کاشت و رشد درختان گردو در بستر خاک صورت گرفته و این درختان عمده نیازهای رشدی خود را شامل آب و عناصر غذایی از خاک تامین میکنند، علاوه بر تامین آب و موا غذایی خاک بستری است برای استقرار درختان و از آسیب دیدن آنها در برابر باد و طوفان جلوگیری میکند، بنابراین مساعد بودن شرایط خاک تاثیر بسیاری در رشد بهینه ی این درختان دارد، در این مقاله به جزئیات ویژگیهای خاک مناسب در کاشت و پرورش درختان گردو خواهیم پرداخت.
برخی باغداران گمان میکنند که اگر نهال گردو در ارقام پربار مانند نهال گردو ژنوتیپ برتر و یا نهال گردو ژنوتیپ پالیز خریداری کنند کار تمام است و به بهره برداری بالا خواهند رسید، در صورتی که توجه به نکات دیگر باغداری از جمله خاک در رسیدن به باردهی اهمیت بسیاری دارد، در رابطه با ویژگیهای فیزیکی خاک باید چند نکته مورد توجه قرار بگیرد که در ادمه در رابطه با آنها صحبت خواهیم کرد.
بافت خاک در رشد درختان گردو تاثیر بسیار مهمی دارد، از تاثیر در جذب و نگهداری آب و مواد غذایی گرفته تا کمک به استقرار بهتر درخت در خاک که همگی در نهایت بر باردهی درختان موثر هستند.
درختان گردو به رطوبت کافی برای رشد خود نیاز دارند اما ماندگاری آب پای طوقه و ریشه درخت و یا خشک شدن سریع خاک تاثیر منفی در رشد گردو دارد، خاکهای با بافت سبک و شنی به سرعت خشک شده و در تابستان درخت را دچار تنش خشکی میکند، این درحالی است که بافت سنگین خاک سبب ماندگاری طولانی مدت آب پای طوقه و ریشهی درخت شده و سبب خفگی ریشهی گردو میشود.
در مقابل این دو نوع خاک، خاک با بافت لومی قرار دارد که علاوه بر ظرفیت نگهداری بالای آب در خاک مانع از تجمع و ماندگاری آب پای طوقه و ریشه شده و همین امر سبب میشود ریشهی درختان گردو آسیب نبیند، بنابراین به لحاظ قدرت نگهداری آب به میزان کافی برای درختان گردو خاک نیمه سبک و لومی مناسبترین بافت خاک برای کاشت درختان گردو خواهد بود.
در خاکهای سنگین به دلیل ریز بودن ذرات و چسبندگی بیش از اندارهی ذرات خاک به هم ریشه قدرت توسعه نداشته و توسعهی محدود ریشه سبب میشود درختان نتوانند به خوبی در خاک مستقر شوند و همین امر سبب میشود به ویژه در مناطق باد خیز با وزش باد شدید درخت از جا در بیاید.
در صورتی که درخت را در بافت خاک سبک و شنی کاشته شوند عناصر غذایی که به صورت کود در خاک استفاده میشود در زمان آبیاری به دلیل آبشویی خاک به سرعت از دسترس ریشهها خارج میشود و همین امر سبب میشود درختان زودتر کمبود تغذیهای پیدا کنند، در صورتی که کمبود غذایی به درستی و مرتب مرتفع نشود باردهی درختان به شدت کاهش پیدا میکند.
با توجه به مطالب عنوان شده در رابطه با اهمیت نوع بافت خاک دریافتیم که بافت خاک سنگین و رسی و یا در مقابل آن بافت خاکشنی و سبک برای کاشت درختان گردو به هیچ وجه مناسب نیستند.
ویژگی فیزیکی دیگر و مهم خاک در مورد کاشت درختان گردو اسیدیتهی خاک است، در صورت نامناسب بودن اسیدیته بسیاری از عناصر غذایی از فرم قابل جذب خارج شده و همین امر سبب ایجاد کمبود کاذب عناصر غذایی میشود، کمبود کاذب به این معنی است که عنصر در خاک وجود دارد اما قابل جذب نیست اما کمبود حقیقی به این معنا است که عنصر کلا در خاک وجود ندارد.
بهترین اسیدیته برای کاشت درختان گردو شش و نیم تا هفت و نیم یعنی کمی اسیدی تا خنثی است، در خاک قلیایی برخی از عناصر از دسترس خارج شده و رشد ریشه به خوبی صورت نمیگیرد، معمولا در خاکهایی که حاوی آهک هسند کارشناسان خاکشناسی بافت خاک را با توصیهی استفاده از گوگرد گرانوله اصلاح کرده و سپس باغدار اقدام به کاشت نهال گردو میکند.
با توجه به اهیمت دو ویژگی فیزیکی ذکر شده لازم است قبل از خرید نهال گردو این دو ویزگی را در مورد خاک منطقهی مورد نظر خود تعیین کنید و در صورت لزوم اصلاحات لازم را تا قبل از زمان کاشت نهال گردو انجام دهید.
فاکتوری که در خاک برای رشد درختان گردو بسیار اهمیت دارد میزان عناصر غذایی موجود در خاک است، عناصر غذایی موجود در خاک باید به میزن کافی وجود داشته باشد تا درختان علاوه بر استقرار موفقیت آمیز بتواند به خوبی رشد کرده و در زمان مقرر باردهی خود را آغاز کند، در تامین عناصر غذایی مورد نیاز درختان گردو باید دو فاکتور مهم در نظر گرفته شود، اول میزان کمبود غذایی خاک و دوم کود مناسب برای درختان گردو که توجه کافی به این دو مورد سبب موفقیت در باغداری گردو خواهد شد.
به منظور تخمین کمبودهای غذایی در خاک تنها یک راه وجود دارد و آن انجام آزمایش تجزیهی خاک قبل از اقدام به کاشت نهال است، با انجام تجزیهی خاک علاوه بر تعیین میزان عناصر غذایی در خاک اسیدیته نیز سنجیده شده و عناصر غذایی که در فرم غیر قابل جذب در خاک وجود دارند و به اصلاح اسیدیته برای جذب احتیاج دارند نیز مشخص میشود.
بنابراین پس از انجام آزمایش تجزیه برای برخی عناصر تنها کافی است اصلاح در اسیدیتهی خاک انجام شود و برخی دیگر را باید با استفاده از کودهای مناسب تامین نمود.
کود مناسب برای گردو باید با تکیه بر نتیجهی آزمایش تجزیهخاک و تامین کمبود عناصر غذایی در خاک صورت بگیرد، اما به طور کلی در کودی که به درختان گردو میدهید باید عناصر پر مصرف و کم مصرف هر دو به میزان کافی لحاظ شوند، تامین عناصر نیتروژن، پتاسیم، فسفر، روی، گوگرد و بر باید در صدر لیست کودهای مورد نیاز درختان گردو قرار بگیرد.
از آنجایی که گردو به وجود آهک در خاک حساس است و در بسایری از مناطق ایران خاک دارای مقادیر مختلفی آهک است، در صورتی که در نتیجهی آزمایش تجزیهی خاک وجود آهک در خاک تایید شد باید از گوگرد استفاده کنید تا آهک را از دسترس ریشه خارج کند.
گوگرد را بهتر است با کود دامی پوسیده در عمق 20 تا 30 سانتی متری خاک مخلوط کنید تا نتیجهی آن زودتر نمایان شود.
روی عنصری است که در رشد، فتوسنتز و باردهی درختان به ویژه درختان گردو بسیار موثر است و کمبود آن سبب توقف رشد و بردهی خواهد شد اما متاسفانه خاک اغلب مناطق کشور ما با کمبود روی درگیر بوده و در صورتی که کمبود روی در نتیجهی آزمایش تجزیهی خاک تایید شد باید این عنصر را برای درختان گردو حتی قبل از کاشت نهال تامین کرد.
ترکیب سه تایی عناصر پر مصرف نیتروژن، فسفر و پتاسیم که با درصدهای مختلف در بازار موجود است میتواند این سه عنصر را به میزان کافی برای رشد درختان گردو در خاک تامین کند، با توجه به نتیجهی آزمایش تجزیهی خاک و میزان کمبود این سه عنصر ضروری میتوان ترکیب مناسب با نسبت مناسب را خریداری کرده و مورد استفاده قرار داد، این ترکیب با توجه به سن درخت و قطر تنهی درخت توسط کارشناسان تغذیه به میزان مناسب برای هر درخت توصیه شده و در سایه انداز درختان پاشیده میشود.
کود دامی پوسیدهای که ترکیب و درصد عناصر آن با انجام آزمایش مشخص شده باشد گزینهی خوبی برای تامین عناصر غذایی خاک است، در نظر داشته باشید که کود دامی کاملا پوسیده علاوه بر تامین عناصر غذایی در خاک به بهبود و اصلاح بافت خاک نیز کمک کرده به طوری که استفاده از کود دامی قابلیت نگهداری و ظرفیت نگهداری آب را در خاک افزایش داده و ایجاد تنش خشکی درختان به ویژه درخاکهای با بافت سبک جلوگیری میکند.
فرآیند تجزیه شدن کود دامی در خاک به افزایش جمعیت میکروبی مفید در خاک کمک کرده که این جمعیت مفید میکروبی در مقابله با بیمارگرهای خاکزاد میتوانند موثر باشند و به رشد بهتر درختان کمک کنند و در نهایت در پروسهی تجزیه شدن کود دامی خاک کمی حالت اسیدی پیدا میکند که در خاکهای قلیایی و آهکی میتواند به متعادل کردن اسیدیتهی خاک نیز کمک کند.
برای تامین عناصر مورد نیاز درختان کودهای شیمیایی زیر بیشتر مورد استفادهی باغداران قرار میگیرد.
این کود برای تامین عنصر ازت درختان گردو مورد استفاده قرار میگیرد، در خاکهای کمی قلیایی استفاده از سولفات آمونیوم برای کاهش اسیدیتهی خاک مناسبتر است، از این کود در زمستان و یا اوایل بهار استفاده میشود.
در مورد اوره در طول فصل رشد نیز میتوان مورد استفاده قرار داد تنها نکتهای که باید در نظر داشت میزان درست استفاده از اوره است که سبب گیاهسوزی نشود.
از این کود به منظور تامین عنصر فسفر درختان گردو استفاده میشود، اوایل فروردین و به فاصلهی یک ماه بعد از آن زمان مناسبی برای استفاده از این کود است.
این کود بیشتر به منظور تامین عنصر پتاسیم به ویژه در خاکهای قلیایی و آهکی مورد استفاده قار میگیرد چرا که گوگرد موجود در ترکیب سولفات با خاصیت اسیدی میتواند اصلاح بافت خاک انجام داده و از آن سو عنصر پتاسیم به راحتی جذب درخت شود.
برخی از باغداران گمان میکنند که وقتی یک عنصر ریز مغذی است پس ضرورت زیادی برای استفاده از آن وجود ندارد در صورتی که تنها اختلاف عناصر ریز مغذی و عناصر پر مصرف در میزان نیاز درخت به آنها است اما از نظر میزان اهمیت برای رشد و باردهی درختان فرقی با هم ندارند، عناصر ریز مغذی در صورتی که به میزان نیاز برای درختان گردو تامین نشوند کاهش شدیدی در باردهی و رشد درختان گردو ایجاد میکنند.
برندهای مختلف کود میکرو با درصد مختلف عناصر وجود دارد اما مسالهی مهمی که در تامین این عناصر وجود دارد این است که در صورت استفادهی بیش از اندازه سبب ایجاد مسمومیت در درختان میشوند، بنابرایت تخمین نیاز دقیق درختان با تکیه بر نتیجهی آزمایش تجزیهی خاک اهمیت بسیار زیادی دارد، با استفاده از نتیجهی آمایش میزان دقیق نیاز درختان به این عناصر را تعیین کرده و کود میکرو با درصد عناصر درست را برای درختان خود انتخاب کنید.
علاوه بر کودهای دامی انواعی دیگر از کود آلی وجود دارد که به صورت شیمیایی تولید شده و در اختیار باغداران قرار دارد، کودهایی مانند کود اسید هیومیک و آمینو اسیدها، این دو کود علاوه بر افزایش مقاومت درختان گردو به تنشهای محیطی مانند گرما و سرما زدگی سبب افزایش راندمان تولید میوه و افزایش کیفیت میوهی تولید شده میشوند.
دانستید که اساس استفاده از کود در تامین کمبود عناصر غذایی در خاک باید بر پایه و تکیه بر آزمایش تجزیهی خاک باشد، زمانی که این آزمایش را انجام دهید متوجه میشوید که تجزیه و تحلیل نتیجهی آن کار سادهای نیست، تجزیه و تحلیل نتیجه را با مشورت گرفتن از متخصصان خاکشناسی میتوانید انجام دهید و یا اینکه از مشاوره‌ی کارشناسان حاضر در مراکز فروش نهال گردو و نهالستانها میتوانید استفاده کنید.
یکی دیگر از ویژگیهای خاک مناسب برای کاشت درختان گردو این است که زمین باید از نظر پستی و بلندی به خوبی هموار شده باشد، در گذشته که بیشتر از سیستم آبیاری سطحی استفاده میشد این موضوع اهمیت بیشتری داشت اما استفاده از سیستم آبیاری قطرهای از اهمیت این موضوع کم کرده اما همچنان مسالهی با اهمیتی در رشد بهتر درختان گردو قلمداد میشود.
در صورتی که سطح خاک ترک خورده و یا پوسته پوسته است نشان دهندهی نامناسب بودن بافت خاک بوده که در برخی موارد نیاز به اصلاح بافت خاک با آوردن مقداری خاک با بافت مشخص و مخلوط کردن آن با خاک زمین مورد نظر است.
بنابراین انجام عمل خاکورزی قبل از احداث باغ امری ضروری در رشد بهینهی درختان گردو است، برای درک بهتر اهمیت این موضوع تصور کنید که با وجود اینکه قیمت نهال گردو در ارقام تجاری بالا است شما اقدام به خرید ارقام تجاری گردو مانند نهال گردو چندلر و یا نهال گردو فرنور کرده اید اما تنها به دلیل توجه نکردن به اصلاح بافت خاک و عملیات خاکورزی راندمانی را که انتظار دارید به دست نیاورید، تمام هزینهای که بابت خرید نهال گردو کرده اید از دست میرود.
کلام آخر:
دانستید که در مورد خاک مناسب برای کاشت گردو تمام معیارهای فیزیکی و شیمیایی خاک از قبیل بافت خاک، اسیدیتهی خاک، میزان عناصر غذایی موجود درخاک و پستی و بلندی خاک باید مورد توجه قرر گیرد، استفاده از کارشناسان کاربلد برای اصلاح نادرستیها در خاک میتواند به باغداران در رسیدن به هدف بهره برداری حداکثری کمک کند.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران