بررسی اصول آبیاری عناب

آب یکی از نیازهای اساسی گیاهان است که راههای رفع این نیاز در مناطق و شرایط آب و هوایی مختلف و همچین در گیاهان متفاوت متنوع است اما مهمترین روش تامین نیاز آبی گیاهان آبیاری است.

رعایت اصول صحیح آبیاری درختان میوه نقش بسیار مهمی در میزان باردهی آنها داشته و در سود دهی باغ برای باغداران بسیار حائز اهمیت است و از این رو یکی از فاکتورهایی که هنگام احداث یک باغ باید مد نظر گرفته شود نیاز آبی درخت کشت شده و همچنین روش صحیح رفع این نیاز است.

در این زمینه لازم است که پیش از خرید نهال منابع آبی منطقه را در نظر بگیرید و با مشاوره و راهنمایی کارشناسان فروش نهال در نهالستانهای معروف فعال در منطقه نهالی را انتخاب کنید که نیاز آبی متناسب با شرایط منطقه به ویژه وجود منابع آبی داشته باشد.

یکی از درختانی که امروزه مورد توجه باغداران قرار گرفته است درخت عناب است زیرا عناب درختی با نیاز آبی اندک است که در این نوشتار آبیاری آن مورد بررسی قرار میگیرد.

نیاز آبی درخت عناب

عناب یکی از درختان خزان پذیر است که بیشتر در مناطق گرمسیری کشت و پرورش مییابد گرچه امروزه با توجه به اصلاح نژاد توسط برخی از نهالستانهای معتبر امکان کشت آن در سایر مناطق نیز فراهم گشته است.

عناب دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که امروزه توجه خیلی از باغداران و سرمایه گذاران را به خود جلب کرده است از آن جمله میتوان به نیاز آبی این درخت اشاره نمود زیرا عناب یکی از درختان با نیاز آبی کم است که در بعضی از مناطق حتی ممکن است به صورت دیم کشت شود.

به همین دلیل در مناطقی که دسترسی به منابع آبی کافی یکی از محدودیتهای احداث یک باغ میوه محسوب میشود، میتوان کشت نهال عناب را به عنوان یک نهال مقاوم به کم آبی مورد توجه قرار داد.

اصول آبیاری در درختان عناب

هر درختی برای باروری به میزان مشخصی آب در زمانی معین احتیاج دارد و درخت عناب گرچه به کم آبی مقاوم است اما برای تامین نیاز آبی خود در زمانی مشخص به حجم مشخص آب، برای رسیدن به حداکثر عملکرد خود و باردهی قابل توجه نیاز دارد که در صورت عدم دسترسی به منابع آبی کافی میزان باردهی آن کاهش چشم گیری خواهد داشت.

میتوان بیان نمود که درختان عناب به ازای هر هکتار به میزان 4500 متر مکعب آب احتیاج دارند که میبایست این حجم با نظمی خاص در اختیار درختان عناب قرار بگیرد زیرا رعایت دور آبیاری یکی از فاکتورهای مهم در میزان باردهی درختان عناب است.

در خصوص دور آبیاری جهت تامین نیاز آبی درختان عناب بایست گفت که این درختان در زمانهای مختلف و همچنین در اقلیمهای مختلف به نظم خاصی در آبیاری احتیاج دارند اما به طور کلی درختان عناب در سال اول و مراحل اولیه رشد به دفعات بیشتری آبیاری نیازمند هستند به طوری که توصیه میشود هر 4 الی 5 روز یک بار باغ عناب را آبیاری نمایید.

اما پس از گذشت زمان و افزایش سن درخت و گذشتن از مراحل حساس اولیه رشد این میزان کاهش یافته به طوری که میتوان دور آبیاری را افزایش داد و به 12 روز و حتی 15 روز یک بار آبیاری نیز بسنده نمود.

زمانهای حساس در آبیاری درختان عناب

باید دقت کنید برای تامین نیاز آبی درختان عناب تنها آبیاری کردن آن کافی نیست بلکه باید زمانها و مراحل مختلفی از رشد درخت که به آبیاری و همچنین نظم آن حساس است را شناسایی کنید و با رعایت اصول صحیح آن به باردهی حداکثری دست یابید از جمله زمانهایی که باید بسیار مورد توجه قرار بگیرند به شرح زیر است.

زمان گل دهی: یکی از زمانهایی که درختان عناب به آبیاری و نیز حجم آب بسیار حساس هستند زمان گل دهی درخت عناب است زیرا اگر درختان عناب در زمان گل دهی دچار خشکی شوند و نیاز آبی آنها به درستی بر طرف نشود و یا آب بیش از اندازه در اختیار درخت قرار بگیرد و رطوبت خاک زیاد باشد موجب ریزش گل در درخت عناب خواهد شد.

پس دقت کنید هنگام گل دهی درخت عناب در بهار با توجه به شرایط جوی و بارش بارن اگر باغ نیاز به آبیاری داشت این امر را به بعد از ریزش گلها و شکوفهها موکول کنید، زیرا آبیاری موجب افزایش اکسیژن خاک در مقابل دی اکسید کربن میشود و همین امر سبب افزایش هورمون آبسزیک اسید میگردد که باعث گل ریزی در درختان عناب میشود.

مرحله رشد سریع میوه: یکی از مراحل حساس تنش آبی در مراحل رشد درخت عناب مرحله رشد سریع میوه و رسیدن آن است که اگر دچار تنش آبی شود و نیاز آبی آن به درستی بر طرف نشود باعث کاهش باردهی و عملکرد درخت میشود.
زمان پس از برداشت محصول: در این مرحله درخت برای باز یابی توان خود و به توازن رساندن املاح خویش به آبیاری احتیاج دارد.
پیش از بیدار شدن درخت از خواب زمستانی: در صورتی که در فصل زمستان بارش مناسب صورت نگیرد تجمع املاح در خاک و افزایش غلظت آن در خاک و به تبع آن در درخت ممکن است باعث خشکی درخت گردد بنابراین باید آبیاری در این زمان مورد دقت و توجه ویژه قرار بگیرد.

فاکتورهای موثر در آبیاری درختان عناب

برای دستیابی به حداکثر عملکرد یک درخت میبایست در تامین نیاز آبی آن فاکتورها و عوامل متعددی را مورد دقت قرار دهید که به برخی از آنها در ارتباط با آبیاری درخت عناب اشاره خواهیم نمود.

نهال مناسب با شرایط آب و هوایی و شرایط جوی منطقه مانند میزان بارش موجود در منطقه انتخاب کنید به عنوان مثال درختان عناب به بارش تابستانه حساس هستند و ممکن است بارش تابستانه باعث کاهش کیفیت میوه عناب بشود.
به اهمیت آبیاری در مراحل اولیه رشد درخت عناب بسیار دقت کنید زیرا درخت عناب برای رشد و گسترش ریشه در مراحل اولیه رشد به آب ببیشتری احتیاج دارد.
به زمان آبیاری در طول روز در فصول مختلف دقت کنید مثلا در فصل تابستان بهتر است آبیاری صبح زود صورت بگیرد.
توصیه میشود که درختان عناب را تا زمانی که دارای برگ سبز هستند و به عبارتی فعال هستند آبیاری نمایید.
از آبیاری زیاد درختان عناب در فصول سرد سال مانند زمستان بپرهیزید زیرا ممکن است موجب سرما زدگی در درخت گردد.
روش مناسبی برای آبیاری درختان عناب انتخاب کنید.
از رسیدن آب به تنه درختان عناب به دلیل افزایش احتمال آلودگی به بیماریهای قارچی و باکتریایی هنگام آبیاری خود داری کنید.
به زهکش خاک در هنگام کشت دقت کنید زیرا اگر خاک دارای زهکش مناسب نباشد موجب کاهش اکسیژن در خاک و خفگی ریشه و از بین رفتن درخت میگردد.

کلام آخر

دقت کنید اگر نیازهای اکولوژیکی مانند آب در یک درخت میوه مانند درخت عناب به درستی بر طرف نشود باردهی درخت به میزان قابل ملاحظهای کاهش خواهد یافت و همچنین موجب ضعیف شدن درختان و خسارت به باغدار میشود.

از این رو لازم است قبل از خرید نهال عناب با کارشناسان فروش نهال که در نهالستانهای برتر کشور فعالیت میکنند در خصوص نیاز آبی درخت عناب صحبت کنید و اطلاعات لازم را کسب نموده سپس اقدام به خرید نهال نمایید.

نهالستانهای معتبر و معروف بهترین نهال عناب را به شما ارایه کنند البته دقت کنید که کیفیت نهال تولید شده توسط نهالستانها در قیمت نهال بسیار موثر است اما نهالستانهای برتر و مجوز دار سعی میکنند که علاوه بر کیفیت نهال قیمت نهال را نیز در نظر بگیرند و نهالی با کیفیت و با قیمت مناسب به باغدار ارائه کنند تا هزینه احداث باغ برای باغدار در ابتدا معقول باشد