشخیص نبوده و ممکن است در درخت پایه و یا درختی که قرار است از آن پیوند بگیرید وجود داشته باشد.
بنابراین قیمت بالای نهال پیوندی در واقع به دریافت گواهی سلامت برای انجام پیوند بر میگردد.
در نهالستان های معتبر از نهال پایه و درختی که از آن پیوند گرفته میشود به خوبی مراقبت شده و امکان آلوده شدن به آفات و بیماریها در آنجا بسیار پایین تر از باغات معمولی خواهد بود.
در نهالستانهای معتبر انجام تمام مراحل تکثیر نهال اصلاح شده زیر نظر متخصصان و کارشناسان تحصیلکرده انجام شده و در نهایت برای نهال تولید شده شناسنامه ای صادر میشود که نشان دهنده ی اصالت رقم تولید شده خواهد بود.
بحثی بین مردم جا افتاده که استفاده از محصولات تراریخته مانند غلات ترا ریخته برای سلامتی انسان ضرر دارد، هر چند هنوز مقاله ی علمی معتبر در راستای تایید این مطلب وجود ندارد اما دانشمندان بر سر این مطلب در حال بررسی و تحقیق بوده که زمان زیادی را میطلبد.
نکته ای که در اینجا باید به آن توجه کنید ایناست که ارقام اصلاح شده با ارقام تراریخته از نظر روش تولید با هم متفاوت بوده و بحثی که در رابطه با عوارض محصولات تراریخته وجود دارد در مورد محصولات اصلاح شده به هیچ عنوان مطرح نمی شود.
با توجه به مزیتهایی که ارقام اصلاح شده گردو در مقابل ارقام اصلاح نشده دارد در این بخش برخی از پر طرفدار ترین و پر سود ترین ارقام گردو اصلاح شده که به شیوه ی پیوند زدن در نهالستانهای معتبر تکثیر شده و به فروش میرسد را به شما معرفی خواهیم کرد:
یکی از ارقام گردو اصلاح شده ای که به صورت خوشه ای باردهی نداشته و باردهی آن به صورت دو تا سه قلو در جوانه های راسی و جانبی درخت صورت میگیرد و همین باعث درشت بودن اندازه ی میوه شده است نهال گردو چندلر است که به صورت پیوندی تکثیر میشود.
این رقم اصالت آمریکایی داشته و برای کاشت در ارتفاع کم تا ارتفاع بسیار بالا از سطح دریا و در مناطق سردسیر قابلیت کاشت دارد، نهال گردو چندلر پیوندی میتواند تا چهار تن محصول را در شرایط مطلوب تولید کند که در سطوح وسیع قابل ملاحظه است.
این رقم گردو اصلاح شده اصالت کانادایی داشته و برای گرده افشانی نیاز به کاشت رقم گردو گرده افشان نخواهد داشت، در واقع این رقم گردو میتواند در زمان مناسب به میزان مناسب گرده تولید کند، نهال گردو ژنوتیپ پالیز تیپ 9 در مناطق سردسیر کاشته شده و تا 8 الی ۱۰ تن باردهی در هکتار میتواند تولید کند.
ژنوتیپ برتر که برای کاشت در مناطق سردسیر مناسب است نیر میتواند تا 8 تن باردهی به ازای هر هکتار تولید کند، باردهی آن رقم به صورت خوشه ای بوده و برای اصلاح و هرس گردو باید از افراد ماهری که جوانه های بارده را حذف نمی کنند استفاده کنید، فاصله ی کاشت این رقم را به 5 تا 6 متر در زمینهای مسطح میتوان کاهش داد.
این رقم گردو که میتواند در شرایط مساعد تا چهار و نیم تن باردهی در هکتار داشته باشد برای گرده افشانی بهتر نیاز به کاشت پایه ی گرده افشان مناسبی مانند نهال گردو فرانکت دارد، اما به هر حال درصد بالای مغز و کیفیت بالای میوه سبب بازار پسندی بالای این رقم شده، گردو فرنور به عنوان گردو اصلاح شناخته میشود.
از دیگر ارقام گردو با باردهی بالاتر از سه تن در هکتار میتوان به ارقامی مانند نهال گردو پدرو، نهال گردو اسرائیلی و نهال گردو فرنت، نهال گردو فرانکت اشاره کرد که هر کدام علاوه بر دارا بودن ویژگیهای نهالهای اصلاح شده ی گردو دارای باردهی و کیفیت بالای میوه بوده و از بازار پسندی بالایی برخوردار هستند.
خیلی رک و واضح بگوییم احداث باغ گردو با ارقام بومی و محلی تنها صرف هزینه و وقت بوده و نمی تواند سود دهی بالای گردو برای باغداران به همراه داشته باشند، اما کاشت ارقام اصلاح شده و البته پیوندی با داشتن ویژگیهای منحصر به فردی که دارند علاوه بر سود دهی بالا باغداری بسیار ساده تری نیز دارند، برای دریافت اطلاعات تکمیلی در رابطه با تنوع ارقام گردو اصلاح شده و شرایط کاشت و رشد و باردهی این درختان با مشاوران ما در تماس باشید.
مقالات مرتبط
نظرات کاربران