آشنایی با شرایط اکولوژیکی احداث باغ دیم

آشنایی با شرایط ضروری برای احداث باغ دیم

در احداث باغ دیم دو نکته ی مهم باید در نظر گرفته شود یکی مناسب بودن منطقه برای دیم کاری و دوم مناسب بودن درخت برای دیم کاری و این دو نکته هر دو نقش بسیار مهمی در عملکرد باغ دیم خواهند داشت، در این مقاله ضمن اشاره به شرایط جغرافیایی و اقلیمی منطقه ی مناسب برای دیم کاری ارقامی از درختان میوه که برای کاشت دیم مناسب هستند را به شما معرفی خواهیم کرد.

شرایط اکولوژیکی، جغرافیایی و اقلیمی مناسب برای احداث باغ دیم:

قطعا باغ دیمی یعنی باغی که برای رشد درختان و باردهی آنها آبیاری صورت نمی گیرد باید در منطقه ای احداث شود که میزان بارش در منطقه برای تامین آب مورد نیاز درختان کافی باشد و گرمای هوا به حدی نباشد که هدر رفت رطوبت بیشتر از رطوبت دریافتی باشد، در این قسمت شرایط جغرافیایی و اقلیمی مناطق مناسب برای احداث باغات دیم را مورد بررسی قرار می دهیم.

ارتفاع از سطح دریا

برای احداث باغ دیم باید ارتفاع مناسب از سطح دیا برای کاشت درختان در نظر گرفته شود اما این ارتفاع مناسب برای درختان میوه ی مختلف متفاوت است، به عنوان مثال ارتفاع مناسب برای احداث باغ بادام دیم بین 700 تا 2500 متر از سطح دریا است، این ارتفاع در مورد احداث باغ بادام آبی نیز صدق می کند و در واقع این مورد یکی از اطلاعات ذاتی در مورد هر نوع درختی قلمداد می شود، این اطلاعات را می توانید از کارشناسان فروش نهال برای هر نوع درخت میوه دریافت کنید.

شیب زمین

شیبدار بودن زمین در میزان دریافت نور خورشید و افزایش تبخیر و تعرق نقش ویژه ای داشته و با توجه به اینکه بیشتر باغات دیم کشور در اراضی شیبدار احداث می شوند تا آب باران را بیشتر به سمت باغ هدایت کنند توجه به میزان شیب نیز بسیار ضروری است، در مورد بادام شیب بین 40 تا 50 درصد مناسب است اما در مورد انگور شیب می تواند تا 60 درصد باشد، در مورد درختان دیگر مانند ، زیتون، انجیر و فندق شیب باید تا 50 درصد باشد.

کمینه درجه حرارت

درختانی که آبیاری نمی شوند و آبدهی به آنها منوط به بارندگی است ممکن است در برابر سرمای هوا آسیب پذیر تر عمل کنند و بنابراین کمینه دما بسیار در موفقیت باغ دیم اهمیت دارد، کمینه ی دما با توجه به نوع درخت متفاوت بوده و این میزان در حالت حداکثر برای باغات دیم عناب منفی 38 درجه سانتی گراد و برای درختی مانند انجیر که درختی گرمسیری است منفی 7 درجه سانتی گراد ثبت شده استف توجه داشته باشید که باید در مان خرید نهال کمینه ی قابل تحمل نوع و رقم درخت مورد نظر خود را با کمینه ی دمایی در منطقه ی مورد نظر خود مطابقت دهید.

بیشینه ی درجه حرارت

میزان تحمل درختان دیم به گرمای هوا نیزمانند سرمای هوا بوده و می توانند آسیب پذیر تر از باغات آبی عمل کنند، در این مورد برای درختانی مانند بادام، زیتون و سنجد بیشینه ی درجه دما تا 45 درجه و برای درختانی مانند فندق تا 30 درجه سانتی گراد ثبت شده است.

نیاز سرمایی

نیاز سرمایی از احتیاجات مهم درختان خزان دار برای شکوفایی در بهار است و در مورد هر نوع و رقم درخت میوه این میزان نیاز سرمایی متفاوت است، به عنوان مثال نیاز سرمایی برای درختان بادام دیم 100 تا 500 ساعت سرمای زیر هفت درجه ثبت شده است در حالی که برای درخت فندق 1300 تا 1600 ساعت سرکای زیر هفت درجه سانتی گراد مورد نیاز است.

بنابراین برای اینکه بدانید که منطقه ی شما برای کاشت یک نوع درخت به عنوان باغ دیم مناسب است یا خیر باید مجموع ساعات سرمای زیر هفت درجه در منطقه ی خود را در نظر گرفته و با نیاز سرمایی درخت مورد نظر خود مطابقت دهید.

میانگین دما در طول دوره ی رشد

میانگین دما در طول دوره ی رشد مهمترین فاکتور برای ارزیابی مناسب بودن شرایط آب وهوایی برای احداث باغ دیم استف در مورد درختی مانند بادام میانگین دمای مناسب 20 تا 24 برای انگور 24 تا 26 درجه سانتی گراد، برای انجیر 24 تا 26 درجه سانتی گراد و برای فندق 20 تا 24 درجه سانتی گراد است.

شدت نور

شدت تابش نور می تواند در تعیین میزان مناسب فتوسنتز و همینطور تبخیر و تعرق گیاه نقش تعیین کننده ای داشته باش و از این رو شدت تابش بین 40 تا 50 هزار لوکس بسیار مناسب استف در مورد درخت بادام حداکثر شدت تابش بهتر است تا 44 هراز لوکس باشد.

بارندگی سالانه

قطعا اولین نکته ای که در مورد احداث باغ دیم به ذهن همه ما خطور می کند کافی بودن میزان بارش سالیانه است چرا که این میزان بارش سالیانه است که می تواند بیانگر کافی بودن آب ورودی برای تامین نیاز آبی باغ دیم باشد.

این مورد برای درختان مختلف متفاوت است، به عنوان مثال برای باغ دیم بادام بارش 300 تا 600 میلیمتر، برای باغ انگور دیم 250 تا 800 میلیمتر، برای باغ انجیر دیم 300 تا 400 میلیمتر و برای باغ فندق دیم 600 تا 700 میلیمتر کفایت می کند، به طور کلی برای بیشر انواع رایج درخت میوه که به صورت دیم داشته می شود 300 میلیمتر بارندگی سالانه کفایت می کند.

در نظر داشته باشید که احداث سیستم جمع آوری آب باران در باغ دیم تاثیر زیادی برای کافی بودن بارندگی سالانه است، در منطقه ای که میزان بارندگی سالانه 300 میلیمتر است چنانچه باغ دیم بدون سیستم اصولی جمع آوری آب باران احداث شود قطعا دچار تنش خشکی و کم آبی خواهد شد، سیستم جمع آوری آب باران برای باغات دیم در مقالات مرتبط با اصول احداث باغ دیم توضیح داده شده است.

درختان مناسب برای احداث باغ دیم

چنانچه با توجه به فاکتورها و معیارهای ذکر شده در بخش پیشین منطقه ی شما برای احداث باغ بادام دیم مناسب تشخیص داده شد می توانید برای احداث باغ دیم از انواع و ارقام درختان میوه ای که در این بخش آنها را معرفی می کنیم استفاده کنید، برای سهولت در مطالعه و دسترسی این انواع درخت میوه و ارقام را با خصوصیات مهم آنها در قالب یک جدول ارائه می کنیم.

نوع درخت میوه	ارقام مناسب دیم	میزان باردهی در باغ آبی	عمر مفید
بادام	آذر خوشه ای	4 تن در هکتار	35 تا 45 سال
انگور	سیاه سردشت شرابی	80 تن در هکتار	بیش از 90 سال
انجیر	انجیر دیم	20 تن در هکتار	بیش از 20 سال
زیتون	زیتون زرد	20 تن	50 سال
زرشک	زرشک پلویی	2 تن	بیش از 80 سال
گل محمدی	گل محمدی دیم	3 تن	40 تا 50 سال

ارقام دیگری از این درختان و درختچه های سازگار با شرایط دیم وجود دارند که می تواند با مراجعه به سایت نهالستانها شرایط خاص رشد و باردهی هر کدام را مطالعه نمایید و برای احداث باغ بادام دیم خود کاملا هوشمندانه انتخاب خود را انجام دهید، در نظر داشته باشید که مقاومت بالای ارقام دیم به شرایط نا مساعد محیطی، خشکی و کم آبی سبب می شود قیمت نهال در این ارقام بالاتر از سایر ارقام باشد.

کلام آخر

احداث باغ بادام دیم علاوه بر دو نکته ی مهم شریط اقلیمی و جغرافیایی مطلوب و انتخاب نوع و رقم مناسب درخت و درختچه نکات و شرایط مهم دیگری نیز دارد که باید با مطالعه ی مقالات مرتبط با اصول احداث باغ دیم تمام انها را در باغ خود اجرا کنید، مانند بافت مناسب خاک، شیب بندی و اجرای سیستم هدایت آب باران و البته اجرای مالچ پاشی برای کاهش هدر رفت آب، علاوه بر مطالعه ی مقالات مرتبط در این زمینه می توانید با مشاوره گرفتن از مشاوران ما نیز این اطلاعات را دریافت کرده و یا اینکه صفر تا صد احداث باغ دیم را به دست این کارشناسان بسپارید.