به طور معمول اکثر نژادهای نهال هلو در مناطق معتدل به راحتی رشد کرده و باروری مناسبی از خود نشان می‌دهند، در گذشته تنها تعداد معدودی از درختان هلو می‌توانستند در مناطق گرمسیری و خشک که ذخایر آبی کمتر داشتند رشد کنند، ولی امروزه نهالستان و مراکز تولید کننده توانستند با واردات نهال غیر بومی و تکثیر آن بر پایه درخت شفتالو، نهال اصلاح شده و پیوندی با سیستم دفاعی قوی و با کیفیت را تولید کنند، نهال اصلاح شده درخت هلو می‌تواند در مناطق گرمسیری رشد مناسب و اقتصادی داشته باشد.

ویژگی‌های مهم درخت هلو گرمسیری

البته بدون در نظر گرفتن نژاد درخت هلو، تمامی درختان هلو در اکثر ویژگی‌ها با یکدیگر مشترک بوده و باعث متمایز شدن درخت هلو از دیگر درختان میوه شده است، مزیت هایی دارد که باعث شده بیشتر باغداران مشتاق خرید نهال میوه و احداث باغ آن باشند، در ادامه سعی می‌کنیم خصوصیات مهم درخت هلو گرمسیری را برای شما معرفی کنیم:

  • درخت هلو گرمسیری به خاطر گرمای فصل تابستان و نور آفتاب کافی که در روزهای تابستان وجود دارد رشد سریع تری را تجربه می‌کنند.
  • درختان اصلاح شده و پیوندی هلو گرمسیری ارتفاعی بین ۴ تا ۶ متری داشته و تنه آن ها ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر است.
  • طول عمر نهال هلو بدون در نظر گرفتن نژاد آن بین ۱۵ تا ۲۰ سال است.
  • به خاطر رشد سریع و قدرتمند نهال هلو گرمسیری معمولاً در سال دوم و سوم باردهی آن آغاز می‌شود.
  • درختان هلو زیر مجموعه‌ درختان برگ ریز است، در فصل پاییز ابتدا برگ‌هایش تغییر رنگ داده و زرد رنگ شده، بعد از خواب زمستانی برگ ریزی را آغاز می‌کند.
  • شاخه های تازه رشد شده درخت هلو به رنگ سبز و قرمز بوده، ولی شاخه های قدیمی آن خاکستری و قهوه ای رنگ است.
  • گل‌های درختان گرمسیری زودتر از نژادهای دیگر آغاز می‌شود، معمولاً هفته آخر اسفند ماه گلدهی درختان هلو گرمسیری شروع می‌شود.
  • میوه درخت هلو علاوه بر این که برای تازه خوری مناسب است، از آن برای پخت و پز و تهیه فرآورده های گوناگون استفاده می‌کنند.
  • درخت هلو گرمسیری در دو نژاد متفاوت تکثیر می‌شوند، درختانی که میوه های آنها هسته جدا بوده و برای تازه خوری استفاده می‌شود، همچنین درختانی که میوه آن ها بافت سفتی داشته و هسته آنها چسبیده به گوشت هلو است و از آن برای پخت و پز و تهیه فرآورده های گوناگون مصرف می‌کنند.
  • اکثر نهال زود گل، زود رس هستند، ۶۰ تا ۹۰ روز پس از گلدهی  میوه آنها رسیده شده و آماده عرضه به بازار است.

شرایط زیست محیطی مناسب برای کاشت درخت هلو گرمسیری

کشاورزانی که باغات آنها در مناطق گرمسیری قرار گرفته است باید نژاد هلو زودگل و گرمسیری را برای راه اندازی واحد تولید میوه هلو در نظر بگیرند، این درختان سازگاری بیشتری با این مناطق داشته و باعث می‌شود، طول عمر اقتصادی آن افزایش پیدا کند، درختان هلو زود گل نمی‌توانند دمای کمتر از منفی ۱۰ درجه را تحمل کنند.

درختان هلو گرمسیری نسبت به رطوبت زیاد حساس هستند، بنابراین رعایت کردن رطوبت خاک و آبیاری مناسب یکی از عوامل تاثیر گذار بر روی عملکرد درخت هلو است، در عوض درختان هلو گرمسیری می‌توانند خشکی هوا و تا حدودی کم آبی را تحمل کنند، پلی برای داشتن میوه با کیفیت باغدار باید روتین آبیاری درخت را به صورت استاندارد مخصوصا در فصل تابستان انجام دهد.

البته کشاورزانی که باغات آنها در مناطق گرمسیری قرار گرفته است حتما به نیاز سرمایی این درخت توجه کافی داشته باشند، گذراندن دوره سرمایی کمک می‌کند تا درخت هلو در فصل بهار سرزنده و شاداب باشد، همان اندازه که این درختان نسبت به سرما حساس هستند زمستان گرم و معتدل باعث بروز مشکلاتی برای آنها خواهد شد.

یکی از مهمترین نکات در نگهداری و مراقبت درختان گرمسیری نوع هرس آن است، معمولاً کشاورزان اسکلت بندی این درختان را به گونه‌ای تربیت می‌کنند تا در فصل تابستان در برابر نور مستقیم آفتاب و گرمای مثبت ۴۰ درجه در امان باشند، از دیگر موارد تاثیر گذار باید به رطوبت خاک باغ اشاره کرد، جهت حفظ رطوبت حداقلی خاک بهتر است از مالچ پاشی استفاده کنند.

آماده سازی بستر باغ برای کاشت درخت هلو گرمسیری

از دیگر اقدامات مهم برای راه اندازی باغ تجاری و حرفه‌ای نهال هلو در مناطق گرمسیری آماده سازی خاک باغ است، با توجه به اینکه فصل تابستان در مناطق گرمسیری بسیار گرم می‌شود و گرمای بیش از اندازه امکان صدمه به ریشه درخت را دارد، همچنین انعکاس نور خورشید به تنه درخت باعث سوختن تنه می‌شود، باغدار باید اقدامات پیشگیرانه را انجام دهد.

در مرحله اول بسترسازی باغ هلو با استفاده از خاک‌های لوم شنی یا ماسه آغاز کنید، خاک باید زهکشی مناسب تا عمق دو متری را داشته باشد تا ریشه های درخت بتوانند به لایه های زیرین خاک نفوذ کرده و از گرمای سطحی در امان باشد.

همانطور که اشاره کردیم برای ثابت نگه داشتن رطوبت خاک از روش مالچ پاشی استفاده می‌کنند، برای مالچ پاشی می‌توانید از برگ درختانی که در فصل پاییز جدا شدند به همراه کمپوست استفاده کرده و آن را در سطح باغ پخش کنید، مالچ پاشی نه تنها رطوبت خاک را تامین می‌کند از رشد علف‌های هرز جلوگیری می‌کند، جهت جلوگیری از انعکاس نور آفتاب نیز معمولاً تنه درختان را به رنگ سفید رنگ می‌کنند تا گرمای بیش از حد را دفع کند.

آشنایی با انواع نهال هلو گرمسیری و زود گل

بهتر است در این قسمت از مقاله برخی از ارقام نهال هلو گرمسیری را برای شما معرفی کرده، ویژگی و خصوصیات بارز آنها را بیان کنیم تا باغدارانی که می‌خواهند در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری باغ این درختان را راه اندازی کنند، با اطمینان بیشتری نسبت به انتخاب آنها اقدامات لازم را انجام دهند:

  • هلو زعفرانی زود رس:

نهال هلو زعفرانی در دو نژاد زودرس و دیررس تکثیر می‌شود، نهال هلو زعفرانی زودرس یکی از بهترین ارقام نهال هلو برای کاشت در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است، از مزیت‌های مهم درخت هلو زعفرانی می‌توان به تحمل گرمای بالای ۳۰ درجه و سرمای منفی ۲۵ درجه اشاره کرد، نهال هلو زعفرانی را نه تنها در مناطق گرمسیری بلکه در مناطق مدیترانه‌ای که اختلاف دمای زمستان و تابستان آنها بیشتر از ۴۵ درجه است نیز می‌توان کاشت کرد.

دوره سرمایی درخت هلو زعفرانی چندان طولانی نیست تنها ۴۰۰ الی ۷۰۰ ساعت بازه دمای بین ۰ تا ۱۰ درجه سانتیگراد می‌تواند نیاز سرمایی این درخت را برطرف سازد، عمر اقتصادی درخت هلو زعفرانی بین ۱۵ تا ۲۰ سال بوده و با توجه به نحوه تکثیر و مدیریت کشاورز قابل تغییر است، با اینکه درخت هلو زعفرانی اواخر فروردین ماه گلدهی خود را آغاز می‌کنند، ولی به خاطر زودرس بودن آن می‌توان اواخر تیرماه میوه های آن را برداشت کرد.

در شرایطی ایده‌آل که عوامل بازدارنده وجود نداشته باشد درخت هلو زعفرانی در هر هکتار بین ۷۰ تا ۸۰ تن میوه باکیفیت و صادراتی تولید می‌کند، این میوه جزو میوه های هسته جدا بوده و آن را به صورت تازه خوری مصرف می‌کنند، البته صادرات میوه درخت هلو زعفرانی بسیار پر رونق بوده و همین امر باعث شده در بین کشاورزان محبوبیت زیادی داشته باشد.

  • نهال هلو آلبرتا:

برای کشاورزان مناطق گرمسیری بهتر است یک رقم آمریکایی از درختان هلو را معرفی کنیم که دامنه‌ی احداث باغ آن بسیار وسیعی است، نه تنها در مناطق گرمسیری بلکه در مناطق معتدل و سردسیری نیز می‌توان باغ آن را راه اندازی کرد، از نظر علم گیاه پزشکی درخت هلو آلبرتا به خاطر مقاومت دمایی که دارد، می‌تواند دمای مثبت ۳۵ درجه تا ۲۵ درجه را به راحتی تحمل کند.

عمر اقتصادی نهال بذری هلو آلبرتا تنها ۸ الی ۹ سال است، ولی با خرید نهال هلو اصلاح شده و پیوندی بر پایه درخت شفتالو از نهالستان معتبر مطمئناً عمر اقتصادی و دوره طلایی آن حداقل ۱۵ تا ۲۰ سال خواهد بود، این درخت زودبازده است، در سال دوم نهایتاً از سال سوم باروری آن آغاز می‌شود.

میوه درخت هلو به صورت گرد و پوست آن به رنگ نارنجی است، بسیار شیرین بوده و رایحه دلنشینی دارد، جزوه میوه های درشت و سنگین وزن بوده و هر عدد از آن بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم وزن دارد، با توجه به اینکه در هر هکتار حداقل ۹۰۰ عدد اصل درخت آلبرتا جای می‌گیرد، بنابراین می‌توان گفت سالانه به راحتی ۸۰ تن میوه صادراتی از باغ هلو برداشت می‌شود.

نهال هلو انجیری پلنگی

ظاهر متفاوت میوه هلو انجیری پلنگی باعث معروفیت آن در بین مصرف کنندگان شده است، با توجه به اینکه این میوه هم شکل دونات بوده و  پوست آن به رنگ سبز با نهال‌های قرمز رنگ دارد به اسم میوه هلو انجیری شناخته شده، خاستگاه اصلی درخت هلو انجیری کشور چین است.

ولی به خاطر سازگاری بالایی که این درخت با مناطق مختلف گرمسیری و نیمه گرمسیری کشور ایران دارد جزوه ارقام پر فروش نهال هلو قرار گرفته است، گرمای تابستان و تابش حداقلی ۸ ساعت نور خورشید باعث شده تا میوه های تولیدی کیفیت  بالایی داشته باشد.

البته نباید فراموش کنیم از ویژگی بارز نهال هلو پلنگی در بار بودن و سیستم دفاعی قوی این درخت است، چون روش تکثیر نهال هلو انجیری پلنگی بر پایه متد جدید گیاه پزشکی و به صورت پیوندی و اصلاح شده بر پایه درخت شفتالو بوده، بنابراین در برابر ناملایمتی‌های هوا و آفات زدگی مقاوم هستند.

  • دوره سرمایی نهال پلنگی تنها ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ ساعت در دمای کمتر از ۷ درجه سانتیگراد است.
  • باردهی این درخت در هر هکتار بین ۶۰ تا ۷۵ تن است.
  • هر میوه درخت انجیری پلنگی ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم وزن دارد.
  • در یک هکتار بین ۹۰۰ تا ۱۰۰ اصله نهال انجیری جای می گیرد‌

نهال هلو کاردی پیش رس

شاید بیشتر مصرف کنندگان که میوه کاردی را مصرف می‌کنند نام آن را نشناسند، ولی درصد بیشتر میوه هلو که در بازار داخلی به فروش می‌رسد مربوط به این درخت است، بافت خوش طعم و آبدار میوه هلو کاردی همچنین استفاده از آن برای تهیه کمپوت و مربا باعث شده در میان مصرف کنندگان محبوب باشد.

نهال هلو کاردی پیش‌رس مخصوص مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری بوده و نسبت به سرما حساسیت بالایی از خود نشان می‌دهد، برای باردهی سریعتر نهال هلو کاردی توصیه می‌شود کاشت پاییزه آن را در اواسط آذر ماه انجام دهید، این درخت علاوه بر زود گل بودن زودرس نیز هست به طوری که اواخر خرداد ماه دوره برداشت میوه آن به اتمام می‌رسد.

ریشه زایی درخت هلو کاردی ریشه زایی بسیار قوی دارد، و همین امر باعث شده تا به راحتی عناصر مغذی را از لایه های زیرین خاک جذب کرده و باردهی مناسبی را سالانه تجربه کنند، تحقیقات نشان داده کشاورزان با رسیدگی مناسب می‌توانند سالانه ۶۵ تا ۷۵ تن میوه با کیفیت از باغ هلو کاردی برداشت کنند، اگر کشاورز مدیریت صحیحی داشته باشد عمر اقتصادی درخت بین ۱۵ تا ۲۰ سال متغیر است.

کلام آخر

با توجه به پیشرفت علم کشاورزی و گیاه پزشکی باید بگوییم هیچ غیرممکنی برای کشاورزان وجود ندارد، باغداران تنها با شناسایی نهالستان تولید کننده که مجوز رسمی خود را از وزارت جهاد کشاورزی دریافت کرده است، می توانند رقم‌های تجاری نهال هلو را برای هر موقعیت از منطقه با هر ارتفاعی خریداری کنند.

نهالستان هایی مانند برتر نهال که پروانه کسب خود را به صورت رسمی از وزارت جهاد کشاورزی دریافت کرده‌اند و معمولاً دارای باغ مادر هستند، تمامی نهال میوه را در آنجا تحت نظر مهندسین کشاورزی و با استفاده از آخرین روش گیاهپزشکی تکثیر می‌کنند، چون کیفیت نعال را به طور مداوم مورد بررسی قرار می‌دهند، به اندازه‌ای از مرغوبیت محصول مطمئن هستند، نهال هلو گرمسیری را با گارانتی ۲ ساله عرضه می‌کنند.

کشاورزان فرصت کافی دارند تا کیفیت نهال خریداری شده را مورد بررسی قرار دهند، البته قیمت نهال هلو در این مراکز نیز کاملا اقتصادی و مقرون به صرفه است، برای اطلاعات بیشتر می‌توانید از راه های ارتباطی ثبت شده استفاده کنید.