سالم بودن ریشه در زمان کاشت از شروط اصلی برای بالا رفتن درصد گیرایی نهال پس از کاشت در محل اصلی است، روشهای مختلفی برای حصول اطمینان از سالم بودن ریشه نهال در زمان کاشت نهال وجود دارد، یکی از این روشها پرالیناژ کردن است، در این مقاله ضمن اشاره به اهمیت پرالیناژ کردن روش درست این عمل را به شما می آموزیم، چنانچه می خواهید از سلامت ریشه نهال خود در زمان کاشت اطمینان داشته باشید تا انتهای این مقاله با ما باشید.
ریشه محل جذب آب و مواد غذایی برای نهال است و البته محلی برای جذب بیمارگرهای گیاهی خاکزاد اما نکته ی مثبت در مورد بیمارگرهای خاکزاد این است که تا ریشه آسیب نبیند نمی توانند به ریشه جذب شوند، بنابراین در صورتی که نهال را با ریشه ی آسیب دیده در زمین بکارید احتمال جذب بیمارگرهای خاک افزایش پیدا می کند، در ادامه برخی از مهمترین بیمارگرهایی که ممکن است به ریشه ی آسیب دیده جذب شده و باغ شما را با خسات زیادی روبه رو کند ذکر می کنیم.
مهمترین بیماری که در اثر زخمی بودن ریشه ی نهال در زمان کاشت سلامت درخت شما را تهدید خواهد کرد بیماری گال باکتریایی است، این بیماری که به وسیله ی باکتری اگروباکتریوم ایجاد می شود می تواند سالیان سال بدن میزبان و به صورت استراحت در خاک باقی بماند اما به محض وارد شدن میزبان در خاک به آن حمله می کند.
نکته ی جالب توجه در مورد این بیماری این است که این باکتری به ترشحات ریشه ی زخمی جذب می شود، در واقع ممکن است باکتری در محلی که نهال را می کارید قرار نداشته باشد اما ریشه ی زخمی بویی ساتع می کند که برای باکتری جذاب بوده و باکتری را از فاصله ی دورتر هم به خود جذب می کند، باکتری می تواند خود را در خاک به ریشه ی زخمی رسانده و به آن جذب شود.
نکته ی مهم دیگر در مورد این بیماری این است که این باکتری ابزار و یا وسیله ای برای زخم کردن و وارد شدن به بافت میزبان نداشته و باید حتما بافت ریشه و یا طوقه زخم باشد تا بتواند وارد شود و در نهایت با ورود خود می تواند نهال تازه کاشته شده را بیمار کند.
این بیمارگر پس از ورود می تواند در DNA سلول میزبان وارد شده و با ایجاد تغییراتی که در ژنتیک گیاه ایجاد می کند در محل طوقه و یا تنه ی درخت آن را وادار به تکثیر سلولی کند، تکثیر بیش از اندازه ی سلول گیاه منجر به ایجاد بافت سرطانی در محل طوقه و یا تنه شده و این بافت سرطانی به محل آوندها فشار بیش از اندازه وارد می کند، در نهایت فشار وارد شده به آوندها سبب پژمردگی آوندی شده و عبور و مرور مواد غذایی و آب با مشکل روبه رو شده و درخت ضعیف شده و یا بیمرد.
جالب است بدانید با توجه به تغییری که در ژنتیک نهال ایجاد می کند این بیماری قابل درمان نبوده و باغداران مجبور به حذف نهال خود از زمین هستند و نکته ی مهم دیگر اینکه این بیمارگر می تواند از نهال آلوده به نهال های سالم دیگر هم به سرعت سرایت کرده و در نهایت ممکن است باغداران را با خسارت سنگینی رو به رو سازند.
بیماری قارچی و شبه قارچی پوسیدگی طوقه و ریشه ی نهال می تواند به وسیله ی شبه قارچ فیتوفتورا و یا قارچ آرمیلاریا ایجاد شود، این دو بیمارگر نیز هر دو در خاک وجود داشته و منتظر ورود نهال میزبان و الیته زخمی هستند، به محض ورود نهال میزبان با ریشه و یا طوقه ی زخمی این بیمارگرها به آن جذب شده و شروع به ایجاد بیماری می کنند.
بیمارگر گموز حتی دارای اسپورهای تاژکداری است که می تواند به سرعت در آب حرکت کرده و خود را به ریشه و طوقه ی نهالهای دیگر نیز برساند و از این طریق می تواند خیلی سریع در باغی که سیستم آبیاری سطحی دارد منتقل شود و همه گیری ایجاد کند.
پوسیدگی در ناحیه ی طوقه و ریشه چه با عامل قارچی و چه با عامل شبه قارچی سبب می شود آوندها دچار آسیب شده و این آسیب دیدگی مانع از انتقال درست آب و مواد غذایی در درخت می شود و در نهایت با ایجاد ضعف شدید در نهال با توجه به شدت و وسعت آلودگی می تواند منجر به مرگ نهال نیز بشود.
این بیماری قابل درمان است اما درمان آن برای باغدار هزینه بردار و مشکل است، سرعت انتشار آن در باغ نیز دردسر بعدی است که می تواند برای باغدار ایجاد کند و بیماری ممکن است به جایی برسد که باغدار مجبور به حذف درصد بالایی از نهالهای خود شود، نکته ی مهم اینجاست که برای کنترل بیماری باغدار اجازه ی واکاری در محل به مدت دست کم یک سال هم نداشته و این مورد هم می تواند خسارت بالایی را به باغدار وارد کند.
نماتدها بیمارگرهای ریشه هستند که در خاک وجود دارند و در صورت کاشت نهال میزبان به ریشه ی نهال جذب می شوند، نماتد ها می توانند با استفاده از استایلت خود ریشه های ظریف را زخمی کرده و وارد شوند اما در صورتی که ریشه ی نهال زخمی باشد سبب جذب حداکثری نماتدهای در حال استراحت به ریشه می شود، یعنی ممکن است نماند در خاک وجود داشته باشد اما در محل کاشت نهال نباشد.
نماتد ها در خاک به کندی حرکت می کنند و تنها در صورتی که ریشه ی نهال تازه کاشته شده زخمی باشد می توانند نهال میزبان را در خاک تشخیص دهند و به سمت آن حرکت کنند، بنابراین اگر نهال با ریشه ی زخمی بکارید و از سیستم آبیاری سطحی استفاده کنید نماتد ها در جهت جریان آن و با مک جریان آب حرکت کرده و در مسیر هر نهالی که ریشه ی زخمی داشته باشد شناسایی کرده و در کنار آن مستقر می شوند.
ورود نماتد به ریشه ی نهال میزبان همان و تکثیر نماتد درون بافت گیاه همان، این موضوع سبب ضعف نهال تازه کاشته شده و درنهایت کاهش رشد و در صورت آلوده شدن در سن پایین می تواند حتی سبب مرگ نهال تازه کاشته شده نیز بشود.
برای کنترل این بیماری خرید نهال مقاوم به بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است اما مهمترین نکته در جلوگیری از بیماری کاشت نهال با ریشه ی سالم در خاک است، البته در مورد بیماری نماتدی باغداران باید توجه داشته باشند که با توجه به اهمیت این بیماری قبل از کاشت نهال از خاک آزمایش بگیرند و در صورت مثبت بودن نتیجه ی آزمایش خاک را به وسیله ی سموم ایمن و آفتابدهی ضدعفونی کنند و بعد نهال را در خاک بکارید.
بیماری پژمردگی ورتسیلیومی به وسیله ی قارچ بیمارگری ایجاد می شودکه بهدلیل دامنه ی میزبانی وسیعی که دارد می تواند سالیان سال در زمین باقی بماند و البته به وسیله ی سختینه ای که ایجاد می کند می تواند حتی بیش از سی سال بدون میزبان در زمین بماند، به محض کاشت نهال میزبان با ریشه ی زخمی بوی ساتع شده از ریشه ی زخمی می تواند سبب فعال شدن سختینه و رشد قارچ شده و قارچ خود را به سمت ریشه ی زخمی می کشاند، در برخورد با ریشه به آن جذب شده و از طریق زخم وارد بافت گیاه می شود.
این بیمارگر می تواند وارد بافت آوندی گاه شده و با تکثیر در بافت آوندی مانع از عبور و مرور آب و مواد غذایی در نهال می شود، نشانه ی بیمار شدن در ابتدا به این صورت است که باغداران می بینند نهالستان پژمرده شده به آن آب می دهند و پژمردگی برطرف می شود اما با وجود آبیاری کردن مجددا یک یا دو روز بعد نهال نشانه های پژمردگی شبیه به تشنگی از خود بروز می دهد.
این نشانه به همراه نشانه ی پژمردگی یک طرفه نشانه ای مهم بیمار شدن نهال توسط قارچ ورتسیلیوم است، پژمردگی یک طرفه ی نهال و نه کلی به این دلیل رخ می دهد که قارچ بیمارگر از طریق ریشه ی زخمی وارد می شود و آوندهایی که از طریق آن ریشه تغذیه می شوند در ادامه به وسیله ی قارچ مسدود می شوند اما ریشه های دیگر که سالم بوده اند بافت آوندی سالمی در ادامه داشته و نهال در آن قسمتها پزمردگی نشان نمی دهد.
همانطور که دیدید در صورتی که خاک زمین مورد نظر شما آلوده به بیمارگرهای ذکر شده باشد و شما نهال را با ریشه و یا طوقه ی زخمی در خاک بکارید بیمارگرها به آن جذب شده و خسارت بسیار زیادی را به شما وارد می کنند، اما جای نگرانی نیست چرا که روشهای بسیار ساده ای برای خلاص شدن از شر این بیمارگرها وجود دارد تا شما بتوانید باغ خود را با خیال آسوده احداث کنید، در ادامه روشهای خلاصی از خسارت این بیمارگرها را به شما آموزش می دهیم.
آفتابدهی خاک می تواند بسیاری از بیمارگرها شامل قارچها، باکتریها و نماتدها را در خاک از بین ببرد و ریسک بیمار شدن نهال تازه کاشته شده را به شدت پایین می آورد، باغداران می توانند برای کاهش ریسک بیمار شدن نهال تازه کاشته شده قبل از احداث باغ خاک زمین مورد نظر را در صورت امکان آفتابدهی کنند.
برای آفتابدهی زمین ابتدا خاک را شخم زده، روی آن پلاستیک می کشند و سپس آب مخلوط با سموم قارچ کش و نماتد کش را زیر پلاستیک رها می کنند، این کار باید در روزهای گرم تابستان انجام شود، در روزهای گرم تابستان گرمای هوا سبب می شود آب بخار شده و همانطور که می دانید حرارت بخار آب بیشتر از حرارت آب داغ است و این حرارت حدود 55 درجه ای که در لایه های خاک ایجاد می شود می تواند بیمارگرها را از بین ببرد.
خوبی این روش ایمن بودن آن است به طوری که می تواند تنها بیمارگرها را کنترل کند اما کاری به جمعیت میکروبی مفید خاک ندارد، پس از چند روز می توانید پلاستیک ها را جمع کنید و به خاک اجازه هوا خوردن بدهید.
در زمان کاشت نهال در خاک ریشه را به خوبی مورد بررسی قرار دهید و نهالهایی را که دارای ریشه ی آسیب دیده، سیاه شده و زخمی هستند از سایر نهالها جدا کنید، نهالهایی که ریشه ی کاملا سالم دارند را می توانید به همان صورت درون چاله بکارید اما نهالهای با ریشه ی زخمی باید قبل از کاشت مراحل ایمن سازی و ضدعفونی کردن روی آن تحت عنوان پرالیناژ کردن انجام شود.
پرالیناژکردن ریشه راه بسیار موثر دیگربرای حفاظت از ریشه در برابر آلوده شده به بیمارگرها است، در صورتی که باغ بسیار بزرگ در سطح وسیع دارید شاید برای شما زمان بر باشد که همه نهالها را پرالیناژ کنید پس تنها نهالهای با ریشه ی آسیب دیده را جدا کنید و پس از پرالیناژ کرن بکارید.
برای پرالیناژ کردن ریشه لازم است یک ظرفی حاوی محلول پرالیناژ را آماده کرده و در کنار خود در زمان کاشت نهال داشته باشید و به محض مشاهده ی نهال با ریشه ی زخمی قبل از کاشت آن را در محلول پرالیناژ فرو برده و سپس درون چاله قرار دهید.
قبل از کاشت نهال توصیه می شود نهال را در صورت امکان از قبل در آب قرار دهید تا سیراب شود و در زمان کاشت آن را پرالبناز کرده و بکارید، محلول پرالیناژ حاوی آب، انواع قارچ کش، باکتری کش، نماتد کش و خاک رس و نرم است، سموم ذکر شده همه از درگیری نهال با بیماریهای ذکر شده در بخش قبل جلوگیری خواهند کرد.
برای تهیه ی محلول پرالیناژ برای ده لیتر آب مقدار یک کیلوگرم کود دامی پوسیده ای که الک شده باشد، یک کیلوگرم خاک رس نرم و بدون ضایعات، 300 گرم قارچکشهایی نظیر کاربندازیم یا تیوفانات متیل، 10 گرم کود با درصد فسفر بالا مانند 10/52/10، و حدود 200 گرم قارچ مایکوریز لازم است.
قارچ مایکوریز قارچ مفیدی است که به رشد سریع ریشه و جذب بهینه ی مواد غذایی توسط ریشه ای که در محل جدید قرار گرفته کمک می کند، در واقع زمانی که نهال در محل جدید قرار می گیرد ممکن است دچار شک و استرس شده و نتواند به خوبی آب و مواد غذایی را جذب کند اما مایکوریز به آن در جذب بهتر آب و مواد غذایی کمک کرده و سبب می شود ریشه بتواند به سرعت در محل جدید مستقر شود.
با توجه به موادی که در محلول پرالیناژ استفاده می شود می توانید متوجه شوید که این محلول از بیمار شدن با استفاده از سموم جلویری کرده با استفاده از مایکوریز تقویت شده و در نهایت با استفاده از خاک رس به خوبی محافظت می شود و در نهایت به ریشه به ویژه ریشه ای که زخمی است در استقرار بهتر کمک می کند، مشاوران فروش نهال می توانند شما را در این زمینه به خوبی راهنمایی کنند تا در صورتی که نیاز به تولید حجم بیشتری از پرالیناژ داشته باشید بتوانید آن را آماده کنید.
محافظت از ریشه نهال در برابر بیمارگرهای خاکزاد یکی از مهمترین مراحل در احداث باغ است به طوری که اگر این مرحله به درستی انجام نشود ممکن است منجر به خشک شدن نهالهای آلوده و همه گیری بیماریهای خاکزاد در باغ شود، برای دربافت راهنمایی بیشتر در این زمینه و در یافت قیمت نهال با مشاوران ما در تماس باشید.
مقالات مرتبط
![نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]](https://bartarnahal.ir/wp-content/uploads/2023/05/logo-3-copy.webp "نهالستان: خرید نهال با بهترین قیمت [فروش نهال 1402]"){kind=logo}
نظرات کاربران