گرمایش بی سابقه ی کره ی زمین در سالهای اخیر تمام جهان را تحت تاثیر قرار داده، مناطق سردسیر رو به گرم شدن رفته و مناطق گرمسیر درگیر خشکسالی و کم آبی های بی سابقه به واسطه ی کاهش میزان بارندگی شده اند.
ایران نیز از این قضیه مصون نبوده و شاید بتوان گفت بیشترین خسارت را از این قضیه در این سالها دیده است، زمانی باغداران به واسطه ی وفور منابع آب کاشت درختان میوه را بدون توجه به مقاومت به کم آبی با شیوه های غلط آبیاری انجام داده اند و امروزه به واسطه ی کمبود منابع آبی و پیش بینی نکردن رخ داد این موضوع بسیاری از باغداران باغات قدیمی و پر بار خود را از دست داده اند.
در این مقاله در ابتدا به بررسی عوارض خشکسالی و گرمایش زمین بر باغات بادام پرداخته و در ادمه راهکارهایی را برای عبور از این مساله بیان خواهیم کرد، بنابراین اگر شما هم صاحب باغ بادامی هستید که به واسطه ی خشکسالی های پی در پی نمی دانید باید با باغ بادام خود چه کنید با ما همراه باشید.
یکی از خسارات یکه آبیاری نامنظم، تنش آبی و گرمای شدید هوا به تنه ی نهال بادام وارد می کند آفتاب سوختگی است، در صورتیکه باغ بادام شما با این مشکل رو به رو است باید بدانید ریشه ی اصلی این قضیه در نظم نداشتن در آبیاری و یا آبیاری نکردن درختان به اندازه ی کافی است، در مورد نظم داشتن در آبیاری در شرایطی که در بحران خشکسالی قرار داریم در ادمه ی مطلب صحبت خواهیم کرد اما در این قسمت باید به کاهش خسارت آفتاب سوختگی بپردازیم.
برای کاهش خسارت آفتاب سوختگی توصیه می شود با پوشاندن رنگ سفید دور تنه ی درختان بادام تاثیر تابش خورشید بر تنه را کم کرده و باعث بازتابش نور خورشید شوید.
بیماری شانکر یک بیماری قارچی و یا باکتریایی و یا با کمک هر دو عامل است که در شرایطی که تنه ی درختان بر اثر آفتاب سوختگی شکاف برداشته است می تواند از طریق شکاف وارد شده و ایجاد صمغ و یا شیره در تنه ی درختان بادام می کند، خسارت این بیماری به صورت ایجاد لکه روی برگ و میوه ی بادام ظاهر شده و سبب ریزش برگ و میوه در درختان بادام می شود.
برای کاهش خسارت این بیماری که از پیامدهای خشکسالی در درختان بادام است نیز با پوشش رنگ سفید دور تنه از ترک برداشتن تنه ی درختان در اثر آفتاب سوختگی محافظت کرده و علاوه بر آن با از بین بردن و سوزاندن برگ و میوه ی آلوده کف باغ مایه ی اولیه ی بیماری را کم کنید، علاوه بر این دو مورد توصیه می شودبا استفاده از اکسی کلرور مس درختان را سم پاشی کرده و زخمهای موجود را ایمن کنید.
علاوه بر شانکر که تاثیر مستقیم از خسارت خشکسالی می گیرد، حمله ی آفات و بیماریهای دیگر به درختان بادام نیز قوت پیدا می کند، معمولا درختان بادام تحت استرس کم آبی طعمه ی خوبی برای آفات مکنده، پوستخوار و چوبخوار هستند چرا که بافت این درختان سست بوده و فشار آوندی به قدری پایین است که آفات می توانند به راحتی تغذیه کنند.
برای گذر از این شرایط علاوه بر مدیریت منابع آبی باید برنامه ی مدیریتی منظم و مدون در شرایط بحران داشه باشید و با تشخیص دقیق آفت و بیماری موجود برنامه ی مدیریتی صحیح را در برنامه ی خود قرار دهید، در شرایط بحران خشکسالی هر یک روز که از هجوم آفت بگذرد خود سبب ده ها برابر شدن خسارت آفت می شود بنابراین پایش منظم در باغات بادام تحت تنش خشکسالی را دست کم نگیرید.
بیشترین تاثیر و بدترین تاثیر خشکسالی بر درختان بادام در درجه ی اول کاهش میزان باردهی است و در درجات پیشرفته تر و با ادامه دار شدن خشکسالی، خشک شدن درختان است، برای مقابله با این وضعیت تنها راه کنترل این خسارتها در باغات بادام مدیریت منابع آبی موجود است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
در صورتیکه بخواهید با همان شیوه های قدیمی به آبیاری درختان خود ادامه دهید به دلیل کمبود منابع آبی با مشکل شدید خشکی و بی آبی رو به رو شده و به جایی می رسید که دیگر نمی توانید آب مورد نیاز درختان را تامین کرده و باید باغ را رها کنید برای جلوگیری از این اتفاق باید سعی کنید تا زمان برون رفت از سالهای خشکسالی منابع آبی موجود را به طور صحیح مدیریت کنید.
در بین انواع سیستمهای آبیاری تحت فشار سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی در شرایط خشکسالی و گرمای شدید هوا مناسب تر است چرا که جریان میزان کم آب درون شیلنگهای هدایت کننده به پای درختان امکان پذیر بوده و هیچ میزان از آب مصرفی در مسیر در اثر جذب در مسیر و یا تبخیر در مسیر هدر نمی رود.
یک باور اشتباه وجود دارد و آن این است که در صورتی که سیستم آبیاری سطحی را در درختان مسن به آبیاری تحت فشار تغییر دهیم این تغییر ناگهانی سبب خشک شدن درختان می شود، البته عمیق بودن ریشه ی درختان در آبیاری سطحی می تواند به درختان استرس وارد کند اما این استرس قطعا از استرس آبیاری نکردن کمتر خواهد بود، علاوه بر این شما می توانید با مشورت گرفتن از یک مهندس در حوزه ی آبیاری درختان این تغییر را گام به گام انجام دهید تا ریشه درختان خود را با تغییر مطابقت دهید.
چنانچه به دلیل اینکه آب کم است دور آبیاری 15 روزه را به یکباره به بیست روز و یا بیشتر تغییر دهید درختان دچار تنش خشکی شده و از بین می روند در واقع این نوع تغییر در دور آبیاری فرقی با آب ندادن نداشته و درختان خشک می شوند اما چنانچه دور آبیاری را یک روز یک روز افزایش دهید درختان خود را سازگار کرده و دچار استرس نمی شوند.
در شبکه ی توزیع آب از لوله های سیمانی و یا پلاستیکی ستفاده کنید تا جذب آب در مسیر و یا تبخیر آن صورت نگیرد.
وجود ضایعات در مسیر انتقال آب می تواند سبب هدر رفت آب در شبکه ی توزیع شود.
در سالهای خشکسالی بارندگی به ندرت و با حجم کم صورت می گیرد اما در همان حجم کم هم می توان با احداث برخی تجهیزات آب باران را جمع آوری و برای زمان نیاز ضروری مورد استفاده قرار داد، این روش شاید در ایران جا نیوفتاده باشد اما جالب است بدانید در کشورهای اروپایی که حتی مشکل میزان بارندگی و میزان ذخایر آبی ندارند انجام می شود.
در زمان احداث باغ بادام در نظر داشته باشید که درصد بالایی از مناطق کشورما تحت تاثیر تنش خشکسالی هستند و مابقی نیز به زودی در این شرایط به صورت کم و بیش قرار می گیرند بنابر این با برنامه ریزی درست در زمان خرید نهال بادام نهالی را خریداری کنید که مقاومت بیشتری در برابر خشکسالی و کم آبی داشته باشد.
فروش نهال بادام مقاوم در برابر خشکسالی در نهالستانهای مختلف صورت می گیرد بهتر است بدون توجه به قیمت نهال بادام و تنها برای جلوگیری از خسارت خشکسالی هایی که ممکن است در انتظار ما باشند نهال مقاوم بادام را خریداری کنیم.
قطعا علفهای هرز نیز به دلیل داشتن ریشه های سطحی تر حتی در صورت استفاده از آبیاری قطره ای در رقابت جذب آب با درختان قرار می گیرند و بخش بزرگی از آب را جذب می کنند بنابراین علفهای هرز موجود در باغ را حذف کنید تا علاوه بر مدیریت آب به مدیریت آفات نیز کمک کرده باشید.
در زمان خشکسالی قطعا برخی از درختان که ضعیف تر باشند زودتر از بقیه آفت زده بیمار و را به صورت درصدی خشک می شوند در این شرایط برای مدیریت بهتر منابع آبی درختانی که امید زیادی به باروری و زندگی آنها نیست را هر چه زودتر حذف کنید تا سهم آب بیشتری در اختیار درختان سالم تر قرار بگیرد و از طرفی کانون آلودگی آفت و یا بیماری را حذف کرده باشید.
در باغچه های کوچک که اجرای سیستم آبیاری قطره ای به صرفه نیست از سیستم آبیاری کوزه ای استفاده کنید، در صورتی که یک کوزه ی گلی را درکنار ریشه ی درختان و در سایه انداز درخت دفن کنید به طوری که دهانه ی آن به سمت بیرون باشد می توانید آب را در کوزه ریخته تا با نشت تدریجی آب به سمت ریشه نیاز آبی درخت به صورت تدریجی و بدون هدر رفت آب تامین شود، دهانه کوزه را با علف یا مواد دیگر بپوشانید تا آب بخار نشود.
سعی کنید به محض رسیدن بادام میوه را از روی درخت برداشت کنید، باقی ماندن بیش از اندازه ی میوه روی درخت نه تنها سبب افزایش آفت و بیماری در باغ می شود بلکه نیاز آبی درخت را چند برابر کرده و درخت دیر تر به خواب می رود، بنابراین از ماندن میوه رسیده روی درخت جلوگیری کنید.
در شرایط خشکسالی هرس به میزان مناسب و همینطور هرس شاخه های آفت زده و بیمار می تواند به ذخیره ی آب در درخت و فرار از شرایط کم آبی کمک کند.
هرس سبز: این نوع هرس که به منظور کاهش هدر رفت آب از شاخ و برگهای اضافه و غیر بارده انجام می شود در ماه های تیر و مرداد که هوا گرمتر است انجام می شود.
هرس خواب: این نوع هرس در فصل خواب درختان بادام و در فاصله زمانی پاییز تا اواخر زمستان و با هدف حذف شاخه های آلوده و بیمار انجام می شود.
هرس باغات دیم: در شرایطی که باغات به صورت دیم کاشته شده باشند تحنمل کم آبی بیشتری دارند اما در شرایط خشکسالی این باغات نیز به شدت آسیب می بینند در این شرایط هرس شدید در باغات دیم نسبت به باغات آبی توصیه می شود.
هرس میوه: هرس میوه و یا تنک کردن میوه نیز به منظور کاهش مزان آب دریافتی در زمان حجیم شدن میوه انجام می شود، درست است که با این کار بخش زیادی از محصول را از دست می دهید اما در عوض درخت خود را از خطر خشک شدن نجات می دهید.
مالچ پاشی روی خاک علاوه بر اینکه از هدر رفت آب از خاک به واسطه ی تبخیر جلوگیری می کند بلکه از تحت تاثیر قرار گرفتن ریشه ی درختان در برابر گرمای بیش از اندازه ی خاک نیز جلوگیری خواهد کرد و نیاز آبی درختان را کاهش خواهد داد، در این صورت است که شما می توانید دور آبیاری را طولانی تر کنید.
در شرایط خشکسالی واکاری درختان و یا اجازه به رشد پاجوشهای درختان کف بر شده باید با توجه به تمدید دوره ی خشکسالی با محاسبه ی دقیق میزان آب در دسترس صورت بگیرد و در صورتی که توان تامین آب مورد نیاز درختان واکار شده و یا پاجوشهای رشد کرده را ندارید این کار را نکنید.
مدیریت کود دهی در شرایط کم آبی و خشکسالی برای درختان بادام:
کلام آخر:
مقابله با خشکسالی در باغ بادام تنها با داشتن دانش کافی و رعایت اصول به زراعی در باغات قابل انجام است، تمام توصیه های این مقاله مخصوصا خرید ارقام مقاوم به خشکسالی را با جدیت پیگیری کنید و در صورت لزوم از راهنمایی کارشناسان متخصص در این زمینه کمک بگیرید تا با کمترین تلفات بتوانید این سالها را پشت سر بگذارید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران