یکی از بحثهای مهم در باغداری و احداث باغ مساله ی میزان عمق ریشه ی درختان میوه است، درخت شلیل یکی از درختان محبوب و مورد علاقه ی باغداران است چرا که بهره برداری از این درخت میوه سود خوبی به همراه دارد، با توجه به اهمیت عمق ریشه ی این درختان در احداث باغ شلیل و نگهداری از آنها در این مقاله به عوامل موثر بر عمق ریشه ی درختان شلیل خواهیم پرداخت.
شاید برای شما این سوال مطرح شود که اطلاع از عمق ریشه ی درخت شلیل و عوامل موثر بر آن چه اهمیتی در پرورش این درخت میوه دارد؟ در این قسمت به بررسی دلایل اهمیت میزان عمق ریشه ی درخت شلیل می پردازیم.
عمق ریشه می تواند به نوعی تعیین کننده ی میزان پایداری درخت در خاک باشد، این به آن معنا است که هر چه ریشه ی یک درخت و یا یک گیاه سطحی تر باشد با توجه به نوع بافت خاک ممکن است در برابر طوفان یا باد نتواند مقاومت زیادی از خود نشان داده و از جا در بیاید، بنابراین کاشت درختانی که ریشه ی سطحی دارند در مناطق باد خیز و یا شهرهایی که طوفانهای موسمی شدید دارند توصیه نمی شود.
شاید برای شما جالب باشد بدانید که سرما و یخبندان از طریق ریشه ی درخت می تواند منجر به خشک کردن درختانی شود که ریشه ی سطحی دارند و بنابراین کاشت درختانی که به طور ذاتی ریشه ی عمیق ندارند نمی تواند در مناطق با یخبندان شدید زمستانه گزینه ی مناسبی به نظر برسد.
میزان عمق ریشه درخت همچنین می تواند تعیین کننده ی میزان دسترسی درخت به آب و مواد غذایی باشد، در خاکهای فقیری که کود دهی در آب آبیاری ویا به صورت چالکود مورد استفاده قرار می گیرد چنانچه درخت در دوره ی بلوغ خود دارای ریشه ی عمیق باشد دسترسی ریشه های موئین از مواد غذایی و همینطور آب کاهش پیدا می کند.
بنابراین اطلاع از عمق ریشه ی درخت با توجه به نوع بافت خاک و میزان مواد غذایی و حاصلخیز بودن خاک در پرورش درختان میوه تاثیر بسزایی دارد.
در زمان احداث باغ در زمین های بکر و جدید باغداران از زمین خود یک پروفیل تهیه می کنند و ممکن است پس از تهیه ی پروفیل به این نتیجه برسند که در عمق مشخصی از خاک دارای لایه ی سخت و نفوذ ناپذیر برای ریشه هستند، این لایه ممکن است در زمینهای کوهستانی به صورت سنگ وجود داشته باشد و یا در مناطقی که خاک آهکی وجود دارد ممکن است به صورت سنگ آهک در عمق مشخصی خاک نفوذ ناپذیر باشد.
در این صورت باغداران باید با توجه به میزانی عمق لایه ی سخت و میزان عمق ریشه ی درخت شلیل بررسی کنند که آیا در این زمین نیاز ی به شکستن لایه ی سخت و هزینه کردن برای آن هست یا خیر؟
یکی از مهمترین تاثیرات عمق ریشه در احداث باغ شلیل تاثیری است که بر فاصله ی مناسب بین درختان می گذارد، هر چه توسعه ی افقی و سطحی ریشه بیشتر باشد باغداران مجبورند درختان خود را با فاصله ی بیشتری از هم به منظور جلوگیری ازتداخل ریشه ها با هم و ایجاد رقابت غذایی در نظر بگیرند، در واقع رعایت فاصله ی درختان از تداخل ریشه ها و همینطور رقابت در دریافت عناصر غذایی جلوگیری خواهد کرد.
از طرفی رشد و توسعه ی شاخساره ی درختان شلیل به میزان توسعه ی ریشه بستگی دارد و هر چه ریشه توسعه ی بیشتری داشته باشد شاخساره ها نیز توسعه یافته تر می شوند، در این شرایط تعیین فاصله ی مناسب بین درختان در احداث باغ اهمیت بسیار زیادی پیدا خواهد کرد.
توجه به عمق و میزان توسعه ی ریشه در واقع به ما نشان می دهد که شاخساره در دوره ی بلوغ تا چه حدی رشد می کند و همین امر به ما کمک می کند تا بهترین فاصله را برای کاشت درختان شلیل در نظر بگیریم.
علاوه بر جلوگیری از تداخل ریشه و اختلال و رقابت در جذب عناصر غذای از خاک، رعایت فاصله ی مناسب بین درختان شلیل تاثیرات مهم دیگری نیز در رشد و باردهی این درختان دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد.
در صورتی که بدون توجه به عمق ریشه ی درختان شلیل درختان را به صورت متراکم کاشت کنید و در دوره ی بلوغ باغی با درختان درهم تنیده داشته باشید در این باغ آفات و بیماریها با سرعت و شدت بیشتری توسعه پیدا کرده و ورود یک آفت و یا بیماری که در شاخساره و یا حتی ریشه فعالیت می کند مانند بیماریهای برگی شامل لکه غربالی و یا لکه برگیهای باکتریایی و یا نماتد های بیمارگر که در محل ریشه ی درخت بیمار فعالیت می کنند می توانند به سرعت کل باغ را درگیر کرده و خسارت مالی زیادی را به باغداران وارد کنند.
رعایت فاصله ی مناسب بین درختان با توجه به میزان توسعه ی ریشه ی درخت شلیل سبب می شود در دوره ی بلوغ درختان بر هم سایه اندازی نکنند، درختان شلیل در زمان رسیدگی میوه به 8 ساعت نور مستقیم خورشید نیاز دارند تا میوه های با کیفیت و خوش رنگ تولید کنند، علاوه بر آن سایه اندازی سبب مساعد شدن محیط رشد و تکثیر بیماریها و آفات برگی می شود، بنابراین با توجه به میزان توسعه ی ریشه ی درخت شلیل باید فاصله ی درختان شلیل را در زمان احداث باغ به درستی اندازه گیری کرده و درختان را با رعایت فاصله ی مناسب از هم بکارید.
در بخش پیشین به دلایل اهمیت توجه به میزان توسعه و عمق ریشه ی درخت شلیل پی بردید در این قسمت به بررسی فاکتورهایی می پردایم که می تواند میزان عمق و توسعه ی ریشه ی درخت شلیل را تحت تاثیر قرار دهد.
اولین و مهمترین عامل موثر بر میزان عمق ریشه ویژگی ذاتی و ژنتیکی درخت است به طوری که برخی از درختان تمایل به تولید ریشه های عمیق و با انشعابات کم دارند و در مقابل برخی از درختان میوه تمایل دارند تا ریشه ها را بیشتر در جهت افق توسعه داده و زیاد عمیق نمی شوند.
ریشه ی درخت شلیل در عین حال که گستردگی افقی پیدا می کند عمیق نیز شده و همین سبب می شود ریشه بتواند نیازهای غذایی و آب را از لایه های زیرین خاک نیز بتواند دریافت کند.
عامل مهم دیگر که بر میزان عمق ریشه ی درخت شلیل تاثیر گذار است نوع بافت خاک است، ریشه ی درخت شلیل در بافت خاک رسی و سنگین که ذرات خاک به هم چسبیده و خلل و فرج ضعیفی دارند زیاد عمیق نمی شوند، برعکس در بافت خاک سبک و شنی ریشه ی درخت شلیل عمیق تر شده چرا که آب و موا غذایی محلول در آن در خاک سبک به سرعت به عمق رفته و ریشه نیز به دنبال آب و مواد غذایی و همسو با جاذبه ی زمین به عمق می رود.
بهترین نوع بافت خاک برای بهترین نوع توسعه ی ریشه درخت شلیل بافت خاک لومی است، در بافت خاک لومی آب به سرعت به لایه های زیرین نفوذ نکرده و در لایه های بالایی و در محدوده ی توسعه ی ریشه باقی می ماند، ماندگاری آب و مواد غذایی در این بافت خاک بالا بوده و در این نوع بافت خاک درخت شلیل ریشه ی خود را مطابق با ژنتیک و نیاز خود به خوبی گسترش می دهد.
در این بافت خاک تنش غذایی، تنش آبی و همچنین مشکل استقرار سست و ضعیف و همینطور از جا کنده شدن درخت در برابر باد را نخواهید داشت، قبل از خرید نهال شلیل وضعیت بافت خاک را به لحاظ استقرار و توسعه ی ریشه بررسی کرده و در صورت نامساعد بودن شرایط بافت خاک قبل از احداث باغ بافت خاک را با استفاده از مواد آلی مانند کود دامی پوسیده به سمت لومی شدن سوق دهید.
نوع سیستم آبیاری نیز به واسطه ی میزان نفوذ آب در زمین می تواند بر میزان عمق گرفتن ریشه تاثیر گذار باشد، در سیستم آبیاری غرقابی به دلیل اینکه آب به سرعت به لایه های زیرین نفوذ می کند ریشه توسعه ی عمقی بیشتری پیدا می کند اما در سیستم آبیاری قطره ای ریشه ها توسعه ی سطحی پیدا می کنند، البته در صورتی که از سیستم فوق العاده ی آبیاری قطره ای زیر سطحی استفاده کنید می توانید عمق ریشه ی درخت شلیل را با تنظیم دقیق عمق محل سیستم آبیاری تنظیم کرده و از بسیاری از آسیبها ریشه را در امان نگه دارید.
در توسعه ی سطحی آب ریشه نیز سطحی شده و می تواند دچار یخ زدگی در زمستان شود و یا اینکه در تابستان تحت تاثیر تنش گرمای لایه های بالایی خاک قرار بگیرد، اما با استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار زیر سطحی این اختلالات برطرف می شود و بسیار مناسب تر خواهد بود.
آفات و بیماریهای ریشه نیز می توانند بر میزان توسعه ی ریشه ی درخت شلیل تاثیر بگذارد، آفتی مانند کرم سفید ریشه و بیماریهای ریشه مانند نماتد ریشه گرهی، بیماری پوسیدگی قارچی آرمیلاریایی و یا پوسیدگی ریشه و طوقه در اثر شبه قارچ فایتوفتورا اینها آفات و بیماریهایی هستند که به شدت بر توسعه ی ریشه ی درخت شلیل تاثیر می گذارند.
آفت کرم سفید ریشه که مستقیما از ریشه های موئین تغذیه می کند و در سنین بالاتر لاروی از ریشه های اصلی تغذیه می کند اجازه ی توسعه ی ریشه به درخت شلیل نمی دهد، این موضوع در مورد بیمارگرهایی مانند نماتد نیز صدق می کند.
در مورد تماتد ها و بیمارگرهای قارچی و شبه قارچی در صورتی که ریشه بتواند از محل استقرار بیمارگرها به سرعت عبور کند می تواند از شدت خسارت آنها بر خود بکاهد، از این رو کودها و محلولهایی که سبب رشد بیشتر ریشه شود در دوران بیماری می تواند از شدت خسارت بیماری بر درختان شلیل بکاهد.
فصل عامل موثر دیگر بر میزان رشد ریشه ی درخت شلیل است، ریشه ی درخت شلیل مانند دیگر درختان میوه در زمان باردهی کاهش پیدا می کند چرا که در زمان رشد ریشه شاخساره نیز رشد می کند و در صورتی که در زمان باردهی انرژی درخت صرف رشد رویشی شود از باردهی می کاهد، با توجه به این نکته به صورت ذاتی و ژنتیکی رشد ریشه ی درختان میوه مانند شلیل در دوران باردهی کاهش پیدا می کند و پس از آن مجددا رشد خود را آغاز می کند.
در زمستان نیز ریشه رشد نمی کند و در این زمان است که می توانید مواد غذایی مورد نیاز را در حاشیه ی سایه انداز درخت یعنی در جایی که در ریشه متوقف شده است مورد استفاده قرار دهید.
تنش آبیاری و غذایی نیز می تواند به شدت بر میزان توسعه ی ریشه تاثیر بگذارد، قطعا نظم نداشتن در آبیاری و یا استفاده ی غیر اصولی از عناصر غذایی سبب ایجاد ضعف در درخت شلیل و به طبع آن کاهش رشد ریشه به میزان مورد نیاز و مطابق با سن درخت می شود.
تعیین فاصله ی مناسب بین درختان شلیل با توجه به عمق ریشه:
دانستید که یکی از دلایل اهمیت علم بر میزان عمق ریشه ی درخت شلیل تعیین فاصله ی مناسب بین درختان شلیل است و با توجه به اینکه علاوه بر زنتیک درخت عوامل دیگر از قبیل بافت خاک و شیب زمین تاثیر گذار است بهترین فاصله برای درختان شلیل در زمان کاشت و در زمینی با بافت لومی و مسطح 4متر در نظر گرفته شده است اما در صورت مغایرت شرایط زمین مورد نظر شما با این شرایط بهتر است با کارشناسان فروش نهال شلیل در این زمینه مشورت کرده و بهترین فاصله را برای کاشت نهال شلیل در زمین خود و با شرایطی که دارید در نظر بگیرید.
باغداران می توانند با استفاده از کودهای دامی و انواع دیگر کودهای آلی رشد ریشه ی درخت شلیل را تحریک کنند و با این روش علاوه بر بهبود استقرار نهال تازه کاشته شده به باردهی سریعتر و بیشتر این درختان کمک کنند
دانستید که داشتن اطلاعات کامل از میزان عمق ریشه ی درخت شلیل و همینطور عوامل موثر یکی از دانشهای ضروری در زمینه ی احداث باغ شلیل است، با داشتن این اطلاعات می توانید باغ خود را به صورت اصولی طراحی و احداث کرده و از عواملی که مانع از رشد ریشه ریشه ی شلیل و مانع از استقرار بهینه ی آن شود جلوگیری کنید، برای اطلاع کامل از این میزان عمق ریشه ی درخت شلیل و آخرین تغییرات در قیمت نهال شلیل می توانید با کارشناسان فروش ما در تماس باشید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران