بررسی کامل بیماری آفت کرم سیب ( پیشگیری، کنترل و درمان )

بررسی کامل بیماری آفت کرم سیب ( پیشگیری، کنترل و درمان )

یکی از بزرگترین کابوسهای باغداران سیب کرم خوردگی میوه های درخت آنها است، میوه هایی که در زمان بلوغ و رشد ناگهان متوجه کرم زدگی آنها شده و می دانند این میوه ها دیگر قابل عرضه به بازار نیستند چرا که علاوه بر ظاهر کرم خورده، بد شکل و بد فرم شده و بازار پسندی خود را از دست می دهد، کرم سیب یکی از آفات مهم باغات سیب است که در این مقاله شما را به خوبی با آن و البته روشهای کنترل و مدیریت جمعیت آن در باغتان آشنا خواهیم کرد.

بررسی کامل بیماری آفت کرم سیب ( پیشگیری، کنترل و درمان )

شناسایی آفت کرم سیب در باغ:

اولین مرحله در مدیریت آفت و بیماری در باغ شناسایی دقیق آن است، در گام اول باغدار باید بداند که با چه افتی در باغ سرو کار دارد تا بتواند اقدامات کنترلی لازم را در زمان صحیح آن انجام دهد و یا حتی با انجام اقدامات به زراعی از هجوم آن در سالهای بعد در باغ خود جلوگیری کند.

برای شناسایی آفات مهمترین کلید شناسایی ظاهر آنها است، آفات حشره ای که دارای چهار مرحله زندگی تخم، لارو، شفیره و حشره ی کامل دارند و به اصطلاح دگردیسی کامل دارند در تمامی این مراحل ویژگیهای فیزیکی خاص و منحصر به فرد خود را داشته که آنها را از سایر آفات و حتی گونه های مشابه مجزا خواهد کرد اما تکنیک شناسایی گونه ها معمولا به صورت آزمایشگاهی و به وسیله ی متخصصان حشره شناس انجام می شود.

باغداران می توانند دو مرحله ی لاروی و حشره ی کامل را از روی ظاهر و بدون داشتن تجهیزات خاص شناسایی کنند، در این قسمت ویژگیهای بارزی را که باغداران می توانند از روی آن به وجود آفت کرم سیب در باغ خود پی ببرند شرح خواهیم داد.

حشره ی کامل:

حشره ی کامل آفت کرم سیب یک پروانه است و بنابراین برای اینکه بدانید این آفت را در باغ خود دارید یا خیر باید به دنبال پروانه هایی باشید که دارای بالهای خاکستری رنگ هستند، بالهای خاکستری رنگ این آفت در حاشیه ی بیرونی و در انتها دارای نوارهای قهوه ای رنگ بوده و بالهای زیرین نیز دارای رنگ کرم تا قهوه ای روشن است، عرض بالهای باز 15 تا 22 میلیمتر بوده و بنابراین این آفت به راحتی و با چشم غیر مسلح قابل دیدن است.

لارو:

لاروها معمولا بیرون از میوه دیده نمی شوند و زمانی که علائم کرم خوردگی و رشد نا متقارن میوه مشاهده شود باغداران متوجه وجود کرم درون میوه می شوند.

یک راه بسیار موثر برای شناسایی این پروانه ها در باغ شما این است که از تله های نوری استفاده کنید، این پروانه ها شب پرواز بوده و در زمان خروج از شفیره تا زمان جفت گیری و تخم گذاری شبها به پرواز در می آیند اما به نور جذب می شوند و شما می توانید این پروانه ها را با تله ی نوری شکار کرده و با ویژگیهای ظاهری بیان شده آنها را از دیگر شب پره های شکار شده با تله از هم تمییز دهید.

چرخه ی زندگی آفت کرم سیب:

جالب است بدانید در مورد آفت کرم سیب لاروها پس از خروج از تخم خیلی سریع وارد میوه می شوند و زمانی که وارد میوه شدند دیگر از دسترس شما خارج بوده و هیچ نوع سمپاشی بر روی آنها موثر نیست، بنابراین داشتن دانش در رابطه با سیکل زندگی این آفت به شما کمک می کند که آفت را قبل از اینکه لارو خود را به داخل میوه بفرسد کنترل کرده و از خسارت بالای آفت در باغ خود پرهیز کنید.

آفت کرم سیب در شرایط آب و هوایی مختلف تعداد نسل متفاوتی در سال دارد و بین سه تا چهار نسل بسته به شرایط آب و هوایی می تواند داشته باشد، تعداد نسل به این معنا است که در یک سال یک آفت چند بار می تواند یک چرخه ی تخم تا پروانه را کامل کند، هر چه تعداد نسل یک آفت در سال بیشر باشد آن آفت خسارت بیشتری می تواند به درختان وارد کند.

آفت کرم سیب در بیشتر مناطق سیب کاری کشور می تواند تا 4 نسل را کامل کند و از این رو می تواند خسارت بسیار زیادی به درختان سیب وارد کند، اما یک نسل این آفت به این صورت طی می شود که پروانه های ظاهر شده به صورت انفرادی روی میوه های تازه ظاهر شده تخم خود را به صورت انفرادی قرار می دهند.

دوره ی جنینی تخم آفت کرم سیب در شرایط مختلف آب و هوایی در کشور ما معمولا 6 روز ثبت شده است که پس از 6 روز لارو آفت ظاهر شده و شروع به تغذیه از میوه می کند، لارو آفت میوه را به سمت دانه می خورد تا به دانه برسد، این آفت در واقع دانه خوار سیب بوده و هدف از خوردن گوشت میوه رسیدن به دانه ی آن است.

نسل اول که معولا در زمان فندقی شدن میوه ها شکل می گیرد سبب ریزش میوه ها می شود چرا که میوه ها بسیار ریز بوده و پایداری خود را روی درخت از دست می دهند، اما نسلهای بعدی که به میوه های درشت تر حمله می کنند بسته به اندازه ی میوه شدتهای مختلفی از کرم خوردگی و بدشکلی را بروز خواهند داد.

آخرین نسل این آفت در مناطق مختلف به صورت لارو سن آخر در لای پوسته ی درختان و یا زیر کلوخه ها در باغ زمستان گذرانی کرده و در بهار با مساعد شدن شرایط آب و هوایی تبدیل به شفیره شده و نسل اول ظاهر می شود، نسلهای بعدی نیز به هیمن ترتیب ادامه پیدا کرده و با توجه به شرایط دمایی طول هر دوره می تواند متفاوت باشد

پراکنش جغرافیایی و دامنه ی میزبانی:

آفت کرم سیب در ایران در واقع یک آفت همه جایی بوده و در هر منطقه ای که در آن درخت سیب کاشته شود این آفت نیز فعالیت دارد تنها چیزی که در مناطق مختلف در مورد این آفت تفاوت دارد تفاوت در تعداد نسل آفت به دلیل تفاوت در شرایط جغرافیایی و آب و هوایی است.

آفت کرم سیب در مناطقی که کمتر از 1200 متر از سطح دریا ارتفاع دارد چهار نسل در سال دارد در حالی که همین آفت در مناطق با ارتفاع بین 1200 تا 1800 متر از سطح دریا که آب و هوا کوهستانی و سردتر است دو نسل در سال دارد.

این آفت به کرم سیب مشهور است اما خوب است بدانید در نبود میزبان سیب به دیگر درختان میوه دانه دار مانند گلابی و درختان میوه ی هسته دار مانند زرد آلو، هلو، گوجه سبز و گردو خسارت وارد کرده و سبب کاهش کمی و کیفی میوه می شود.

کنترل آفت کرم سیب:

روشهای کنترلی متکی بر یک اقدام به تنهایی مانند سم پاشی نمی تواند خیلی موثر باشد چرا که سایر اقدامات اشتباه ما از زمان خرید نهال سیب تا زمان به ثمر رسیدن درخت یک به یک سبب تشدید خسارت آفت شده و باغداران در این شرایط باید سالانه نوع سم و یا تعداد دفعات سمپاشی را تغییر داده اما تغییر فاحشی در خسارت آفت نبینند، در این قسمت مجموعه اقداماتی که باید برای داشتن یک باغ سیب بدون خسارت کرم سیب انجام دهید را به شما آموزش خواهیم داد.

بررسی کامل بیماری آفت کرم سیب ( پیشگیری، کنترل و درمان )

  • کاشت نهال سیب سالم:

در زمان انتخاب نهالستان که اقدام به فروش نهال سیب می کند باید در نظر داشته باشید نهالستانی را انتخاب کنید که اقدام به ارائه ی گواهی سلامت نهال کند، لازم به ذکر است آمار انتقال این آفت به باغ شما همراه با نهال بسیار پایین است اما به هر حال فرم زمستانگذران این آفت می تواند همراه با خاک نهال به باغ شما منتقل شود.

نکته ای که در مورد انتخاب نهالستان باید آن را مد نظر داشته باشید این است که قیمت نهال سیب در نهالستانهای مختلف متفاوت است و بخشی از این تفاوت در قیمت به تفاوت در رقم بر می گردد اما در مورد اختلاف قیمت نهال یک رقم مشابه در نهالستانهای مختلف باید هوشیار تر عمل کنید و برای انتخاب نهالستان آن نهالستانی را انتخاب کنید که فعایت مجوز دار و قانونی داشته باشد.

  • کاشت نهال سیب با فاصله ی مناسب:

رعایت فاصله ی مناسب بین نهالهای سیب در زمان کاشت سبب می شود که در زمان آلوده شدن به این آفت، آلودگی خیلی سریع از یک درخت به درخت دیگر منتقل نشود در واقع تماس شاخ و برگ درختان سیب در باغات با تراکم بالا به توسعه ی سریع آفت در باغ کمک خواهد کرد.

  • یخ آب زمستانه:

یخ آب زمستانه می تواند بخش بزرگی از لاروهای زمستان گذران را که در خاک و یا زیر کلوخ ها در سن آخر در حال زمستان گذرانی هستند را از بین ببرد و با این کار آفت مهاجم نسل اول و به تبع آن نسلهای بعدی در باغ جمعیت کمتری خواهد داشت.

  • کنترل بیولوژیک:

دشمنان طبیعی این آفت به صورت طبیعی در باغ وجود دارند اما متاسفانه به دلیل سم پاشیهای بی رویه با سموم همه چیزکش و غیر قانونی سبب شده که تنوع بیولوژیکی در بسیاری از زیست بومها به هم بخورد و دشمنان طبیعی از بین بروند و به همین دلیل است که با مشکل طغیان روز افزون آفت مواجه هستیم.

استفاده از تله های نوری و فرمونی نیز نوعی کنترل بیولوزیک و طبیعی محسوب شده اما در مورد تله های نوری و فرمونی می توانید در تله از سموم نیز استفاده کنید، تله فرمونی اختصاصی عمل می کند در حالی که تله نوری عمومی تر عمل کرده و تمام شب پره هایی که به نور جذب می شوند را جذب خود می کند.

  • کنترل شیمیایی:

در بسیاری از مناطق که به واسطه ی استفاده ی بی رویه از سموم شیمیایی غیر مجاز آفت کرم سیب به صورت طغیانی در آمده است کنترل سیمیایی تنها راه کنترل عملی این آفت بوده و باغداران برای اینکه در کنترل شیمیایی موفق عمل کنند باید از سموم مناسب و در زمان مناسب استفاده نمایند.

قوانین مهم سم پاشی علیه آفت کرم سیب:

همانطور که پیش تر نیز بیان شد استفاده ی نا درست از سموم است که سبب طغیان آفت شده است، در این بخش شما را با قوانین مهم سم پاشی برای داشتن یک برنامه ی مدیریتی موفق ذکر خواهیم کرد:

  • تعیین زمان درست سم پاشی:

دانستید که آفت کرم سیب تنها در زمان حشره ی کامل و تخم در دسترس برای سمپاشی بوده و زمانی که لارو به درون سیب وارد می شود از دسترس خارج می شود، بنابراین تعیین تاریخ درست سم پاشی بسیار اهمیت دارد.

از طرفی با توجه به شرایط آب و هوایی این تاریخ ممکن است در مناطق مختلف متغییر باشد، برای اینکه بتوانید تاریخ مناسب برای سم پاشی را تعیین کنید می توانید با کمک تله های نوری و یا فرمونی پیک پرواز حشره های کامل را پیدا کنید و پس از کاهش جمعیت حشره کامل شکار شده در تله زمان سم پاشی مطابق با تخمگذاری و یا تبدیل تخم ها به لارو فرا خواهد رسید.

اشتباه رایجی که مکن است در برخی مناطق در مورد تعیین زمان سم پشی رخ دهد اختلالی است که به واسطه ی سرمای دیر رس بهاره رخ می دهد، این سرمای دیر رس بهاره ممکن است موقتا در جمعیت حشرات پرواز کننده ایجاد اختلال کند و کارشناسان و یا باغداران به اشتباه گمان کنند که زمان سم پاشی فرا رسیده است اما پس از سپری شدن سرمای دیر رس بهاره مجددا پیک پرواز بدون اینکه شما بفهمید رخ داده و آفت با جمعیت پیش بینی نشده ای در باغ رخ خواهد داد.

  • استفاده از سموم مناسب:

سمومی که بسیای از حشرات مفید و مضر را نابود کنند به دلیل برهم زدن توازن و تعادل در طبیعت مناسب نبوده وسبب طغیان این آفت یا افات دیگر خواهند شد، در این بخش ترکیبات موثری که کمترین خسارت را به جمعیت دشمنان طبیعی آفات وارد کنند معرفی خواهیم کرد.

  • ترکیبات فسفره نفوذی:

این ترکیبات با خاصیت نفوذی که دارند به بدن حشره نفوذ کرده و موجب مرگ آن می شوند.

  • تنظیم کنندگان رشد:

تنظیم کنندگان رشد مانند نئونیکوتین ها با ایجاد اختلال در فرآیند رشد آفت می توانند این آفت را به صورت اختصاصی کنترل کنند.

  • فرمونهای جنسی:

فرمونهای جنسی با ایجاد اختلال در فرآیند جفت گیری مانع از تخم ریزی آفت شده و این ترکیبات نیز به صورت اختصاصی علیه این آفت عمل خواهد کرد، ابن ترکیبات در تله های فرمونی می توانند همراه با سموم موثر مورد استفاده قرار گیرند که حشره پس از تماس با صفحه ی حاوی جلب کننده ی فرمونی با سم تماس پسدا کرده و می میرد.

کلام آخر:

دانستید که آفت کرم سیب آفت بسیار خطرناکی است که در شرایط مختلف آب و هوایی مناطق مختلف ایران می تواند بین 50 تا 100 درصد از محصول تولید شده را مورد خسارت قرار دهد، اینجاست که باغداران باید در رابطه با روشهای اصولی مدیریت این آفت اگاه باشند و با دریافت مشاوره از مشاوران گیاهپزشک و آگاه به شرایط آب و هوایی منطقه ی خود زمان مناسب و شیوه ی مناسب استفاده از سموم اختصاصی علیه این آفت کاهش عملکرد در باغ خود را مدیریت کنند.

مقالات مرتبط




نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ارتباط با برترنهال