ابریشم بافت ناجور، آفتی مضر برای نهال گردو ✔️ برتر نهال

ابریشم بافت ناجور، آفتی مضر برای نهال گردو

ابریشم باف ناجور یکی از آفات پلی فاژ در درختان جنگلی است که در صورت نبود میزبان مناسب جنگلی به درختان دیگر از جمله گردو حمله می کند و با تغذیه ی شدید از برگ این درختان سبب لخت شدن درختان می شود، تغذیه از بافت برگ درختان گردو به حدی می تواند شدید باشد که خسارت شدیدی را به محصول یک سال گردو وارد کند.

شکل شناسی ابریشم باف ناجور:

ابریشم باف ناجور آفتی از راسته ی بالپولکداران است و به لحاظ ریخت شناسی تفاوت بارزی در میان دو جنس نر و ماده این آفت وجود دارد و حتی وجه تسمیه ی این آفت نیز به همین اختلاف در ظاهر نر وماده بر می گردد، به این معنا که جنس نر و ماده در این آفت جور نیست.

ریخت شناسی حشره کامل جنس ماده:

پروانه های ماده در حالت با بال باز دارای عرض بدن به اندازه ی 5 تا شش و نیم سانتی متر است، رنگ بالهای جلویی و عقبی سفید بوده و روی بالهای جلویی خطوطی عرضی و مواج دارند در حالی که بالهای عقبی بدون نقوش خاصی است، شکم این پراونه در جنس ماده استوانه ای با انتهای پهن تر بوده که دارای موهای شیری رنگ است، انتهای شکم به رنگ قهوه ای یا قهوه ای روشن است، و در قسمت سینه رنگ بدن سفید است، شاخک در این پروانه ها شانه ای و کوتاهتر از طول بدن است.

ریخت شناسی حشره کامل جنس نر:

عرض بدن حشره ی کامل در حالت با بالهای باز در جنس نر نسبت به جنس ماده کوچکتر بوده و تقریبا سه تا پنج و نیم سانتی متر است، تفاوت فاحش دیگر در دو جنس نر و ماده علاوه بر اندازه ی بدن رنگ بالها است، رنگ بال در جنس ماده سفید نبوده و قهوه ای رنگ است اما همان نقوش مواج روی بالهای جلویی را مانند جنس ماده دارد و بالهای عقبی نیز مانند جنس ماده ساده و بدون نقش و نگار نبوده و دارای نقوش موازی است، علاوه بر این تفاوتها در جنس نر شاخک شانه ای دو طرفه بوده که این شانه ها بر روی هم خوابیده اند، کارایی این شانه ی دو طرفه برای جنس نر رصد کردن و ردیابی فرمون حشرات ماده برای جفت گیری است.

ریخت شناسی تخم آفت ابریشم باف ناجور

این آفت تخم خود را در دستجات با تعداد بالا و در سطوح با ارتفاع پایین از جمله کنده های درختان، در کنار سنگ و آجر و قسمت پایینی ساختمانها قرار می دهند، دسته ی تخم شامل 50 تا 100 عدد تخم بوده که در یک توده به شکل بیضی و پوشیده از موهای قهوه ای رنگ قرار داده می شود، موهای قهوه ای رنگ در واقع از انتهای بدن ماده روی دسته ی تخم را برای حفاظت بیشتر می پوشاند.

ریخت شناسی لارو آفت ابریشم باف ناجور:

بدن لاروها دارای بندهای است که در دو طرف به جز بند اول برآمدگی دارد، این برآمدگیها در پنج جفت اول آبی رنگ و شش جفت بعدی به رنگ آجری است، در حد وسط حلقه ی نهم و دهم بدن لارو یک برآمدگی قرمز رنگ نیز وجود دارد که نشانگر بارز این آفت است، علاوه بر این نشانه ها لارو آفت ابریشم باف ناجور دارای سه نوار روشن بر پشت بدن خود نیز است.

از دیگر نشانه های لارو این آفت این است که روی جفت برآمدگیهای دو طرف بدن دستجات موی بلند وجود دارد اما در وسط بدن این موها کوتاهتر هستند، لارو دارای یک سر بزرگ به رنگ زرد با دو لکه تیره است، علاوه بر این دو لکه سیاه سر دارای تعداد بسیار زیادی نقطه سیاه تیره است.

شکل شناسی شفیره آفت ابریشم باف ناجور:

شفیره ی این پروانه نیز مانند لارو آن دارای مو و به رنگ قهوه ای است، اندازه ی این شفیره حدود دوتا سه سانتی متر است، در واقع شفیره های بزرگتر ماده و کوچکترها نر هستند، شفیره به وسیله ی یک بند یا قلاب از یک قسمت امن آویزان می شود.

سیکل زندگی آفت ابریشم باف ناجور:

چرخه ی زندگی این آفت بسیار جالب است و با داشتن تها یک نسل در سال و مدت محدود خسارت زای لاروی به دلیل حجم بالای آفت خسارت بسیار زیادی وارد می کند.

آفت ابریشم باف ناجور در فاصله ی مردادماه تا اواخر زمستان را به صورت تخم سپری می کند، در صورت گرم شدن هوا در فصل زمستان و آغاز فعالیت درختان و برگ دادن آنها تخم ها نیز زود تر از بهار تفریخ می شوند اما به طور کلی در مناطق گردو کاری این تخم ها در اواسط فروردین ماه تفریخ می شوند، لاروهای خارج شده مدت زمان زیادی را به همان صورت دسته ای و گروهی که خارج شده اند در یک فضای محدود بدون اینکه تغذیه داشته باشند پرسه می زنند.

لاروها به محض جوانه زدن درختان میزبان مانند درختان گردو به روی برگ و جوانه های که برای خرید نهال گردو مهاجرت کرده و تغذیه خو را به ویژه از جوانه های گردو آغاز می کنند، در اینجاست که بیشترین خسارت را به تولید برگ و جوانه های بارده و گلهای نر و ماده می زنند، لاروهای تغذیه کننده از برگ به لحاظ تغذیه ای حریص بوده و در مدت تغذیه از برگها خسارت شدیدی وارد می کنند.

لاروهای تغذیه کننده در شب در جستجوی برگ و جوانه برای تغذیه بوده و در طول روز برای فرار کردن از دست شکارچیان مانند پرندگان سعی می کنند خود را به پناهگاه برسانند، این لاروها دو بار پوست اندازی کرده و دو سن لاروی را پشت سر می گذارند، پس از تکمیل تغذیه ی لارو سن دو که تقریبا مصادف با خرداد ماه است تشکیل شفیره می دهند.

لاروها برای تبدیل شدن به مرحله ی شفیرگی سعی می کنند چند برگ را به هم با تارهای ابریشمی ببافند و در فضای امنی که ایجاد می کنند شفیره را تولید می کنند، این لاروها همچنین ممکن است روی کنده ی درختان یا قسمتهای پایینی ساختمانها شفیره تولید کنند، طول دوره ی شفیرگی دو تا سه هفته بوده و برخی موارد روی تنه ی درختان اجتماعی از شفیره ها به صورت دستجات 150 عددی دیده می شوند.

پس از حدود دو هفته حشرات بالغ پدیدار می شوند، حشرات نر دو تا سه روز زودتر از حشرات ماده ظاهر می شوند، پروانه های نر و ماده از گرده گلها تغذیه می کنند و خسارت ندارند، پروانه های ماده پس از خروج از شفیره در همان دستجات چند ده تایی در محدودی کوچک تحرک دارند و قدرت پرواز وحرکت زیادی ندارند، در عوض پروانه های نر با انجام رقص مخصوص به سمت فرمون پروانه ی ماده جذب شده و جفتگیری می کنند، هر پروانه ماده تنها یک بار جفتگیری کرده و پس از آن برای تخم گذاری آماده می شود.

پروانه های ماده طی سه تا پنج روز حدود 2000 تخم در دسته جات صد تا چهارصد تایی قرار می دهند و این دستجات تخم به فاز زمستان گذانی می روند، در واقع این آفت تنها در فاصله ی اواخر اردیبهشت تا اواخر تیر که در فاز لاروی به سر می برند و بنابراین تنها دو ماه از سال را به درختان خسارت می زنند اما با توجه به تعداد بالای تخمی که می توانند بگذارند و میزان حریص بودن آنها در تغذیه خسارت آنها می تواند سال به سال به صورت صعودی افزایش پیدا کند.

دامنه ی میزبانی و پراکنش جغرافیایی:

این آفت در ابتدا در چین، شمال آفریقا و شمال آمریکا وجود داشت اما همراه با محموله های چوب و ساییر محصولات کشاورزی به سایر نقاط دنیا از جمله آسیا، خاورمیانه و اروپا رفته و در این مناطق به ویژه روی درختان جنگلی مستقر شده است.

در ایران این آفت به ویژه در جنگلهای همیشه سبزمناطق شمالی و شمال غرب کشور، باغهای قسمتهای شمالی استان تهران مانند فشم و مناطقی که به لحاظ آب و هوایی معتدل هستند و میزبان مناسب برای آنها وجود داشته باشد وجود دارند.

از نظر دامنه ی میزبانی به جرات می توان گفت بیش از 1000 گونه ی گیاهی متعدد و در معرض خطر خسارت این آفت وجود داشته و بنابراین این آفت به هیچ عنوان گرسنه نمی ماند، درختان جنگلی همیشه سبز و خزان دار مانند انواع بید، چنار، بلوط، شوکران و درختان میوه مانند گردو را مورد خسارت قرار می دهد. که در قیمت نهال گردو تاثیر دارد.

علائم حضور آفت ابریشم باف ناجور در باغ:

اولین نشانه ی حضور این آفت در باغ قطعا حضور افرارد بالغ در باغ است، پروانه ها نسبتا درشت بوده و به راحتی در باغ قابل مشاهده هستند،همانطور که پیش تر نیز بیان شد پروانه ی ماده تقریبا ساکن و این پروانه های نر هستن که مرتب در حال جستجوگری و پرواز هستند، با کمی دقت به تنه ی درختان و کناره ی سنگها می توانید تجمع پروانه های ماده را مشاهده کنید که منتظر جفت گیری و تخم گذاری هستند.

دومین نشانه از حضور این آفت در باغ به خسارت ناشی از تغذیه ی آفت از برگ نهال گردو بر میگردد، لارو این آفات در سن اول به صورت تجمعی حرکت کرده و از پارانشیم برگ تغذیه می کنند بنابراین با شرع تغذیه بافت برگ را به صورت سوراح سوراخ در آورده و حالت آبکشی به برگ می دهند، به مرور با افزایش تغذیه از پهنک برگ می توانید ببینید که برگ کاملا لخت شده است.

علاوه بر مشاهده ی علائم لخت شدن برگها و سوراخ شدن آنها با کمی دقت می توانید لارهای تجمعی یا انفرادی آفت را که ظاهر بسیار تیپیک و منحصر به فردی هم دارند مشاهده کنید، بنابراین نشانه ی دیگر حضور آفت در باغ حضور لاروهای آفت با ظاهر کاملا تیپیک است.

نشانه ی دیگر فعالیت این آفت در باغ به زمانی برمی گردد که لاروها به پایان تغذیه در انتهای سن دوم لاروی رسیده اند و تصمیم دارند تولید شفیره کنند، در این مرحله شاهد علائم به هم بافته شدن چند برگ و تولید پناهگاه لوله ای شکل بر روی درختان هستید که با تارهای ابریشم مانند به هم بافته شده و پس از باز کردن این برگها شاهد حضور شفیره داخل آن هستید، لازم به ذکر است که ممکن است لارو برای تشکیل شفیره خود را از درخت به پایین انداخته و در جایی امن تر تولید شفیره کند.

راه های انتقال آفت به باغ:

همانطور که در مطالعه ی چرخه ی زندگی آفت دانستید پروانه های ماده و تخم گذار قدرت پرواز ندارند و این حشرات معمولا بر روی همان درخت تخمگذاری می کنند اما شفیره هایی که در جایی غیر از برگ درختان تشکیل می شوند مانند شفیره ی روی کنده ها و یا ابزار کشاورزی و غیره می تواند به وسیله ی انسان جا به جا شده و به مناطق و باغات دیگر وارد شود.

انتقال کنده هایی که روی آنها تخم گذاشته شده و همینطور انتقال به وسیله ی پرندگان می تواند مسیرهای جابجایی این آفت باشد، با توجه به مسیرهای انتقال موجود این آفت همچنین می تواند همراه با نهال نیز وارد باغ جدید شود.

کنترل آفت در باغات گردو:

کنترل آفت ابریشم باف ناجور به چند دسته عملیات بسیار مهم تقسیم بندی می شود:

کنترل ورود آفت به باغ با کنترل ورود چوب، ابزار و سایر ادوات کشاورزی به ویژه در مناطقی که حضور آفت گزارش شده است.
کنترل مکانیکی آفت:

این روش کنترل به از بین بردن لارو و شفیره ی آفت با روشهای گوناگون وابستکی دارد به عنوان مثال از آنجایی که لاروها به صورت دسته جمعی در ابتدای زندگی خود فالیت می کنند برخی باغداران با قرار دادن پارچه و یا مقوا دور تنه ی درختان سعی می کنند تا زمانی که در طول روز لاروها خود را از روی درخت به پایین می اندازند تا به پناهگاه بروند آنها را جمع آوری کرده و از بین ببرند.

راه دیگر استفاده از پرندگان در باغ تست، در مدت ظهور آفت از چرای پرندگان در پای درختان در طول روز استفاده کنید، بنابراین زمانیکه لاروها خود را روی زمین می اندازند توسط پرندگان شکار می شوند.

کنترل بیولوزیک:

کنترل بیولوژیکی منوط به استفاده از پارازیتوئید های تخم، لارو و شفیره می شود، این پارازیتوئید ها قدرت بسیاری در کنترل آفات دارند و در بیشتر مناطقی که آفت وجود دارد این پارازیتوئیدها نیز وجود دارند،شما باغداران کافی است با مدیریت سم پاشی و استفاده از سموم ایمن از جمعیت آنها حمایت کرده و اجازه ندهید در اثر سم پاشیهای بی رویه از بین بروند.

کلام آخر:

این آفت با وجود اهمیت بالایی که دارد و خسارت بالایی که می زند، کنترل دشواری ندارد تنها کافی است تمام تلاش خود را برای از بین بردن لاروها و شفیره های آنها به صورت مکانیکی و یا حمایت از جمعیت پارازیتوئیدها به کار ببندید، البته سم پاشی در زمان ظهور لاروها با استفاده از سم هورمونی دیمیلین نیز موثر عمل می کند.