نحوه پیوند زدن درخت گردو

پیوند زدن درخت گردو روشی ساده و در دسترس برای نهالستان­ها است تا بتوانند ارقام پربار و مرغوب را با مقاومت بالا نسبت به شرایط محیطی و یا آفات و بیماری­های غالب منطقه به دست باغداران گردو برسانند، در این مقاله قصد داریم در رابطه با ضرورت و فواید انجام پیوند و شیوه­های انجام پیوند درختان گردو صحبت کنیم پس در صورتی که هنوز برای شما این سوال مطرح است که چرا باید نهال پیوندی را برای احداث باغ انتخاب کنید با ما همراه باشید.

فواید و ضرورت انجام پیوند در درختان گردو:

در سال­های اخیر مطالعات ژنتیکی و اصلاح نباتات در سراسر دنیا بر روی افزایش کیفیت و باردهی درختان گردو انجام شده است و ماه عسل این تحقیقات تولید ارقام پر بار گردو مانند نهال گردو چندلر، نهال گردو اسرائیلی، نهال گردو فرنور و بسیاری از ارقام پربار و با کیفیت گردو است که علاوه بر تولید محصول با کیفیت باردهی بسیار بیشتری در واحد هکتار نسبت به ارقام بومی و محلی دارند.

این ارقام پر بار معمولا در کشورهایی مانند آمریکا، کانادا و یا برخی از کشوهای اروپایی تولید شده اند و حتی به جرات می­توان گفت کاشت این ارقام در کشورهای تولید کننده‌ی آنها نیز با خطر و ریسک طغیان آفات و بیماری­ها همراه خواهد بود، دلیل این امر این است که این ارقام معمولا برای به دست آوردن ویژگی بالا بودن باردهی ویژگی مقاومت خود در برابر شرایط نامساعد محیطی و همینطور آفات و بیماری­ها را از دست داده اند و فرصت تکامل همراه با این شرایط را نیز نداشته‌اند.

برای برطرف کردن این معزل باید در هر کشور این ارقام را در نهالستان­های معتبر بر روی پایه‌های بومی و مقاوم همان کشور پیوند زده و از این طریق مقاومت را از طریق پایه و ریشه به کل درخت منتقل کنند، با این کار شما نهال گردو پربار‌ی را در باغ خود کاشته اید که مقاومت ارقام بومی و باردهی ارقام تجاری را خواهد داشت.

بنابراین تا اینجای کار متوجه شدید که ضرورت خرید نهال گردو پیوندی برای احداث باغ گردو به چه دلیل است اما نکته‌ی بسیار مهم و حائز اهمیت در انتخاب نهال گردو پیوندی این است نهال گردو باید حتما بر پایه‌ی مناسب پیوند خورده باشد و پایه‌ی مناسب باید دارای ویژگی‌های مهمی باشد که در ادامه به صورت تیتر وار به برخی از مهم­ترین این ویژگی­ها اشاره خواهیم کرد.

ویژگی­های پایه‌ی مناسب برای پیوند زدن نهال گردو:

• بذری باشد: پایه‌ی بذری دارای سیستم ریشه­ای قدرتمند‌تر خواهد بود و در زمان کاشت در زمین اصلی بهتر می‌تواند مستقر شود.
• سالم باشد: سالم بودن نهال پایه باید با انجام آزمایشات دقیق تایید شود، برخی از بیماری­ها مانند بیماری­های ویروسی می­تواند بدون علائم بوده و با پیوند زدن رقم حساس و پر بار به آن منتقل شده و نمود پیدا می­کند، بنابراین باید حتما از آزمایشات سرولوژیکی و یا مولکولی در تایید سلامت نهال استفاده شود.
• بومی باشد: پایه‌ی بومی با سال­ها تکامل همراهی که با شرایط نامساعد محیطی و همینطور آفات و بیماری­ها پیدا کرده است تواسته بالاترین میزان مقاومت را در برابر این شرایط کسب کند، بنابراین بهترین گزینه برای پایه در پیوند زدن درختان گردو ارقام بومی و محلی و یا حتی وحشی و جنگلی هستند.

در اینجا ممکن است یک سوال بسیار مهم مطرح شود و آن این است که در صورت پیوند نزدن درخت گردو چه مشکلی ممکن است گریبان گیر ما شود؟ در ادامه به بررسی پاسخ این پرسش خواهیم پرداخت.

عوارض پیوند نزدن گردو:

• باردهی کم:

ارقام بومی و محلی و بذری درست است که مقاومت بالایی در برابر شرایط نامساعد محیطی و یا آفات دارند اما متعاقبا باردهی پایینی داشته و در باغداری تجاری پرداخت هزینه برای پرورش این درختان با توجه به میزان باردهی اصلا به صرفه نخواهد بود، به عنوان مثال باردهی رقم بومی به میزان دو تا سه تن در هکتار را با ارقام تجاری مانند نهال گردو ژنوتیپ برتر که تا 10 تن در هکتار است و یا نهال گردو چندلر و یا نهال گردو فرنور که می­تواند تا 4 تن باردهی در هکتار داشته باشد را با هم مقایسه کنید و خود شما نتیجه گیری کنید که پرداخت هزینه در کدام باغ گرد به صرفه­تر خواهد بود.

• تعداد کم نهال در هکتار:

یکی از مزیت­های نهال­های پیوندی و تجاری گستردگی کمتر ریشه­ها و شاخه­ها بوده و همین امر سبب می­شود باغدار بتواند با کاشت تعداد بیشتر نهال در واحد سطح به باردهی بالاتری دست پیدا کند اما در مورد ارقام بومی و محلی قطعا این موضوع صدق نمی­کند.

• رسیدگی و دسترسی محدود به تاج درخت:

در ارقام بومی همانطور که می­دانید درختان دارای تاجی گسترده و مرتفع هستند که به مرور زمان با مرتفع شدن سم پاشی، برداشت میوه، هرس و بسیاری اصول باغداری در مورد این درختان با مشکل مواجه خواهد شد، موضوعی که در مورد ارقام تجاری مانند ارقام نهال گردو ژنوتیپ پالیز، نهال گردو ژنوتیپ برتر و نهال گردو چندلر به عنوان یک مشکل و معزل اصلا مطرح نمی­شود.

شیوه ­های انجام پیوند درختان گردو:

فروش نهال گردو پیوندی در بسیاری از نهالستان­های معتبر کشور انجام شده و باغداران می‌توانند از ارقام پر بار پیوندی در احداث باغ خود به سادگی و بدون نگرانی استفاده کنند، اما به هر حال برخی از باغداران علاقه دارند تا نسبت به شیوه­های پیوند زدن آگاهی داشته و یا شاید این کار را خودشان انجام دهند، در ادامه برخی از شیوه­های رایج وخوب پیوند زدن درختان گردو را به شما آموزش خواهیم داد.

• روش پیوند وصله‌ای:

در وحله‌ی اول باید بدانید که پیوند وصله‌ای نوعی پیوند جوانه است، پس از حصول اطمینان کامل از سالم بودن نهال پایه و درختی که از آن پیوند می­گیرید می­توانید جوانه‌ای سالم را از درخت انتخاب کرده و جوانه را با حاشیه‌ی مربعی و به فاصله‌ی دو سانتی متر از اطراف جوانه برش داده و از درخت جدا می­کنیم، محل مورد نظر در نهال پایه را نیز به همین اندازه برش داده و پس از قرار دادن جوانه روی پایه اطراف جوانه را با نوار پلاستیکی و یا چسب باغبانی محکم می­بندیم، در صورت برقراری ارتباط بین پایه و پیوندک پس از سه تا 6 هفته می­توانید نوار چسب و یا نوار پلاستیکی را جدا کنید.

زمان مناسب برای انجام پیوند وصله: در تعیین زمان صحیح انجام پیوند وصله باید دقت زیادی به خرج دهید، دمای هوای بسیار بالا ممکن است به جوانه آسیب برساند،بنابراین بهترین دما برای انجام این پیوند دمای 20 تا 30 درجه است و بنابراین شما باید با توجه به ویژگی­های آب و هوایی و اقلیم منطقه‌ی خود زمانی را انتخاب کنید که به مدت سه تا 6 هفته دما در این بازه قرار داشته و به پیوندک آسیب نرسد.

• روش پیوند تی شکل:

این روش پیوند یکی از روشهای قدیمی پیوندزدن است که با برش تی شکل روی پوست محل مورد نظر در پایه انجام می­شود، سر تی دو سانتی متر و پایه‌ی تی یک سانتی متر باید باشد، جوانه را نیز به حالت‌ی شکل برش داده و در محل برش داده شده در پایه قرار دهید و سپس محل را به خوبی با چسب و یا نوار پلاستیکی ببندید، برای تعیین بهترین زمان انجام عمل این پیوند باید دقت داشته باشید که مانند پیوند وصله‌ای دمای هوا به اندازه‌ای بالا نباشد که سبب خشک شدن پیوندک شود.

• پیوند امگا:

این روش پیوند که یکی از مطمئن­ترین روش­های پیوند زدن است معمولا در اواخر زمستان و یا اوایل بهار انجام می­شود، برای انجام این پیوند پیوندک را روی پایه کمی بالاتر از خاک قرار داده و با کمک دستگاه حرارتی اتصال را به کمک موم مذاب برقرار می­کنیم، موم مذاب برای سرد شدن فوری نیاز به آب سرد دارد بنابراین بلافاصله قسمت پیوند خورده را درون آب سرد قرار می­دهیم تا موم فورا سرد شده و اتصال به طور کامل برقرار شود.

نهال پیوند خورده بهتر است به مدت 3 هفته در درمای 25 درجه قرار بگیرد تا برای انتقال به زمین اصلی آماده شود، پس از این مدت می­توانید در صورت سلامت پیوند زده شده نهال را به زمین اصلی منتقل نمایید.

در انجام عمل این نوع پیوند ضخامت پایه و پیوندک بسیار اهمیت دارد و باید دقت کنید که ضخامت این دو بر هم منطبق باشد، دقت داشته باشید که محل پیوند با خاک و یا آب آبیاری نهال برخورد نداشته باشد چرا که به دلیل وجود زخم ممکن است عوامل بیمارگر ساپروفیت به آن حمله کرده و مانع از برقراری اتصال پیوند شوند.

• روش پیوند اسکنه:

این روش پیوند در واقع یک روش پیوند قدیمی شاخه است به این معنا که برای انجام این نوع پیوند از جوانه استفاده نشده و به جای آن از شاخه استفاده می­شود، در این نوع پیوند شاخه‌ی مناسب، سالم و بدون آفت را از درخت مورد نظر جدا کرده، بر روی پایه عمل سر زنی انجام می­دهیم و در محل سر زنی شده شکافی به عمق 5 تا 8 سانتی متر برای قرار گرفتن شاخه‌ی پیوند ایجاد می­کنیم، پس از قرار دادن شاخه‌ی پیوندی در محل برش داده شده محل را به خوبی با چسب محکم کرده و در نهایت شاخه پیوند خورده تا محل پیوند را با پلاستیک به جهت حفظ رطوبت می­پوشانیم، شاخه‌ی پیوندی نباید بلند باشد تا بتواند اتصال مناسب را به سرعت برقرار کند.

نکات ضروری در زمان انجام پیوند:

نکات بسیار مهمی وجود دارد که برای داشتن یک نهال پیوندی سالم باید به آن توجه کنید.

• زمان انجام پیوند:

در بسیاری از موارد عنوان می­شود که افزایش جریان شیره‌ی نباتی در طول فصل رویش مانع از برقراری ارتباط سریع بین پایه و پیوندک می­شود و به همین دلیل اوایل بهار را مناسب­ترین زمان برای انجام پیوند می­دانند اما در این مورد باید دقت داشته باشید که دمای هوا در زمان پیوند و فاصله‌ی 3 تا 6 هفته پس از آن نباید خیلی گرم و یا خیلی سرد باشد و با توجه به این که دمای هوای مناسب با توجه به اقلیم هر منطقه در زمانی متفاوت از بهار ایجاد می­شود تاریخ دقیق را خود کشاورز باید با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه‌ی خود تعیین کند.

• سلامت نهال:

نکته‌ی بسیار با اهمیت دیگر در انجام پیوند سلامت نهال هم نهالی که از آن پیوند گرفته می‌شود و هم سلامت نهالی که به عنوان پایه مود استفاده قرار می­گیرد است، در این مورد دقت داشته باشید که باید با یک کارشناس گیاهپزشک مشورت کرده و تایید سلامت هر دو نهال را پس از گذراندن آزمایشات لازم دریافت کرده و سپس اقدام به پیوند زنی کنید، توجه داشته باشید در صورتی که نهال پایه در زمین اصلی قرار ندارد باید خاک نهال پایه نیز به جهت بیمارگرهای خاکزاد مانند بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه، پژمردگی ورتسیلیومی و همینطور نماتد ریشه گرهی مورد آزمایش قرار بگیرد تا پس از انتقال به زمین اصلی این بیماری­ها را با خود به باغ نیاورد.

• تبهر کاربر:

کسی که عمل پیوند را انجام می­دهد باید به اندازه‌ی کافی در این کار مهارت داشته باشد در غیر این صورت کمی خطا در اندازه‌ی برش و یا ضخامت پایه و پیوندک سبب موفق نبودن پیوند می­شود.

در نظر داشته باشید که می­توانید نهال گردوی پیوند زده شده و آماده مانند نهال گردو ژنوتیپ برتر، نهال گردو چندلر و نهال گردو فرنور و دیگر ارقام تجاری و پیوندی گردو که اصالت و سلامت آن هم تایید شده را به راحتی از نهالستان­های معتبر خریداری کرده و دیگر نگرانی از بابت انجام پیوند و سایر موارد نخواهید داشت.

نکته‌ای که در مورد نهال پیوندی در نهالستان­ها وجود دارد این است که قیمت نهال گردو پیوندی در نهالستان­های مختلف متفاوت است و این در واقع به کیفیت کار نهالستان برمی‌گردد، اما گمان نکنید هر نهالستانی که نهال گران تر عرضه می­کند با کیفیت­تر است، نماد کیفیت نهال تنها اسنادی است که نهالستان به شما ارائه می­کند، اسنادی مانند شناسنامه‌ی نهال، گواهی سلامت نهال و در نهایت ضمانت نامه‌ی کیفیت نهال که خیال شما را از هر بابت آسوده خواهد کرد.