بیماری لکه غربالی بادام درختی + علائم، پیشگیری و درمان ✔️ برتر نهال

بیماری لکه غربالی بادام درختی + علائم، پیشگیری و درمان

شاید شما هم علائم سوراخ شدن برگ درختان بادام را در باغ خود دیده باشید و به دنبال دلیل این پدیده هستید، برخی ممکن است گمان کنند اکه این پدیده در اثر خسارت برگخوار پدید آمده باشد و در باغ به دنبال لاروهای برگ خوار روی درختان هستند، اما علائم لکه غربالی با خسارت کرم برگخوار بسیار متفاوت بوده و قابل تشخیص هستند، خسارت برگخوار به صورت نامنظم و زاویه دار بوده و به صورت پراکنده در یک درخت و یا یک باغ روی می دهد اما خسارت لکه غربالی به صورت دایره های منظم بر روی برگ رخ داده و لکه ها در ابتدا کلروز(زرد رنگ) سپس نکروز(قهوه ای رنگ) و در نهایت از برگ جدا شده و می افتد و جای آن سوراخ باقی می ماند، اگر دوست دارید دلیل این رویداد را بدانید و بیاموزید که چگونه می شود این عارضه را کنترل کرد با ما باشید، در این مقاله شما را با دلیل این بیماری و نحوه ی کنترل آن آشنا خواهیم کرد.

عامل بیماری لکه غربالی بادام درختی:

بیماری لکه غربالی بادام درختی در اثر حمله ی یک قارچ به برگ درختان بادام با نام علمی wilsonomyces carpophilus روی می دهد، این قارچ متعلق به یکی از بزرگترین راسته های قارچها تحت عنوان آسکومیستها بوده که تعدادی زیادی از اعضای این راسته بیمارگر گیاهان می باشد، این قارچها به سلولهای برگ درختان حمله کرده و پس از ورود به فضای بین سلولی در آن تکثیر می شوند، پس از تکثیر بافت برگ درخت واکنش دفاعی در پاسخ به حمله نشان می دهد به این صورت که اطراف محل آلوده را مسدود می کند تا جلوی انتشار بیماری به قسمتهای دیگر بافت گیاه را بگیرد،نتیجه ی این انسداد این است که بافت به صورت دایره ای نکروز شده و در نهایت می افتد، اما این به معنای از بین رفتن بیماری در بافت افتاده نبوده و این قارچ می تواند روی زمین و برگهای ریخته کف باغ باقی بماند و با استفاده از ناقلین در اولین فرصت به برگهای حساس دومرتبه وارد شود.

چرخه ی زندگی بیماری لکه غربالی بادام درختی:

قارچ عامل بیماری بسته به شرایط آب و هوایی محل کاشت نهال بادام به صورتهای ریسه و یا آسکوکارپ زمستان گذرانی می کند، در شرایط مناطق گرمسیری که شرایط زمستانهای خیلی سرد وجود ندارد این بیماری به صورت ریسه بر روی برگهای آلوده ریخته کف باغ و در مناطق با زمستانهای سرد به صورت آسکوکارپ بر روی برگهای ریخته کف باغ زمستانگذرانی خواهد کرد، در بهار و با مساعد شدن شرایط آب و هوایی و گرم شدن هوا پیش از باز شدن جوانه ها، ریسه ها تولید کنیدی و کنیدیفور کرده و کنیدی ها توسط ناقلین به روی شاخه های درختان منتقل می شود و چنانچه قارچ به صورت آسکوکارپ زمستانگذرانی کرده باشد پس از گرم شدن در بهار آسکوکارپ تولید آسکوسپور کرده و اسپورها به وسیله ی ناقلین به روی شاخه های جوان منتقل می شود، این قارچها پس از تورم جوانه ها از طریق بافتهای حساس وارد شده و زمانی که برگ باز می شود در واقع قارچ را از قبل دریافت کرده است، در طول فصل رویش مرتبا این قارچ تکثیر شده و روی برگهای سالم منتقل می شود و می تواند کل باغ را آلوده کند، در پاییز با ریختن برگها کف باغ این قارچها نیز به فاز زمستانگذران خواهند رفت و مجددا در بهار درختان بیشتری را آلوده خواهند کرد.

شیوه های انتقال قارچ به درختان سالم:

خرید نهال بادام آلوده: از آنجایی که کاشت نهال قبل از باز شدن جوانه ها انجام می شود بنابراین نهالی که تهیه می شود ممکن است آلودگی را با خود از محل نهالستان به محل جدید آورده و سایر درختان سالم باغ یا حتی باغهای مجاور را با استفاده از شیوه های انتقال رایج آلوده کند، بنابراین فروش نهال بادام آلوده در مراکز فروش غیر معتبر و بدون مجوز منبعی برای تامین آلودگی به باغهای تازه تاسیس می باشد.
بارندگی: پدیده ی پرتاب قطرات باران از کف زمین به روی درختان که به آن Water splash می گویند نه تنها از طریق بارندگی بلکه از طریق شیوه های آبیاری بارانی و غرقابی نیز امکان پذیر بوده و از این طریق قارچهای زمستانگذران می توانند کنیدی ها و اسپورهای تولیدی خود را به روی شاخه های جوان از کف باغ برسانند.
پرندگان و زنبورها: پاها و پرهای پرندگان و پای زنبورها می توانند زمانی که روی برگها می نشینند آلوده به قارج شده و به شاخه های جوان انتقال پیدا کند.
لباس، دست و ابزارآلات کشاورزی کارگران و کشاورزان باغ نیز می تواند راهی برای انتقال بیماری از کف باغ به شاخه ها و یا از یک باغ آلوده به باغ سالم باشند.

شیوه های انتقال بسیار گسترده و متنوع بوده و ممکن است نتوانید کنترل زیادی بر روی ورود عامل بیمارگر داشته باشید.

علائم بیماری لکه غربالی بادام درختی:

این بیماری بر روی برگ، سرشاخه های جوان و میوه های بادام ایجاد لکه های ریز و غربالی می کنند، این بیماری با کاهش سطح سبزینه ی برگ سبب کاهش میزان فتوسنتز و ذخیره ی غذایی شده و در نتیجه درختان بیمار دچار ریزش برگ، میوه و ریز شدن میوه ها شده و در نهایت باغدار تنها مشاهده می کند که عملکرد باغ بادام به طور چشمگیری کاهش پیدا کرده است، لازم به ذکر است که کاهش سطح سبزینه ی برگ و ذخیره ی غذایی سبب ضعف درختان شده و درختان را نسبت به ابتلا به سایر آفات و بیماریها حساس می کند، در این شرایط ممکن است مشاهده کنید که خسارت آفات ثانویه ای مانند شته ها و یا برگخواران نیز افزایش پیدا کرده و ترکیب این مشکلات با یکدیگر می تواند خسارت بسیار زیادی را به همراه داشته باشد.

دامنه ی میزبانی و پراکنش جغرافیایی

نام دیگر این بیماری در منابع علمی لکه غربالی درختان میوه هسته دار می باشد، بنابراین این بیماری در تمام درختان میوه ی هسته دار مانند آلو، زردآلو،گیلاس، شلیل و غیره می تواند ایجاد بیماری کد، با توجه به این نکته می توان دریافت چنانچه باغ مجاور شما باغ بادام هم نباشد و آلوده باشد می تواند آلودگی را به باغ شما منتقل کنتد، در رابطه با پراکنش جغرافیایی این بیماری باید عنوان کرد که بیماری لکه غربالی در تمامی نواحی دنیا که درختان هسته دار کاشته می شود گسترش داشته و بیشترین خسارت را نواحی با بارندگی بیشتر و دمای معتدل تر می زند، چنانچه باغ بادام در منطقه ی گرم و خشک تاسیس شده باشد خسارت این بیماری بسیار جزئی می باشد به دلیل اینکه احتمال پراکنش با آب به شدت پایین می آید.

نقش کنترل زراعی و بهداشت زراعی در کنترل بیماری لکه غربالی برگ بادام:

توسعه و پراکنش بیماری لکه غربالی به میزان زیادی به بهداشت زراعی و عملیات زراعی در باغ وابسته است، این قارچ در صورت ضعف تغذیه ای درختان بیشترین خسارت را ایجاد خواهد کرد، هرس نکردن اصولی درختان سبب ایجاد سایه اندازی و افزایش رطوبت در باغ شده که افزایش رطوبت نیز خود به نوعی سبب افزایش خسارت بیماری می شود، هرس نکردن درختان باعث باقی ماندن سرشاخه های آلوده در باغ شده و در نهایت سبب افزایش اینوکولوم اولیه ی بیماری در سال بعد می شود و همین سبب افزایش تصاعدی بیماری در چند سال اول ابتلا می شود، از بین نبردن برگهای ریخته کف باغ که به بهداشت زراعی معروف است نیز سبب باقی ماندن منبع زمستانگذران در باغ شده و همین باعث افزایش مایه اولیه آلودگی به قارچ در بهار شده و خسارت بیماری را به شدت افزایش می دهد.

بنابراین عملیات زراعی و بهداشت زراعی که می تواند به کنترل بیماری لکه غربالی بادام درختی کمک کند به شرح زیر می باشد:

هرس سرشاخه های آلوده و سوزاندن آنها
بیرون بردن برگهای آلوده ریخته کف باغ در پاییز و سوزاندن آنها
تقویت درختان با کودهای مورد نیاز آنها و استفاده ی متعادل از کود ازته که سبب افزایش حساسیت درختان به بیماری می شود، در عوض استفاده از کودهای حاوی سیلیس و پتاس برای افزایش مقاومت به بیماری
مدیریت آبیاری درختان و استفاده از سیستم آبیاری قطره ای با کنترل رطوبت باغ و کاهش پدیده ی پرتاب قطرات آب سبب کاهش انتقال عامل بیماری می شود.
هرس اصولی درختان مخصوصا هرس فرم نیز سبب برخورد بیشتر تابش خورشید شده و رطوبت اضافی باغ تبخیر شده و همین مانع از گسترش عامل بیماری در باغ می شود.
استفاده نکردن از ابزارآلات آلوده: این روش نیز یک روش بهداشت زراعی به شمار می رود، بسیاری از باغداران ممکن است قیچی باغبانی و یا هرس را به یکدیگر قرض بدهند، حتی اگر باغ آن فرد بیمار نیست یا علائم بیماری ندارد توصیه می شود قبل از استفاده از ابزار ایشان حتما آن را با بردوفیکس و یا آب وایتکس 10 درصد ضد عفونی کنید و سپس از آن استفاده کنید، این کار را برای ابزار باغبانی حین استفاده در باغ پس از کار با یک درخت آلوده و زمانی که قصد دارید به سراغ درختان دیگر بروید نیز باید انجام دهید.

اقدامات پیشگیرانه برای کنترل بیماری لکه غربالی برگ بادام درختی:

اقدامات پیشگیرانه شامل تمام اقداماتی است که مانع از ورود عامل بیماری به باغ می شود، این اقدامات را به صورت لیست وار ارائه می کنیم:

عدم توجه به قیمت نهال بادام و در پی آن جلوگیری از خرید نهال بادام ارزان قیمت و بدون گواهی سلامت از نهالستانهای نامعتبر می تواند سبب جلوگیری از ورود عامل بیماری به باغ شود،باغداران باید توجه داشته باشند که نهال بدون گواهی سلامت ممکن است ارزان تر باشد و هزینه ی اولیه ی تاسیس باغ کمتر شود اما شما هزینه هایی که پس از تاسیس باغ با نهال بیمار و آفت زده برروی دست خود گذاشته اید را محاسبه نکرده اید و به جرات می توان گفت این هزینه ها گزاف و سر سام آور خواهد بود.
استفاده از سیستم آبیاری قطره ای نیز به جلوگیری از انتقال بیماری از باغات آلوده به سالم کمک خواهد کرد.
تقویت درختان باغ با کودهای پتاسه و حاوی سیلیس به شما کمک می کند چنانچه آلودگی از مسیرهای غیر قابل کنترل مانند باد و پرندگان وارد باغ شد موفق به استقرار نشود.
هرس اصولی با کنترل رطوبت شاخه ها در صورت ورود بیماری به باغ مانع از گسترش آن در باغ می شود.
کاشت درختان مقاوم به بیماری: کاشت ارقام مقاوم به ما کمک می کند در صورتی که عامل بیماری از مسیرهای ناخواسته وارد باغ شود بتواند در برابر ورود عامل بیماری به داخل بافت سلولی مقاومت کرده و اجازه ی ورود ندهد.

شیوه های کنترل شیمیایی:

در رابطه با کنترل شیمیایی عامل بیماری لکه غربالی بادام درختی باید بدانید که این بیماری زمانی که وارد بافت برگ می شود از دسترس خارج می شود و چنانچه در مطالعه ی چرخه ی زندگی قارچ عامل بیماری آموختیم دانستیم که قارچ عامل بیماری قبل از تورم جوانه ها وارد بافت درخت می شود، بنابراین حساس ترین زمان برای کنترل قارچ عامل بیماری در بهار و قبل از متورم شدن جوانه ها می باشد، تعیین این زمان برای هر محل با شرایط آب و هوایی مختلف متفاوت بوده و ممکن است در برخی مناطق زودتر و در برخی دیرتر رخ دهد، تعیین این زمان با استفاده از سیستمهای هوشمند پیش آگاهی و یا با استفاده از فاکتور تورم جوانه ها در هر منطقه قابل تشخیص است.

پس از تعیین زمان اولین سمپاشی می توانید درختان را با سموم مسی مانند مخلوط برود سم پاشی کنید، مرحله ی دوم سمپاشی می تواند در هنگام تورم جونه ها باشد، مرحله ی سوم برای جلوگیری از آلوده شدن میوه ها پس از ریزش گلبرگها انجام می شود، و در نهایت آخرین مرحله ی سمپاشی نیز پس از تشکیل میوه انجام می شود.

کلام آخر:

بیماری لکه غربالی درختان بادام به شدت مسری بوده و با ورود حتی یک اصله درخت آلود می تواند به سرعت در باغ پراکنده شود، این عامل بیماری می تواند حتی به سایر باغهای منطقه نیز وارد شده و باغداران دیگر را نیز به دردسر می اندازد، بنابراین با خرید نهال سالم و گواهی شده جلوی ورود عامل بیماری به باغ را بگیرید، از طرفی در زمان خرید نهال بادام به دنبال ارقام مقاوم در برابر بیماری باشد تا در زمان ورود عامل بیماری از محلهای دیگر بتواند از خود در برابر ابتلا دفاع کند و در نهایت با توجه و برنامه ریزی مدیریتی در زمینه ی آبیاری، هرس و کود دهی به موقع و مناسب از پراکنش بیماری جلوگیری کرده و سیستم ایمنی درختان را تقویت کنید.