نحوه صحیح آبیاری درخت بادام + نکات طلایی

نحوه صحیح آبیاری درخت بادام + نکات طلایی

یکی از پرسش های مهمی که در زمان احداث باغ مطرح می شود نحوه ی آبیاری درختان است، در این مقاله شما را با نحوه ی صحیح آبیاری باغ بادام و فاکتورهای موثر بر نیاز آبی باغ بادام آشنا خواهیم کرد.

نحوه صحیح آبیاری درخت بادام + نکات طلایی

فاکتورهای موثر بر میزان نیاز آبی درختان بادام:

اهمیت ندادن به میزان نیاز آبی درختان بادام و آبیاری کردنهای غیر اصولی نتیجه ی خود را امروزه به صورت از بین رفتن بافت خاک و منابع آبی سرزمینمان نشان داده است، منابع آب و خاک کشور را برای باغداری های سنتی و قدیمی از دست دادیم در حالی که از این باغداری های سنتی و قدیمی نتیجه گیری سود بخشی هم نداشتیم و این به معنای ضرر کردن از صفر تا صد باغداری است.

اما حال که می دانیم آبیاری کردن بی حساب و کتاب و غیر اصولی نمی تواند برای ما سود بخش باشد باید در پی راهکارهای موثری باشیم تا علاوه بر حفظ منابع آب و خاک به بهره برداری مناسب از باغ بادام نیز دست پیدا کنیم، یکی از این راهکارها توجه داشتن به نیاز آبی درختان بادام است.

  • رقم بادام:

نوع رقم یکی از فاکتورهای مهم موثر بر نیاز آبی بادام است، برخی از ارقام بادام نسبت به خشکی و کم آبی مقاوم هستند به طوری که می تون آنها را حتی به صور دیم کاشت و بهره برداری مناسب داشت مانند نهال بادام آذر خوشه ای که مقاوم خوبی به کم آبی نشان می دهد اما برخی دیگر از ارقام بادام به ویژه ارقام قدیمی و غیر تجاری مقاوم بالایی نسبت به خشکی و کم آبی نداشته و خشک می شوند.

  • بافت خاک:

اینکه بافت خاک باغ شما از چه نوعی باشد در میزان نیاز درختان بادام شما تاثیر زیادی دارد، بافت خاک سبک که درصد بالایی شن و یا ماسه داشته باشد آب را به سرعت از خود عبور می دهد و آب از محدوده ی ریشه خیلی سریع خاج شده و به عمق خاک می رود و بنابراین درختان بادامی که در خاک سبک کاشته می شوند نیاز آبی بیشنری به ویژه در فصل گرما خواهند داشت.

بر خلاف تصور عموم که گمان می کنند آب در بافت خاک سنگین مدت بیشتری باقی می ماند این گونه نبوده و در بافت خاک سنگین نیز ما آب زیادی را از دست خواهیم داد اما در بافت خاک رسی و سنگین قضیه کاملا عکس بافت خاک سبک است به طوری که در اثر نفوذ دیر هنگام آب به درون خاک لایه های عمیق تر خاک آب وارد نشده و بخش زیادی از آب آبیاری در سطوح بالایی خاک می ماند به همین دلیل در اثر تابش خورشید به ویژه در تابستان بخش زیادی از آب آبیاری بدون اینکه به ریشه برسد تبخیر شده و بخش بزرگی نیز به جای اینکه مدت زمان بیشتری در دسترس ریشه درخت باشد تبخیر شده و نیاز آبی درخت بادام را بیشتر خواهد کرد.

اما در مقابل دو نوع بافت سبک و سنگین بافت خاک لومی را داریم که بهترین نوع بافت خاک برای احداث باغ میوه است، بافتی که هم نفوذپذیری و تخلخل خاک سبک را دارد و هم آب را از خود عبور نداده و ظرفیت بالایی برای نگهداری آب دارد و از این رو مقدار آبی که برای آبیاری استفاده می شود برای مصرف درخت استفاده شده و هدر رفت آب در این بافت خاک به شدت پایین است.

  • شرایط آب و هوایی:

شرایط آب و هوایی نیز بر میزان نیاز آبی درختان بادام بسیار موثر است، در شرایط آب و هوایی که برخی مناطق که با تابستانهای گرم مواجهیم قطعا نیاز آبی درختان بادام در تابستان در این مناطق بیشتر از مناطقی است که تابستان معتدل داشته و میزان تبخیر و تشنگی گیاه کمتر است.

در مناطق با تابستانهای گرم تبخیر سطحی از سطح برگ نیز به دلایل ایجاد تشنگی در درختان بادام اضافه شده و همین امر سبب می شود نیاز آبی درختان بادام در این مناطق بیشتر هم باشد، به همین دلیل است که احداث باغ دیم در مناطقبا تابستانهای گرم ایده ی بسیار بدی است.

نحوه صحیح آبیاری درخت بادام + نکات طلایی

  • نوع کاشت بادام:

بادام را بسته به ویژگیهای بارندگی منطقه به دو صورت دیم و آبی می کارند، قطعا نیاز آبی درخت بادامی که در کاشت دیم قرار دارد به دلیل اینکه از ابتدای زمان کاشت نهال به شرایط کم آبی خو کرده است بسیار کمتر از بادامی است که از ابتدا به صورت آبی کاشته شده و به نظم در آبیاری عادت کرده است.

  • فصل:

تاثیر فصل بر نیاز آبی درختان بر هیچ کس پوشیده نیست به طوری که همه ما می دانیم میزان نیاز آبی درختان در تابستان، در زمان تشکیل میوه و اوج گرما بسیار بیشتر از نیاز آبی درختان در فصل زمستان است، در برخی مناطق که میزان بارش زمستان کافی باشد درختان بادام ممکن است در زمستان حتی به آبیاری نیاز نداشته باشند.

  • سن درخت بادام:

نهال تازه کاشته شده در یکی دو هفته ی ابتدایی به دست کم دوبار درهفته نیاز به آبیاری دارد، اما به مرور با ریشه دواندن در خاک و مستقر شدن نیز آبی به تدریج کاهش پیدا می کند به طوری که می توان درختانبادام در سن بلوغ در فصل تابستان را به فاصله ی دو هفته از یکدیگر آبیاری کرد، البته فصل کاشت نهال نیز در این امر موثر است.

به عنوان مثال درست است که نهال تازه کاشته شده به دو بار در هفته آبیاری احتیاج دارد اما اگر نهال را در ابتدای زمستان در مناطقی که بارش زمستانه خوب است بکارید نیاز آبی با بارش تامین شده و نیاز زیادی به آبیاری نخواهد داشت اما اگر نهال را در انتهای زمستان و در زمان نزدیک به شروع فصل رویش بکارید نیزاز آبی نهال بیشتر خواهد بود.

پس از درک میزان نیاز آبی درختان بادام و اینکه چه فاکتورهایی بر میزان نیاز آبی این درختان موثر است باید به این مساله ی بسیار مهم بپردازیم که در کاشت دیم و یا آبی آبیاری درختانباید به چه صورت باشد تا درختان بهترین رشد و باردهی را داشته باشند در ادامه به بررسی نحوه ی صحیح آبیاری باغ بادام در کاشت دیم و آبی می پردازیم.

شیوه ی آبیاری بادام در باغات دیم:

همانطور که می دانید باغ دیم یعنی باغی که با حساب کردن بر نزولات جوی احداث می شود بنابراین احداث باغ بادام در مناطقی که میزان بارش سالیانه آنها پایین باشد کار درستی نیست، باغات دیم بادام را باید در مناطقی احداث کرد که میانگین بارش سالانه ی آنها حداقل 200 میلیمتر باشد و نوسان بارش بسیار کمی داشته باشد.

اما به هر حال بر روی نوسان نداشتن بارندگی نمی توان حساب کرد به ویژه در سالهای اخیر که با پدیده ی گرمایش زمین آب و هوا و اقلیم بسیاری ا مناطق مدام در حال تغییر بوده و در برخی سالها حتی مناطق پر باران نیز دچار کمبود بارش می شوند، برای اینکه باغ بادام دیم در اثر کاهش بارندگی در یک یا چند سال آسیب نبیند باید اصول زیر را در احداث باغ بادام و دریافت آب کافی در نظر داشته باشید.

  • ایجاد مسیر برای هدایت آب باران از مناطق بالا دست به سمت درختان کاشته شده تا بتوانید بیشترین بهره برداری را از روان آب حاصل از بارندگی داشته باشید.
  • ایجاد پشته اطراف درختان با خاک نفوذپذیر و با ظرفیت نگهداری آب بالا که بتواند آب جاری شده ناشی از بارندگی را در خود ذخیره کند.
  • ایجاد بستر نفوذ پذیر با قابلیت نگهداری آب بالا برای اینکه بتواند آب بیشتری را به درون خود نفوذ داده و نگهدارد، برای این کار باید بافت خاک را قبل از احداث باغ دیم تعیین کرده و با اضافه کردن بافت خاک مناسب و انجام خاکورزی بافت خاک را به سمت لومی شدن سوق دهید.
  • استفاده از مواد جاذب رطوبت مانند کود دامی پوسیده در سطح بالایی خاک در زمان پر کردن چاله و یا موادی که به صورت صنعتی برای جذب آب بیشتر تولید شده و در فروشگاه ها عرضه می شود.
  • استفاده از مالچ برای جلوگیری از تبخیر سطحی آب از خاک
  • خرید نهال بادام در ارقام مقاوم نسبت به کم آبی برای احداث باغ مانند نهال آذر خوشه ای که هم برای کاشت دیم مناسب است و هم برای کاشت آبی

شیوه ی آبیاری بادام در باغات آبی:

در باغاتی که به صورت آبی اداره می شوند داشتن نظم در آبیاری از هر چیزی با اهمیت تر است، در صورت رعایت نشدن نظم در آبیاری بسته به نیاز درختان بادام این درختان دچار تنش آبی شده و در مرحله ی اول کاهش عملکرد و در صورت ادامه دار شدن تنش آبی خشک خواهند شد.

فاکتورهایی که نیاز آبی درختان را تعیین می کند مانند شرایط آب و هوایی، بافت خاک، فصل، سن و سایر عوامل مهم و موثر بر آبیاری در هر دوشیوه ی دیم و آبی درختان بادام باید در تعیین دور و میزان نیاز آبی درختان بادام در نظر گرفته شود و با توجه به تاریخ کاشت برنامه ی مدون آبیاری در اختیار باغدار در همان ابتدای احداث باغ قرار گیرد.

این برنامه ی مدون با توجه به متغییر های ذکر شده را می توانید با کمک مشاورانی که در مراکز فروش نهال بادام حضور دارند تهیه بفرمایید چرا که در نظر گرفتن فاکتورهای مهمی که ذکر کردیم، جمع بندی آنها و ایجاد برنامه ی مدون آبیاری کار پیچیده ای خواهد بود.

لازم به ذکر است که بهتر است بدون در نظر گرفتن قیمت نهال بادام در زمان احداث باغ بادام نهال و رقمی از بادام را انتخاب کنید که بیشترین مقاومت را نسبت به شرایط خشکی و کم آبی نشان می دهد چرا که با توجه به شرایط خشکسالی پیش رو که سال به سال هم بدتر می شود بهتر است باغی را احداث کرده باشید که بتوانید با افزایش دور آبیاری هم بهره برداری مناسبی از آن داشته باشید، در ادامه به بررسی شیوه های آبیاری باغ بادام در کاشت آبی خواهیم پرداخت.

  • آبیاری سطحی:

این شیوه آبیاری در کل دنیا به عنوان یک شیوه ی منسوخ شده و از کار افتاده شناخته می شود چرا که علاوه بر تخریب بافت خاک و شستن منابع غذایی درختان سبب هدر رفت بخش بزرگی از منابع آبی شده که در سالهای پیش رو و با پیش آمد خشکسالی های پی در پی و کاهش بارندگی ایده ی خوبی برای آبیاری باغات بادام نیست.

لازم است به عیبهای بیان شده عیب افزایش انتقال بیمارگرهای خاکزاد که با جاری شدن آب پای درختان از درختی به درخت دیگر منتق می شوند نیز اضافه نمایید، بنابراین چنانچه قصد احداث باغ بادام دارید به شما توصیه می شود فکر استفاده از سیستم آبیاری سطحی را از سر خود بیرون کنید حتی اگر در منطقه ی خود فعلا دچار کمبود آب زیرزمینی نباشید مطمئن باشید در سالهای آتی با این مشکل مواجه خواهید شد.

نحوه صحیح آبیاری درخت بادام + نکات طلایی

  • سیستم آبیاری تحت فشار:

این سیستم آبیاری از پیشرفته ترین سیستم های آبیاری است که در تمام دنیاز در باغات و زراعت ها از آن استفاده شده و به شیوه های گوناگون بسته به نیاز آبی گیاهان کاشته شده مورد استفاده قرار می گیرد.

سیستم آبیاری تحت فشار زیر سطحی:

این سیستم آبیاری که با استفاده از تیپهای آبیاری تحت فشار زیر زمی اجرا شده و نازل دقیقا در کنار ریشه درختان قرار  می گیرد یکی از عالی ترین سیستمهای آبیاری درختان بادام به ویژه در مناطق کم آب با میزان بارندگی کم و تابستانهای بسیار گرم است که میزان هدر رفت آب از طریق تبخیر از سطح خاک بالا است.

عیب این سیستم این است که هزینه ی نسبتا بالایی برای راه اندازی داشته اما در صورت حمایت بخش دولتی قطعا صرفه جویی بالایی در میزان مصرف آب خواهد شد، و همچنین در این روش چون آبیاری از یک سمت انجام می‌شود ریشه‌ها به یک سمت متمایل می‌شوند.

سیستم آبیاری تحت فشار سطحی:

در این سیستم تیپها و یا شیلنگهای آبیاری روی زمین قرار گرفته و نازلها در سایه انداز درختان در فاصله ی مناسبی از تنه درخت قرار می گیرد، این سیستم هزینه ی کمتری داشته و به هر حال تمام مزیتهای سیستم آبیاری تحت فشار را نیز دارد و به عنوان بهترین و مناسب ترین شیوه ی آبیاری در باغات بادام مورد استفاده قرار می گیرد.

در این سیستم آبیاری صرفه جویی در منابع آب، کاهش هدر رفت آب، مدیریت صحیح آبیاری با برنامه دهی منظم به سیستم و همینطور امکان استفاده از سم و کود در سیستم آبیاری را می توان از مزیتهای مهم برشمرد.

کلام آخر:

با مطالعه ی این نوشتار به خوبی دریافتید که عملیات هرس بر خلاف تصورات قدیمی بسیار با اهمیت بوده و بی توجهی کردن به آن خسارت زیادی را در پی خواهد داشت، همچنین دانستید که هرس همه ارقام گردو از یک الگو پیروی نکرده و با توجه به نوع رقم نوع هرس نیز متفاوت خواهد بود، به باغداران عزیز توصیه می شود در زمان احداث باغ گردو اطلاعات لازم در رابطه با نوع هرس و نحوه ی انجام آن از کارشناسان نهالستان دریافت کنید تا بتوانید با انجام اصولی عرس از همان سال اول پس از کاشت نهال تربیت درستی را روی درختان خود در باغ اعمال کنید.

مقالات مرتبط




نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ارتباط با برترنهال