بهترین درخت برای مناطق دارای خاک شور

بهترین درخت برای مناطق دارای خاک شور

خاک شور به معنای خاکی است که در آن میزان املاح معدنی بیشتر از حد مجاز باشد، شوری خاک را در آزمایش خاک شناسی و تجزیه ی خاک با نماد EC نمایش می دهند و شما نیز قطعا در نتیجه ی آزمایش خاک خود با این نماد برخورد داشته اید، بسیاری از مناطق و استانهای کشور ما درگیر مشکل شوری خاک با درجات مختلف هستند، عقب نشینی آب دریا از مناطق وسیعی در کشور در طول دوران های زمین شناختی سبب باقی ماندن شوری آب دریا در سطح خاک بسیاری از مناطق شده است.

بهترین درخت برای مناطق دارای خاک شور

بیشترین میزان شوری خاک در مناطق فلات مرکزی ایران مشاهده می شود، مناطقی که اتفاقا دارای آب و هوای گرم و خشک و یا گرم و نیمه خشک هستند، آب و هوای گرم و خشک و گرم و نیمه خشک این ویژگی را دارد که میزان بارندگی بسیار کمتر از میزان تبخیر سطحی از سطح زمین است و همین سبب افزایش املاح در سطوح بالایی خاک می شود که برای کاشت و پرورش گیاهان به کار می رود و همین سبب نامساعد شدن شرایط خاک برای کشاورزی می شود.

دلیل دیگر افزایش میزان شوری خاک استفاده از آب آبیاری با درصد بالای املاح و شوری است، این املاح به مرور زمان در بافت خاک باقی مانده و خاک منطقه کشاورزی را شور می کند، در بسیاری از موارد کشاورزان حتی دیگر قادر به کشت وکار در زمین آن منطقه نخواهند بود.

در این مقاله به بررسی کاشت یک نوع درخت میوه مناسب برای مناطق دارای خاک شور می پردازیم پس با ما همراه باشید.

تجاری ترین درخت میوه برای کاشت در شوره زار:

با توجه به اینکه مناطق وسیعی از ایران با مشکل شوری خاک مواجه بوده و کاشت و پرورش بسیاری از انواع درختان میوه در این خاکها امکان پذیر نیست بنابراین باغداران در این مناطق به دنبال کاشت درختی هستند که با شوری آب و خاک نه تنها سازگار باشد بلکه محصولی اقتصادی و به صرفه تولید کند.

پسته درختی تجاری برای مناطق شوره زار:

همانطور که می دانید در فلات مرکزی ایران یعنی استانهای یزد، کرمان، اصفهان و سمنان مناطق وسیع نهال پسته کاری وجود دارد، دلیل انتخاب این نوع درخت میوه برای کاشت در این شهرها به طور عمده به شوری بالای خاک و آب این مناطق برگشته و اینکه این درخت به شوری خاک بسیار مقاوم بوده و حتی عملکرد بسیار بهتری نیز نسبت به خاک شیرین از خود نشان می دهد.

بهترین درخت برای مناطق دارای خاک شور

علاوه بر این درخت پسته نسبت به کم آبی نیز مقاوم است، شرایط کم آبی و بحران آب مساله ای است که باغداران و کشاورزان این استانها سالیان سال است که به واسطه ی گرم و خشک بودن منطقه و میزان کم بارش جوی و همینطور تبخیر بالا با آن دست و پنجه نرم می کنند اما خب درخت پسته به خوبی توانسته در برابر این شرایط مقاومت کرده و سود خوبی را نیز عاید کشاورزان این منطقه کرده است.

اصول کاشت درخت پسته در مناطق با خاک شور:

در مورد کاشت درختان پسته نیز باید مانند دیگر درختان میوه ی دیگر شرایط و ضوابط اصلی کاشت درخت میوه را در نظر گرفت.

شرایط و ضوابط کاشت درختان پسته در هر منطقه:

  • شرایط آب و هوایی:

درختان پسته به آب و هوای گرم تابستان و دمای معتدل زمستان علاقه داشته و توان تحمل سرمای زیاد در زمستان را ندارند، بنابراین چنانچه در منطقه ای قصد احداث باغ دارید که خاک شور دارد اما زمستانهای بسیار سرد نیز دارد کاشت درخت پسته نمی تواند گزینه ی خوبی برای شما باشد.

در مورد شرایط آب و هوایی یکی از معضلاتی که حتی در بسیاری از مناطق گرمسیر در برخی از سالها گریبان گیر باغداران پسته می شود مشکل سرما زدگی بهاره است، حتی در فلات مرکزی ایران نیز مشکل سرما زدگی بهاره وجود داشته و در هنگام انتخاب ارقام مناسب برای کاشت باید این فاکتور را در نظر گرفته و حتی المقدور ارقامی را انتخاب کرد که دیر گل باشند.

  • نیاز سرمایی درختان پسته:

درست است که پسته به طور عمده در مناطق گرمسیر کاشته می شود اما یک میوه ی معتدله بوده و نیاز سرمایی خاصی دارد که باید دست کم حداقل نیاز سرمایی درختان جهت باردهی بهتر برآورده شود، در هنگام انتخاب رقم مناسب پسته برای احداث باغ باید این میزان نیاز سرمایی ارقام را با مجموع ساعات سرمای زیر هفت درجه در منطقه ی خود در طول فصول سرد مقایسه کرده و مناسب ترین رقم را انتخاب نمایید.

در بخش پیشین در رابطه با حساسیت درختان پسته نسبت به سرمازدگی بهاره صحبت کردیم، لازم است بدانید در بسیاری از مناطق پسته کاری به منظور جلوگیری از سرما زدگی بهاره درختان را با روغن پاشی مجبور می کنند که دیر شکوفا شوند، روغن پاشی زمانی که تا پیش از دهه ی اول اسفند انجام شود باعث می شود نیاز سرمایی درختان دیرتر تامین شده و یا در صورت تامین شدن گرمای هوای ابتدای بهار دیرتر روی جوانه ها تاثیر گذاشته و درختان دیرتر شکوفا شوند.

  • کیفیت خاک و آب:

درست است که درختان پسته در زمینهای با شوری بالا قادر به رشد و باردهی هستند اما شوری قابل تحمل این درختان نیز حدی داشته و نباید شوری خاک بیشتر از حد مجاز باشد، شما می توانید با انجام آزمایش EC از خاک و آب میزان شوری آنها را سنجیده و با مشورت گرفتن از کارشناسان زبده در این زمینه در صورت امکان آن را اصلاح کنید و در صورتی که امکان اصلاح وجود نداشته باشد توصیه می شود سرمایه ی خود را در زمینی که شوری آن حتی در حد قابل تحمل برای رشد پسته نیز هدر ندهید.

علاوه بر میزان شوری خاک فاکتورهای کیفی دیگری در مورد خاک وجود دارد که در میزان رشد و باردهی درختان پسته موثر است، به عنوان مثال میزان عناصر غذایی و بافت خاک که باید حتما قبل از کاشت نهال پسته مورد بررسی قرار گرفته و تا جای امکان اصلاح شود.

کاشت اصولی درختان پسته:

برای اینکه بتوانید از درختان پسته ی باغ خود بیشترین منفعت را ببرید و هزینه ی کمتری نیز برای شما در پی داشته باشد اولین گام انتخاب نهالستان مناسب برای خرید نهال است، سابقا باغداران خودشان نهال پایه را می خریدند و پس از کاشت سه تا پنج سال صبر می کردند تا نهال آماده ی پیوند زدن شود، پس از آماده شدن نهال برای پیوند زدن عمل پیوند زدن را خودشان و یا افراد ماهر در این زمینه روی زمین اصلی انجام می دادند، این کار چند ایراد اساسی داشت.

اولین ایراد و بزرگترین آن این است که هزینه ی نگهداری پایه ی پسته که قرار نیست باردهی داشته باشد در این چند سال بسیار بالا است و در واقع هخزینه ای است که از جیب مالک باغ می رود و ممکن است به راحتی بر نگردد، ایراد دوم اینکه فردی که پیوندمی زند از سالم بودن پایه و یا پیوندک به طور کامل مطمئن نبوده و بنابراین در بسیاری از موراد مرجعی می شود برای انتقال بسیاری از بیماریهای پسته در باغ، بنابراین کار درستی نیست.

امروز نهالستانهای معتبر که اقام به فروش نهال پسته می کنند این نهالها را به صورت پیوند خورده و آماده در اختیار مشتری گذاشته و صاحبان باغ پسته دیگر نیازی ندارند که سالها هزینه را برای رسیدن به بارهی درختان پسته بر دوش خود تحمیل کنند،قیمت نهال پسته ی تجاری که در نهالستانهای معتبر تولید می شوند علاوه بر اینکه گواهی سلامت داشته و منبعی برای شیوع بیماریها نمی شوند بلکه در کمترین زمان و حداکثر پس از سه سال از کاشت نهال به باردهی می رسند.

آماده سازی زمین و حفر چاله برای کاشت پسته:

از آنجایی که بهترین سیستم آبیاری در باغات پسته با توجه به محدودیت آب در مناطق پسته کاری سیستم آبیاری قطره ای است بنابراین در هنگام آماده سازی زمین نیازی به شیب بندی نبوده و تنها کافی است زمین را هموار کنید، حتی در مورد هموار کردن هم چنانچه از سیستم آبیاری تحت فشار بابلر با استفاده از تیپهای انعطاف پذیر آبیاری استفاده کنید نیازی به همرار کردن زمین نیز نداشته و کار اجرای سیستم آبیاری در زمین ناهموار هم امکانپذیر خواهد بود.

در آماده سازی زمین تنها کاری که باید انجام داد اصلاح باف خاک و میزان مواد غذایی داخل خاک با تکیه بر نتیجه ی آزمایش تجزیه ی خاک است و در نهایت حفر چاله برای کاشت نهال پست انجام می شود.

حفر چاله برای کاشت نهال در مورد کاشت نهالهای تجاری معمولا با فاصله ی 4 متر در 4 متر انجام می شود، حجم تاج نهالهای تجاری پسته با توجه میزان هرسی که باید سالانه انجام شود به گونه ای است که شاخه ی درختان در هم فرو رفتگی نخواهند داشت، بنابراین یکی از مزایای خرید نهالهای تجاری پسته این است که شما می توانید تعداد درخت بیشتری را در واحد هکتار داشته باشید.

ارقام تجاری پسته علاوه بر حجم تاج مناسب مقاومت خوبی نیز در برابر آفات و بیماریها از خود نشان داده و معضل کنترل آفات و بیماریها در درختان پسته را تا حد زیادی برطرف کرده است، علاوه بر این موارد باردهی بالاتر این ارقام نسبت به ارقام بومی باعث سود دهی بیشتر باغات پسته می شود، بنابراین با انتخاب نهالستان مناسب خرید نهال پسته را در ارقام تجاری مناسب با منطقه و شرایط آب و هوایی خاص منطقه ی خود انجام دهید.

کاشت نهال:

چنانچه حفر چاله به درستی انجام شده باشد در مرحله ی کاشت تنها کافی است نهالهای پیوند خورده را در چاله ها قرار دهید.

کاشت گرده افشان: یکی از موضوعاتی که در باردهی درختان پسته باید در نظر گرفته شود دگر گرده افشان بودن درختان پسته است، این موضوع سبب می شود که این درختان به پایه ی گرده افشان برای باردهی نیاز داشته باشند بنابراین در زمان خرید نهال پسته به خرید رقم مناسب گرده افشان نیز توجه داشته باشید، علاوه بر رقم مناسب گرده افشان باید تعداد مناسب نیز در واحد هکتار رعایت شود.

نگهداری از باغات پسته تا به ثمر رسیدن آنها:

درست است که درختان پسته به شوری خاک و کم آبی مقاوم هستند اما عدم توجه به تجمع شوری در خاک و همینطور نظم درآبیاری باعث ضعیف شدناین درختان و حمله ی انواع آفات و بیماریها به آن می شود.

توجه داشته باشید که تغذیه ی درختان پسته به منظور باردهی هرچه بیشتر آنها به ویژه با عناصر ریز مغذی که کمبود آنها به ویژه در خاکهای شور زیاد احساس می شود بسیار اهمیت دارد، اما با این وجود نباید تغذیه را بدون آگاهی و به صورت فله ای انجام دهید، کار تغذیه ی باغات پسته برای ثمر دهی بهتر باید با استناد به آزمایش تجزیه ی خاک و برگ درختان انجام شده و با تعیین کمبودهای وقعی و غیر واقعی عناصر در خاک نسبت به کود دهی مناسب درختان در زمان مناسب اقدام کرد.

هرس درختان پسته:

یکی از مهمترین موضوعات در رابطه با باردهی درختان پسته هرس این درختان تحت عنوان هرس فرم و یا هرس باردهی است، انجام این دونوع هرس بسیار ضروری است اما باید حتما توسط افراد متخصص انجام شود، علاوه بر ایندونوع هرس، هرس شاخه های آفت زده و بیمار با آفات کرمانیا، زنجره و زنجرک پسته، پسیل پسته، سرشاخه های بیمار با قارچ پسیلومایسز و سایر عوامل بیمارگر در کنترل این آفات و بیماریها بسیار موثر است.

آفات و بیماریهای مهم و رایج در درختان پسته:

درختان پسته ای که حساس باشند و یا به دلیل عدم رسیدگی اصولی از قبیل آبیاری و کود دهی ضعیف شده باشند به شدت تحت تاثیر آفاتی مانند سوسکها و پروانه های سرشاخه خوار، آفات میوه ی پسته، آفات مکنده مانند شته ها، کنه ها، پسیل و زنجره قرار می گیرند، علاوه بر اینها عوامل بیمارگری مانند سرخشکیدگی پسیلومایسزی، پژمردگی ورتیسیلیومی پسته و پوسیدگی فایتوفتورایی طوقه و ریشه و همینطور نماتد ریشه گرهی در پسته نیز می توانند در شرایط ضعف درختان پسته بسیار خسارت آفرین باشند.

برای مدیریت آنها کافی است قبل از ابتلا به این آفات و بیماریها نسبت به تقویت درختان خود اقدام کرده و هرس اصولی را از برنامه مدیریتی حذف نکنید.

آبیاری درختان پسته:

آبیاری درختان بالغ پسته هر 15 روز انجام می شود اما با توجه به میزان گرمای هوا در هر منطقه برخی باغداران فاصله ی آبیاری را تا 20 روز نیز افزایش می دهند، دور و میزان آبیاری درختان پسته در زمستان متغیر بوده و به میزان بارش بستگی دارد.

برداشت پسته:

برداشت پسته در زمانی صورت می گیرد که پوست نرم و سبز رنگ آن هنوز وجود دارد و برای فرآوری پسته محصول برداشت شده را باید هرچه سریعتر به کارخانه های فرآوری فرستاد تا به خوبی پوست گیری، شسته و خشک شوند، تعلل در این مرحله سبب افزایش رشد قارچهای ساپروفیت در انبار می شود، این قاچها مانند آسپرژیلوس می توانند توکسینهایی را در شرایط دمایی و رطوبتی انبار تولید کنند مانند آفلاتوکسین که روی محصول باقی مانده و باعث ریجکت محصول در صادرات می شود، بنابراین در انجام سریع این مرحله نباید کوتاهی کرد.

بهترین درخت برای مناطق دارای خاک شور

کلام آخر:

چنانچه به نبال تجاری ترین و اقتصادی ترین درخت میوه برای بهره برداری از زمینهای شور خود هستید پسته مناسبترین انتخاب است، اما باید دقت کنید این مقاومت به شوری دلیل بر این نیست که درختان را می توانید مورد بی توجهی در آبیاری و تغذیه قرار دهید، درختان پسته ای که به میزان کافی تغذیه شده و آبیاری شوند باردهی مطلوبی داشته و تحت تاثیر خسارت آفات و بیماریها قرار نمی گیرند.

همچنین باید متذکر شویم که برخی از نهال‌ها مانند نهال گردو، نهال بادام، نهال شلیل و نهال انگور نیز تا حدودی به خاک‌های شور مقاومت دارند، برای اطلاع از این که چه نهالی در خاک مورد نظر بهتر جواب خواهد داد باید آزمایش خاک انجام داد.

مقالات مرتبط




نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ارتباط با برترنهال