داشتن دانش کافی در رابطه با ارتباط اکولوژیک درختان میوه مانند گردو با محیط و موجودات زنده ی پیرامون خود به ما کمک می کند که شرایط مناسبی را برای رشد و باروری بهتر این درختان فراهم کرده و با این کار نه تنها به باردهی و سود دهی بیشتر دست پیدا می کنیم بلکه گام بزرگی را در جهت حفظ منابع طبیعی و توسعه ی کشاورزی پایدار بر می داریم، در این مقاله ضمن بررسی شرایط اکولوژیک مناسب برای رشد درختان گردو به شما می آموزیم چگونه می توانید این شرایط را برای درختان گردوی خود فراهم کنید.
اکولوژی که در کشاورزی به اگرو اکولوژی شناخته می شود در واقع به علم مطالعه ی بر همکنش گیاهان و درختان با شرایط محیطی مانند آب، هوا، نور، خاک و تغذیه و همینطور برهمکنش آنها با موجودات مفید و غیر مفید میکروسکوپی و یا ماکروسکوپی گفته می شود، در ادامه به بررسی تک تک این عوامل خواهیم پرداخت.
در این قسمت به تاثیر شرایط محیطی اکولوژیک موثر بر رشد درختان گردو می پردازیم.
یکی از مهمترین شرایط محیطی اکولوژیک موثر بر رشد درختان گردو ماکزیمم و مینیمم درجه دمای هر منطقه خواهد بود، درست است که بسیاری از ارقام گردو مناسب برای مناطق سردسیر هستند اما ارقام گردویی هم وجود دارند که قابلیت کاشت در مناطق گرمسیر را دارند و در این زمینه تنها درجه دمای بیشینه و کمینه در تابستان و زمستان است که می تواند نشان دهنده ی دامنه ی تحمل گردو به شرایط محیطی یک منطقه باشد.
در بحث دمای قابل تحمل درختان گردو در مورد زمستان بیشتر ارقام گردو در زمان خواب قابلیت تحمل دمای پایین تا منفی 30 درجه سانتی گراد را دارند اما زمانی که وارد مرحله ی گلدهی می شوند به سختی می توانند حتی تا منفی دو درجه را تحمل کند و در صورت برخورد زمان شکوفه دهی با این دما شکوفه ها می ریزند، از آنجایی که شرایط دمایی مطلق نبوده و ممکن است در هر منطقه ای در زمان شکوفه دهی درختان گردو سرمای نابهنگام اتفاق بیوفتد بهترین راه مقابله با این مشکل خرید نهال گردو دیر گل مانند نهال گردو چندلر پیوندی است.
در مورد دمای بالا هم حساسیت درختان گردو باید لحاظ شود، اغلب ارقام گردو قابلیت تحمل دمای بیشتر از 38 درجه را ندارند و بهترین دما برای رشد درختان گردو بازه ی دمایی بین 5 تا 30 درجه سانتی گراد است، البته ارقامی از گردو هستند که تحت عنوان گردو گرمسیری شناخته می شوند مانند نهال گردو پکان و یا نهال گردو پالیز تیپ 6 گرمسیری که قابلیت کاشت در مناطق گرمسیر را دارند.
در این زمینه باید تامین نیاز سرمایی درختان نیز در نظر گرفته شود، مجموع ساعات سرمای زیر هفت درجه سانتی گراد در زمستان می تواند درختان را برای شکوفایی در بهار آماده کند، این ساعات سرمای زیر هفت درجه در زمستان به از بین رفتن هورمون خواب در گیاه و شکسته شدن خواب زمستانی کمک می کند و نقش بسیار مهمی در رشد و باردهی گردو دارد.
فاکتور اکولوژیک محیطی دیگر که بر رشد و باردهی درختان گردو موثر است دریافت نور کافی است، نور نه تنها برای گردو بلکه برای همه ی گیاهان دارای برگ سبز اهمیت دارد چرا که موتور گرداننده ی کارخانه ی غذا سازی گیاهان با برگ سبز نور است و در صورت دریافت نکردن نور کافی نمی توانند به خوبی غذا سازی کنند، برای تامین نور کافی در رشد درختان گردو در نظر گرفتن رقم گردو، ارتفاع گردو در زمان بلوغ، شیب زمین و رعایت فاصله ی مناسب بین درختان در زمان احداث باغ بسیار اهمیت دارد، باغداران می توانند تنها با در نظر گرفتن فاصله ی مناسب بین درختان گردو از بابت تامین نور کافی برای رشد و باردهی بهتر اطمینان خاطر کافی را حاصل کنند
درخت گردو نیز به عنوان یک موجود زنده به آب نیازمند است، تامین آب کافی برای رشد درختان گردو مانند هر موجود زنده ی دیگر حیاتی است، اما در مورد آبیاری درختان گردو باید توجه داشت که این درختان به آبیاری بیش از حد واکنش منفی نشان می دهند، در واقع باید خاک پای گردو در فاصله ی دو آبیاری خشک شود تا ریشه ی گردو زمانی را برای احیای خود و تنفس داشته باشد و مجددا درختان آبیاری شود.
به منظور تنظیم صحیح آبیاری درختان گردوی خود می توانید ازسیستمهای آبیاری قابل مدیریت دقیق مانند سیستمهای آبیاری تحت فشار استفاده کنید.
درخت گردو به خاک حاصلخیز احتیاج دارد اما حاصلخیزی خاک به معنای اضافه کردن انواع کودهای شیمیایی به خاک نیست این کار نه تنها تاثیر مثبتی در افزایش رشد و باردهی درختان گردو ندارد بلکه به مرور زمان باعث تخریب بافت خاک خواهد شد و این موضوع با کشاورزی پایدار و حفظ محیط زیست مخالف است.
خاک حاصلخیز دارای اسیدیته ی خنثی، زهکش مناسب، مواد غذایی کافی و قابلیت نگهداری آب است، خاک حاصلخیز جمعیت پویا و فعالی از میکروارگانیسمهای مفید تجزیه ی کننده ی مواد آلی را دارد که می تواند با انجام فرآیند تجزیه در خاک به بهبود بافت و اسیدیته ی خاک نیز کمک کند و این امر با استفاده ی بی رویه از سموم و کود های شیمیایی در خاک منافات دارد.
به همان اندازه که درختان گردو با شرایط محیطی پیرامون خود مانند آب، هوا، دما، خاک و نور در ارتباط بوده و این شرایط بر روی عملکرد آنها موثر اند، این درختان با شرایط زیستی اطراف خود نیز در تعامل هستند، این شرایط زیستی در واقع موجودات زنده ای هستند که رشد درختان گردو را تحت تاثیر قرار می دهند، این موجودات می توانند سبب افزایش رشد و عملکرد شوند و یا بالعکس سبب کاهش رشد و عملکرد درختان گردو باشند، در این قسمت به بررسی موجودات زنده ای که با رشد درختان گردو در تعامل هستند خواهیم پرداخت.
باکتریها، قارچها و نماتدهای آزاد زی مفید بسیاری در خاک وجود دارد که با کمک به تجزیه ی مواد آلی موجود در خاک به رشد درختانگردو کمک خواهند کرد، در سالهای اخیر استفاده ی بی رویه از سموم و کودهای شیمایی هم باعث به هم خوردن تعادل شیمیایی در خاک شده و هم سبب کاهش جمعیت موجودات و میکرو ارگانیسمهای مفید موجود در خاک شده است.
در بین این موجودات مفید حتی میکرو ارگانیسمهای مفیدی وجود دارند که به کنترل بیمارگرهای گیاهی کمک می کنند، به عنوان مثال قارچهایی که بدن نماتد بیمارگر ریشه گرهی را به دام انداخته و آن را هضم می کند، وجود این عامل مفید می تواند راه کنترل بیمارگرها را هموار کرده و حتی ما را از استفاده از سموم شیمیایی بی نیاز کند.
این میکروارگانسمهای مفید را می توانید با استفاده از کودهای دامی پوسیده و همینطور انواع کودهای آلی مانند کودهای سبز به خاک اضافه کرده و یا از جمعیت آنها با استفاده از کودهای آلی و طبیعی حمایت کنید، راه دیگر حمایت از این موجودات عدم استفاده ی بی رویه و خارج از اصول از سموم شیمیایی درون خاک است، توجه داشته باشید که این سموم شیمیایی می تواند حتی وارد آبهای زیر زمینی شده و به چرخه ی غذایی ما وارد شود اما اولین تاثیر خود را بر روی موجودات مفید خاک می گذارد.
حشرات مفید که شامل پارازیتوئیدها و شکارگران آفات گیاهی هستند در طبیعت وجود دارند و در باغات گردو به کنترل آفات کمک می کنند، از دسته ی این حشرات مفید می توان به کفشدوزکها و بالتوریها که شکارگران شته ها هستند اشاره کرد، همینطور زنبورهای پارزیتوئیدی که به کنترل آفت مهم کرم خراط در باغات گردو کمک می کنند و حتی کنه های شکارگری که کنترل جمعیت کنه ی تارعنکبوتی را در دست دارند، همانطور که می بینید در مسیر زندگی آفات خطرناک گردو موانع طبیعی از جمله شکارگران و پارازیتوئیدها وجود دارند که اگر از آنها به خوبی حمایت شود دیگر نیازی به استفاده از سموم شیمیایی نخواهید داشت.
حمایت از آنها نیز مانند حمایت از میکروارگانیسمهای مفید خاک منوط به استفاده نکردن بی رویه از سموم شیمایی خواهد بود که سبب طغیان آفات در اثر از بین رفتن دشمنان طبیعی آنها می شود.
در خاک میکروارگانیسمها و حشراتی هم وجود دارند که می توانند تاثیر منفی در رشد و عملکرد درختان گردو داشته باشند، به عنوان مثال میکرو ارگانیسمهایی مانند قارچ پوسیدگی آرمیلاریایی، شبه قارچ پوسیدگی طوقه و ریشه، نماتد بیمارگر ریشه گرهی و باکتری عامل ایجاد کننده ی گال و یا حشراتی مانند کرم سفید ریشه از دسته موجوداتی هسند که با تغذیه از درخت گردو سبب ایجاد ضعف و کاهش عملکرد این درختان می شوند.
همانطور که در بخش موجودات مفید خاک در تعامل با درختان گردو اشاره کردیم برای کنترل طبیعی تمام این موجودات مضر راه حل طبیعی وجود دارد به شرط اینکه با استفاده ی بی رویه از مواد شیمیایی تعادل طبیعی خاک را بر هم نزده باشیم، راهکارهای مدیریتی دیگری نیز برای کنترل هر عامل بیمارگر و یا آفت وجود دارد که در آخر و در صورت موفق نبودن همه ی آنها می توانید به سراغ راهکارهای شیمیایی و استفاده از سموم بروید اما توصیه می شود استفاده از سموم را بی پروا انجام نداده و از سمومی که برای طبیعت و موجودات غیر هدف مانند موجودات مفید و پرندگان مضر نباشند استفاده کنید.
آفات و بیماریهای تاج درخت گردو حشرات و میکروارگانیسمهایی هستند که نیاز غذایی خود را از شیره ی گیاهی و یا بافت درخت گردو تامین می کنند، حشارتی مانند کرم خراط، سوسک شاخک بلند رزاسه، شته ها و یا انواع کنه ها مانند کنه قرمز اروپایی و کنه ی تار عنکبوتی، میکرو ارگانیسمهایی مانند باکتریهای عامل شانکر سطحی و عمیق پوستی در گردو، باکتری بلایت گردو و یا قارچ آنتراکنوز و بسیاری میکروارگانیسمهای مضر دیگر که می توانند در تعامل با درختان گردو سلامت آنها را به خطر انداخته و باردهی آنها را کاهش دهند.
در مسیر کنترل این موجودات نیز نباید هدف شما از بین بردن کامل جمعیت با استفاده از سموم شیمیایی باشد چرا که با این کار منبع غذایی موجودات مفید را در اکوسیستم به هم زده و جمعیت آنها را مورد تهدید قرار می دهید بلکه با انجام عملیات به زراعی مانند ایجاد یخ آب، شخم زمستانه، از بین بردن میوه های و برگهای آلوده کف باغ و یا هرس شاخه های آلوده جمعیت آنها را می توانید کاهش دهید و در صورت کنترل نشدن و در صورت لزوم هم می توانید از سموم شیمیایی ایمن در کنترل آنها استفاده کنید.
زمان احداث باغ با خرید نهال گردو سالم می توانید تا حد زیادی به کنترل برخی آفات و بیماریها در باغ کمک کرده و در واقع با ممانعت از ورود آنها خود را از دردسرهای کنترل آنها در آینده بی نیاز کنید، برای این منظور بهتر است به مراکز فروش نهال گردو که به صورت معتبر و مجوز دار فعالیت کرده مراجعه کنید و نهال گردو را تنها با دریافت گواهی تایید سلامت از نهالستان تحویل بگیرید.
در تعاملات اکولوزیکی درختان گردو با محیط زنده و غیر زنده ی پیرامون خود به تاثیر گرما، سرما، کم آبی و خسارت آفات و بیماریها اشاره کردیم، ارقامی از گردو که نسبت به این عوامل حساس باشند قطعا بیشترین خسارت را در تعامل با این عوامل خواهند دید اما ارقام مقاوم می توانند در برابر این عومل از خود مقاومت نشان داده و خسارت کمتری خواهند دید.
در زمان انتخاب نهال گردو و یا رقم گردو ممکن است متوجه شوید که قیمت نهال گردو در برخی ارقام بالاتر است که خب این می تواند به دلیل مقاوم بودن نهال گردو به عوامل ذکر شده باشد، البته در زمان خرید نهال گردو باید اطلاعات کافی در رابطه با میزان مقاومت رقم گردو ی انتخاب شده را از کارشناسان فروش دریافت کرده و تنها ارقامی را خریداری کنید که مقاوم باشند مانند ارقامگردو چندلر پیوندی، نهال گردو فرنور پیوندی و یا نهال گردو برتر که علاوه بر باردهی بالا مقاومت بالایی نیز در برابر شرایط محیطی و غیر محیطی نامساعد دارند.
کلام آخر:
کاشت بدون برنامه ی درختان در کنار هم شاید در سالهای اول تاثیر منفی خود را نشان ندهد اما در سالهای بعد و با رسیدن درختان به سن بلوغ و افزایش سایه اندازی تاثیر منفی خود را به صورت سایه اندازی زیاد درختان بر هم و کاهش عملکرد درختان آشکار خواهد کرد، بنابراین توصیه می شود پیش از احداث باغ و کاشت نهال برنامه ی درستی برای نحوه ی چیدمان درختان در کنار هم با توجه به معیارهای مهم ذکر شده در این مقاله در نظر داشته باشید.
در صورتی که برنامه ریزی کردن برای نحوه ی چیدمان درختان درکنار هم برای شما دشوار است می توانید برای دریافت مشاوره در این زمینه و دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ارقام و انواع مختلف درختان میوه مانند قیمت نهال و دیگر اطلاعات با مشاوران ما در تماس باشید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران