با توجه به بحران آبی در بسیاری از مناطق ایران آگاهی داشتن نسبت به میزان نیاز آبی انواع درختان میوه در زمان احداث باغ از اهمیت بالایی برخوردار است، اینکه بدانید درختان میوه ای که برای کاشت انتخاب می کنید چه میزان آب نیاز دارند و چگونه می توان نیاز آبی آنها را با منابع موجود آب بدون اینکه به باردهی آنها آسیبی وارد شود تامین کرد از پرسشهای اساسی است که پیش از تاسیس باغ باید به آنها پاسخ داد تا پس از احداث باغ با مشکل کمبود در تامین نیاز آبی درختان مواجه نشوید، در این مقاله به بررسی میزان نیاز آبی درختان هلو و شیوه های تامین و حتی صرفه جویی در منابع آبی در زمان آبیاری این درختان بدون اینکه به باردهی آنها خسارتی وارد شود می‌پردازیم.
قاعدتا نهالی که تازه کاشته شده نیاز آبی یکسانی با درختی که به سن بلوغ رسیده و ریشه های آن گسترش پیدا کرده است ندارد، حتی درختی که در دوره‌ی بلوغ قرار دارد در زمانهای مختلف از رشد رویشی نیاز یکسانی به آب ندارد، به عنوان مثال نیاز آبی درخت هلو در زمستان با نیاز آبی این درخت در تابستان یکی نیست، و یا نیاز آبی درخت هلو در زمان رشد سریع میوه با نیاز آبی درخت در زمان سخت شدن هسته یکی نخواهد بود.
در این بخش به بررسی میزان نیاز آبی درخت هلو با توجه به مرحله ی رشدی آن از زمان کاشت تا بلوغ خواهیم پرداخت.
نهالهای هلو که در مراکز فروش نهال معتبر در اختیار باغداران قرار می گیرند اغلب پبوندی بوده و در بهترین حالت در دو سالگی به فروش می رسند، ریشه ی نهال دو ساله هنوز به اندازه ی کافی توسعه پیدا نکرده و عمیق نیست و علائه بر آن بسیار نازک و ظریف است، بنابلین تنش آبی در اوایل کاشت می تواند منجر به خشک شدن نهال شود.
در خصوص میزان و دور آبیاری نهال تازه کاشته شده باشید به فصل کاشت نهال هلو دقت کنید، در صورتی که نهال هلو را در اوابل و یا اواسط پاییز بکارید و با توجه به میزان بارندگی در منطقه می توانید نهال را با فواصل طولانی تر آبیاری کنید اما در صورتی که نهال هلو را در اواخر زمستان بکارید به دلیل اینکه زمان رشد فعال نهال و رشد جوانه و برگ در نهال با زمان کاشت نهال فاصله ی زیادی ندارد بهتر است فواصل آبیاری را کوتاه کنید، در شرایطی حتی بهتر است نهال را در هفته دو بار و یا هر هفته یکبار آبیاری کنید.
برای آبیاری نهال تازه کاشته شده هلو می توانید از برنامه ی زیر پیروی کنید.
هفته ی اول:
هر روز به مقدار کم و در حد مرطوب بودن خاک، در صورت بروز بارندگی در حدی که خاک مرطوب شود نیازی به آبیاری نیست.
هفته ی دوم:
آبیاری نهال دو بار در هفته، در صورتی که بین دو برنامه ی آبیاری بارندگی رخ دهد تاریخ بعدی آبیاری را می توانید به تعویق بیاندازید.
هفته ی سوم:
در این زمان می توانید نهال را در هفته یکبار آبیاری کنید و نگرانی از بابت خشک شدن نهال نداشته باشید.
هفته ی چهارم:
در صورتی که نهال را در زمستان و یا پاییز کاشته اید آبیاری نهال را می توانید افزایش دهید اما در صورتی که نهال یک ماهه در بهار و در رشد فعال قرار بگیر بهتر است تا زمان مستقر شدن نهال به مدت دو ماه آبیاری هفته ای یکبار را ادامه دهید.
دقت داشته باشید که قطر تنه ی نهال تاثیر بسیاری در میزان آبیاری نهال تازه کاشته شده دارد، به طوری که نهالی که قطر تنه ی آن در زمان کاشت دو و نیم سانتی متر باشد در هر بار آبیاری بهتر است میزان پنج و نیم لیتر آب دریافت کند.
در فصل تابستان نهال تازه کاشته شدخ به دور آبیاری کوتاه نیاز دارد، در نظر داشته باشید که در صورتی که نهال را در پاییز کاشته باشید می توانید دور آبیاری را طولانی تر کنید چرا که از زمان پاییز تا تابستان بعد ریشه به قدر کافی فرصت برای رشد و عمیق شدن داشته به ویژه اگر به نکات مهم در مورد رشد سریع ریشه توجه داشته و اقداماتی که برای این کار لازم است در باغ خود انجام داده باشید.
پس از سپری شدن دوره ی حساس استقرار نهال تازه کاشته شده می توانید فواصل آبیاری را به مرور افزایش داده و با توجه به سن و فصل دور آبیاری را طولانی تر کنید، در این قسمت به بررسی میزان نیاز آبی درخت هلو با توجه به رشد در طول دو فصل رشد رویشی و زایشی بهار و تابستان می پردازیم.
اولین مرحله ی رشد فعال درخت هلو در بهار گلدهی و گرده افشانی است، در این مرحله توجه به آبیاری درختان هلو اهمیت بسیار زیادی داشته به طوری که کم توجهی به آبیاری در این زمان مانع از تلقیح گلها شده و در نهایت شاهد ریزش شدید شکوفه های تلقیح نشده و کاهش عملکرد درختان هلو خواهید بود.
در مورد آبیاری درختان هلو در زمان گلدهی و گرده افشانی دقت داشته باشید که خدف از تامین آب تنها مرطوب بودن خاک است و آبدهی بیش از اندازه هم می تواند تاثیر عکس بر گلدهی و گرده افشانی داشته و ریزش شدید گلها و تلقیح نشدن آنها را به دنبال داشته باشد، در صورتی که از سیستم آبیاری غرقابی استفاده می کنید یا درختان را آبیاری نکنید و یا در حد مرطوب شدن خاک اطراف ریشه حجم آبیاری را کنترل کنید.
گرده افشانی درختان هلو به وسیله ی باد و حشرات انجام می شود و آبیاری بارانی درختان هلو و یا آب پاشی و یا حتی بارندگی درخت هلو در این زمان نیز به دلیل ریزش شدید گرده همراه با آب و همینطور تاثیر بر فعالیت حشرات گرده افشان مانع از گرده افشانی درخت هلو شده و این عامل نیز در آبیاری درخت هلو می تواند منجر به ریزش شکوفه های تلقیح نشده بشود، بنابراین برای مرطوب کردن خاک در این زمان از آب پاشی روی درختان استفاده نکیند.
با توجه به زود رس بودن و یا دیر رس بودن هلو این زمان ممکن است مطابق با اردیبهشت و یا خرداد ماه باشدف در این دو ماه نیز آبیاری درختان هلو اهمیت بسیار زیادی در جلوگیری از ریزش میوه های جوان هلو که تازه تشکیل شده اند خواهد داشت، در نظر داشته باشید که ظرفیت نهایی میوه در وزن و حجم گیری نهایی در این زمان تعیین می شود، در واقع در این زمان اگر درخت هلو از آبیاری مناسب برخوردار باشد ظرفیت زیادی برای وزن گیری در مرحله یایانی پیدا کرده و آبیاری در این زمان می تواند به افزایش وزن میوه در زمان رسیده شدن کمک کند.
به طور معمول برای افزایش کیفیت میوه و افزایش عملکر در این دو فصل توصیه می شود که خشکی خاک در عمق یک متری مورد بررسی قرار بگیرد، با توجه به تفاوت در شرایط اقلیمی هر منطقه و همچنین تاثیر بافت خاک در میزان نگهداری رطوبت نمی توان دور آبیاری یکسانی را برای همه مناطق در نظر گرفت بنابراین هر باغدار بهتر است دور آبیاری درختان هلوی باغ خود را با توجه به فصل و بافت خاک باغ خود و با در نظر گرفتن رطوبت در عمق یک متری خاک تعیین کند.
در طول دوره ی باردهی همانطور که دانستید از زمان شکوفه دهی تا زمان رسیدن میوه میزان نیاز آبی درختان هلو متفاوت است اما اگر بخواهیم باردهی درخت هلو را زمان مرحله بندی کنیم مرحله ی اول یعنی زمان تشکیل میوه های جوان و مرحله ی سوم یعنی زمان رشد سریع میوه نیاز زیادی به آب داشته و در این دو زمان باید دقت کرد که خاک پای ریشه ی درختان تا عمق یک متری مرطوب باشد.
در زمان سخت شدن هسته که مرحله ی دوم در تشکیل میوه هلو است نیز درختان هلو به نظم در آبیاری نیاز دارند اما در شرایطی که نیاز دارید در میزان آب مصرفی صرفه جویی کنید در این مرحه می توانید از شیوه های کم آبیاری استفاده کنید البته در مورد استفاده از شیوه های کم آبیاری در این مرحله از تشکیل میوه باید دقت اشته باشید که فاصله زمانی سخت شدن هسته ی هلو تا زمان رشد سریع میوه در ارقام زود رس زیاد نبوده و از شیوه های آبیاری کم در ارقام زود رس در این مرحله نمی توان استفاده کرد.
اما در مورد ارقام دیر رس فاصله ی زمانی بین مرحله ی سخت شدن هسته ی هلو تا زمان رشد سریع میوه طولانی تر بوده و در این دوره می توان آبیاری را با هدف کاهش میزان مصرف آب و صرفه جویی در منابع آبی کم کرد، به هر حال در مورد درختان هلو چه ارقام زود رس و چه دیر رس باید در نظر داشته باشید که آبیاری منظم و تامین رطوبت کافی در زمانهای مختلف دوره ی باردهی اهیمت زیادی داشته و تشنگی دادن به درخت در هر زمان می تواند منجر به کاهش کمی و کیفی میوه ی هلو شده و بازارپسندی آن را به شدت پایین می آورد.
پس از برداشت میوه ی هلو در اواخر تابستان آبیاری درخت هلو به منظور تامین نیاز آبی جوانه های سال آینده اهمیت زیادی دارد، آبیاری در این زمان می تواند تعیین کننده ی میزان باردهی و شکوفایی سال آینده ی درخت هلو باشد و از این رو اهیمت بالایی دارد.
اما به هر حال آبیاری درخت هلو در این دو فصل به اندزه ی آبیاری در دو فصل بهار و تابستان نیست، علاوه بر نیاز کم آبی در این دو فصل با توجه به اینکه اغلب ارقام هلو مانند نهال هلو دو بار فرانسه و یا نهال هلو آلبرتا در مناطق سردسیر و معتدل کاشته می شوند در این مناطق معمولا بارندگی خوبی در زمستان و پاییز رخ می دهد و ممکن است با توجه به فواصل بارندگی در زمستان نیازی به آبیاری درختان وجود نداشته باشد.
یکی از نکات مهم در زمینه ی آبیاری درختان هلو شیوه ی آبیاری مناسب و اصولی درخت هلو است، شیوه ی آبیاری باغات هلو در بسیاری از مناطق به صورت سطحی و غرقابی است، این درحالی است که کمبود منابع آبی بسیاری از باغات هلو در بسیاری از مناطق را تهدید کرده و نکته ی مهم در این زمینه آن است که درختانی را که به سیستم آبیاری غرقابی تا سن بلوغ عادت می کنند را نمی توان به راحتی به کاهش منابع آب بدون تاثیر منفی بر عملکرد درختان عادت داد.
با توجه به اهمیت آبیاری در باغات هلو و کمبود منابع آبی و خشک سالیهای پی در پی استفاده از سیستمهای آبیاری تحت فشار از آسیب دیدن درختان در برابر کم آبی و خشکسالی با داشتن برنامه ی منظم و جلوگیری از اتلاف منابع آب جلوگیری خواهد کرد.
استفاده از کود و سم در آب آبیاری درختان هلو مجاز است البته برای استفاده از سموم و کودهای شیمیایی باید در لزوم استفاده اطمینان کامل داشته و از برندهای معتبر و مجاز استفاده کنید، استفاده ی بیش از اندازه از سموم و کودهای شیمیایی در آب آبیاری می تواند به مرور زمان منجر به افزایش نمک در خاک و افزایش سطح شوری خاک شده و علاوه بر آن منجر به آلودگی آبهای زیر زمینی و دیگر آلودگیهای زیست محیطی شود.
بنابراین توصیه می شود با مشورت گرفتن از مشاوران ماهر در زمینه ی کود دهی و کنترل بیمارگرهای گیاهی از کلینیکهای گیاهپزشکی و یا حتی مراکز فروش نهال هلو برنامه ی مدون و صحیح کود دهی و استفاده از سموم را نیز دریافت کنید.
با توجه به اهیمت آبیاری و تامین میزان نیاز آبی درختان هلو به باغداران توصیه می شود قبل از اینکه اقدام به خرید نهال هلو کنند از توانایی تامین آب مورد نیاز درختان هلو در منطقه ی خود اطمینان کامل حاصل کنند، علاوه بر آن در زمان احداث باغ هلو اقدامات لازم برای جلوگیری از اتلاف منابع آب و آبیاری بهینه این درختان را انجام دهید تا در پروسه ی پرورش و تولید میوه مشکلی ایجاد نشود، دریافت مشاوره در رابطه با آبیاری اصولی و مدون تاثیر بسزایی در افزایش عملکرد باغ هلو خواهد داشت.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران